15. Hukuk Dairesi 2018/54 E. , 2018/1454 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi:Asliye Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili ile davalı ... Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, mahkemece bozma ilâmına uyularak yapılan yargılama sonucu davanın kısmen kabulüne, davalı ... Mak. San. ve Tic. A.Ş. aleyhine açılan davanın ise reddine dair verilen hüküm, davacı vekili ve davalı ... Tic. Ltd. Şti. vekilince temyiz olunmuştur.
Davacı iş sahibi; davalılardan... Mak. San. ve Tic. A.Ş."nin yetkilisi ... servisi ve satıcısı olan diğer davalı ... Tic. Ltd. Şti.’den 12.000,00 TL bedel ile kalorifer kazanı tesisatı ve hizmeti satın aldığını, 6.000,00 TL"sinin nakden ödediğini, tesisat döşemesi ve kalorifer kazan kurulumunun birçok teknik hatalarla dolu olduğunu, işin yapımından sonra tesisatın ısıtmadığını, bir çok yerinden arıza vermeye başladığını, satın aldığı ürün ve hizmetten fayda sağlayamadığını, hataların giderilmesi için servis ile görüşmesine rağmen netice alamadığını, davalılara ... 1. Noterliği"nin 07.06.2012 tarihli ihtarnamesi ile ayıp ihbarında bulunduğunu, davalı ... Tic. Ltd. Şti. firmasının, davacı aleyhine ... 4. İcra Müdürlüğü"nün 2012/1162 sayılı takip dosyası ile icra takibi yaptığını belirterek, borçlu olmadığının tespiti ile davalıya ödenen 6.000,00 TL"nin yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsiline alınanların iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiş, davalı ... vekili; kalorifer tesisatını eksiksiz bir şekilde monte edip çalıştırdığını, davacının bakiye alacağı ödememesi üzerine takip başlatıldığını, davalının icra müdürlüğüne verdiği dilekçe ile borcu ödeyeceğini belirttiğini, dava dilekçesinde belirtildiğinin aksine ... Firması"nın servisi olmadıklarını, sadece satıcı bayisi olduklarını, servis hizmetlerinin dava dışı üçüncü şahıs tarafından verildiğini, kazanda arıza var ise üretici firmanın ve yetkili servisin sorumlu olduğunu, yetkili servisin çağrı üzerinde davacının evine gittiğini, ancak davalının ürünün değişimini talep etmesi ve tamirata izin vermemesi nedeniyle işlem yapılamadığını davanın reddine karar verilmesini savunmuş, davalı ... Makine San. ve Tic. A.Ş. vekili ise; davacının diğer davalıya ödediği 6.000,00 TL’yi davalı ... Firması"ndan talep etmesinin mümkün olamayacağı, otuz günlük yasal süresi içerisinde ayıp ihbarında bulunmadığını, davacının evine iki kere servis elemanı gittiğini, ancak davacının servis elemanlarının kazanı kontrol etmesine davacı tarafından engel olunduğunu, bu nedenle sorunun neden kaynaklandığının tespit edilemediğini, dava dilekçesinde belirtilen hususların davacının kullanım kusurundan kaynaklandığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.Dava ... 1. Asliye Hukuk Hakimliğince Tüketici Mahkemesi sıfatıyla görülüp karara bağlanmış, Dairemizin 15.10.2014 gün, 2014/5368 Esas, 2014/5788 Karar sayılı ilâmı ile taraflar arasındaki hukuki ilişkinin eser sözleşmesinden kaynaklandığı, mahkemece davaya Asliye Hukuk Mahkemesi sıfatıyla bakılması gerekirken 4077 sayılı Yasa uygulanarak Tüketici Mahkemesi sıfatıyla bakılıp karar verildiği gerekçesiyle bozulmuş, yargılama Asliye Hukuk Mahkemesi sıfatıyla devam ederek sonlandırılmış ancak harç tamamlatılmaksızın esas hakkında karar verilmiştir.492 sayılı Harçlar Kanunu hükümlerine göre: Yargı işlemlerinden bu kanuna bağlı (1) sayılı tarifede yazılı olanları, yargı harçlarına tabidir (2. md.). Yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı işlemlerden değer ölçüsüne göre nispî esas üzerinden, işlemin nev"i ve mahiyetine göre maktu esas üzerinden alınır (15. md.). Değer tâyini mümkün olan hallerde dava dilekçelerinde değer gösterilmesi mecburidir. Gösterilmemişse davacıya tespit ettirilir. Tespitten kaçınma halinde, dava dilekçesi muameleye konmaz (16/3. md.). Noksan tespit edilen değerler hakkında 30"uncu madde hükmü uygulanır (16/4. md.). Yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı nispetler üzerinden alınır (21. md.). Harçlar Kanunu 28. maddeye göre (1) sayılı tarifede yazılı nispî karar ve ilam harcının 1/4"ü peşin alınır (28. md.). Yargılama sırasında tespit olunan değerin, dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa, yalnız o oturum için yargılamaya devam olunur, takip eden oturuma kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilâm harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 150. maddesinde gösterilen süre içinde dosyanın işleme konulması noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır (30. md.). Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz (32. md.). HMK"nın 120/1. maddeye göre de davacı, yargılama harçlarını mahkeme veznesine yatırmak zorundadır.
Davacı taraf tüketici mahkemesi sıfatıyla asliye hukuk mahkemesine dava açtığı için tüketici sayılarak harç yatırılmamış, dairemizin bozma ilâmına uyulmuş, bozma ilâmı sonrasında Asliye Hukuk Mahkemesi sıfatıyla yargılamaya devam edilmiş, ancak asliye hukuk mahkemesinde harç muafiyeti söz konusu olmadığı halde harç ikmâl edilmeksizin yargılama sona erdirilmiştir. Davacı yan tarafından harç yatırılması zorunludur. Yatırılması gerekli peşin harçlar yatırılmaksızın davanın görülmesi mümkün değildir. Harç kamu
düzenine ilişkin olup mahkemece gözetilmesi gerektiği gibi temyiz nedeni olarak ileri sürülmese bile Yargıtay tarafından gözetilmesi gerekir. Bu durumda mahkemece harcın tamamlanması için davacı tarafa süre verilmeli, süresi içinde harç yatırılmaz ise dosya işlemden kaldırılmalı, harç eksikliği tamamlanır ise yargılamaya devam edilerek esastan inceleme yapılmalıdır. Bu kurallara aykırı olarak harç alınmaksızın esastan inceleme yapılarak karar verilmesi doğru olmadığından, hükmün diğer yönleri incelenmeksizin bozma kararı vermek gerekmiştir.SONUÇ: Yukarıda yazılı nedenlerle hükmün BOZULMASINA, harç yönünden bozma kararı verildiğinden diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek olmadığına, ödedikleri temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz eden davacı ile davalı ... Tic. Ltd. Şti."ye geri verilmesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 10.04.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.