Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2021/3387 Esas 2022/2718 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Kadastro Tespitine İtiraz

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup hükmün davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; dosya incelendi, gereği düşünüldü.:
K A R A R
Kadastro sırasında, ... Köyü çalışma alanında 338, 598, 790, 795, 796, 797, 798 ve 799 parsel sayılı sırasıyla 4.600 m2, 6.000 m2, 16.400 m2, 22.500 m2, 16.200 m2, 9.700 m2, 15.100 m2 ve 22.400 m2 yüzölçümündeki taşınmazlar vergi kaydına dayanılarak, 366 parsel sayılı 6.800 m2 yüzölçümündeki taşınmaz dava dışı 365 parsel sayılı taşınmazın 20 dönüm miktar fazlası olarak, 388 ve 403 parsel sayılı sırasıyla 15.000 m2 ve 15.000 m2 yüzölçümündeki taşınmazlar 50 dönümü geçtiği gerekçesiyle, 436 parsel sayılı 14.200 m2 yüzölçümündeki taşınmaz devletin hüküm ve tasarrufu altında kanunları uyarınca Hazineye intikal eden yerlerden olduğundan söz edilerek, 523 parsel sayılı 4.600 m2 yüzölçümündeki taşınmaz ise dava dışı 522 parsel sayılı taşınmaza revizyon gören tapu kaydının miktar fazlası olarak davalı Hazine adına tespit edilmiştir.
Davacı ... dava konusu 338, 366, 523, 598, 790, 796, 797 ve 798 parsel sayılı taşınmazlara yönelik, davacı ... Yalçınyiğit dava konusu 795, 796 ve 797 parsel sayılı taşınmazlara yönelik, davacı ... ise 388, 403, 436, 798 ve 799 parsel sayılı taşınmazlara yönelik ayrı ayrı miras yoluyla gelen hakka ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak dava açmışlardır.
Mahkemece dava dosyaları birleştirilmek suretiyle yapılan yargılama sonunda, davanın kısmen kabulü ile dava konusu 598, 523, 366, 790 parsel sayılı taşınmazların davacı ... adına, 795 parsel sayılı taşınmazın davacı ... Yalçınyiğit adına, 403, 388, 436, 799 parsel sayılı taşınmazların payları oranında davacı ... mirasçıları...ve arkadaşları adlarına, 796 ve 797 parsel sayılı taşınmazların 1/2 payının davacı ... adına, 1/2 payının ise davacı ... mirasçıları...ve arkadaşları adlarına tapuya tesciline; dava konusu 338 parsel sayılı taşınmaza yönelik açılan davanın ise reddine, taşınmazın tespit gibi tapuya tesciline karar verilmiştir.
Anıla hüküm, davalı Hazine tarafından temyiz edilmekle Yargıtay 7. Hukuk Dairesinin 2012/9403 Esas ve 2013/12093 Karar sayılı ilamıyla "dava konusu 796 ve 797 parsel sayılı taşınmazlara yönelik davacı ... tarafından dava açılmadığı gibi bu kişinin açılan davaya da katılmadığı, davacı ... tarafından ise bu taşınmazlara yönelik sehven dava açıldığının bildirdiği anlaşıldığından, davacı ...'dan dava konusu 796 ve 797 parsel sayılı taşınmazlara yönelik davası olup olmadığı tekrar sorularak dava konusu ise davacı delilleri toplanıp, davacı ... tarafından tereke adına dava açtığından miras bırakan Hamza Yatman'ın ölümünden sonra mirasçıları arasında usulüne uygun bir paylaşmanın bulunmaması halinde miras payları oranında miras bırakan Hamza Yatman mirasçıları adlarına tapuya tescil kararı verilmesi" gereğine değinilerek bozulmuştur.
Mahkemece, 796 ve 796 parseller yönünden tefrik kararı verilerek ve bozma ilamına uyularak ... bu temyize konu dava dosyası üzerinden yargılamaya devam edilmiş ve sonucunda davacı ...'ın iddialarını ispatlayamadığından davasının reddine, davacı ... lehine zilyetlik ile kazanım koşulları oluştuğundan davacının davasının kabulüne, taşınmazların bu kişinin tek mirasçısı olan ... adına kayıt ve tesciline karar verilmiştir. Hüküm, süresi içerisinde davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Bir mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma ilamına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. “Usuli kazanılmış hak” olarak tanımlayacağımız bu olgu mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma ilamında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirmektedir (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı YİBK). Mahkemenin, Yargıtayın bozma ilamına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli kazanılmış hak doğabileceği gibi, bazı konuların bozma ilamı kapsamı dışında kalması yolu ile de usuli kazanılmış hak gerçekleşebilir. Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma ilamının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Bozma ilamına uymuş olan mahkeme kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. Bir başka anlatımla, kesinleşmiş bu kısımlar, lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur (04.02,1959 gün ve 13/5 sayılı YİBK). Hukuk Genel Kurulunun 23.10.2002 tarihli ve 2002/11-663 Esas, 2002/847 Karar sayılı ilamında da vurgulandığı üzere bozma kapsamı dışında kalan hüküm bölümü onanmış sayılır.
Bu ilkeler ışığında somut uyuşmazlığa gelince, dava konusu 796 ve 797 parsel sayılı taşınmazlar yönünden yerel mahkemece "796 ve 797 parsel sayılı taşınmazların 1/2 payının davacı ... adına, 1/2 payının ise davacı ... mirasçıları...ve arkadaşları adlarına, tapuya tesciline" dair verilen ilk hüküm yönünden sadece davalı Hazine tarafından temyiz yoluna başvurulmuş olup, davacı ... tarafından temyiz yoluna başvurulmamıştır. Mahkemece, bozma ilamına uyulduğu halde bozma kapsamı dışına çıkılarak ve usulü kazanılmış hak doğduğu gözetilmeksizin yapılan yargılama sonucunda taşınmazların tesbit gibi Hazine adına tesciline karar verilmesi gerekirken 796 ve 797 parsellerin Hanımzer mirasçısı adına tesciline karar verilmesi hatalı olup bozma nedeni yapılmıştır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenlerle davalı Hazine vekilinin yazılı temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün 6100 sayılı HMK'nun Geçici 3. maddesi yollaması ile HUMK’nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK'un 440/I maddesi gereğince Yargıtay ilamının tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine 23.03.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.