Yargıtay 7. Ceza Dairesi 2021/29262 Esas 2022/7775 Karar Sayılı İlamı

1774 sayılı Kimlik Bildirme Kanunu’na aykırı davranmak eyleminden kabahatli ... hakkında anılan Kanunun 2. maddesi gereğince 11.885,00 Türk lirası idarî para cezası uygulanmasına dair ... Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü'nün 24/02/2018 tarihli ve 2018/68 sayılı idari yaptırım karar tutanağına karşı yapılan başvurunun reddine ilişkin ... Sulh Ceza Hâkimliği'nin 23/03/2018 tarihli ve 2018/493 değişik iş sayılı kararına yönelik itirazın reddine dair ... Sulh Ceza Hâkimliği'nin 16/05/2018 tarihli ve 2018/1370 değişik iş sayılı kararı aleyhine Yüksek Adalet Bakanlığı'ndan verilen 12/07/2021 tarihli kanun yararına bozma istemini içeren dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 23.09.2021 tarihli ve KYB. 2021-94943 sayılı ihbarnamesi ile daireye verilmekle okundu.
Mezkür ihbarnamede;
1774 sayılı Kimlik Bildirme Kanunu’nun 2. maddesi “Otel, motel, han, pansiyon, bekar odaları, günübirlik kiralanan evler, kamp, kamping, tatil köyü ve benzeri her türlü, özel veya resmi konaklama yerleri ile özel sağlık müesseseleri, dinlenme ve huzur evleri, dini ve hayır kurumlarının sosyal tesislerinin sorumlu işleticileri, bu yerlerde ücretli veya ücretsiz, gündüz veya gece, yatacak yer gösterdikleri yerli veya yabancı herkesin kimlik ve geliş- ayrılış kayıtlarını, örneğine ve usulüne uygun şekilde günü gününe tutmak, genel kolluk örgütlerinin her an incelemelerine hazır bulundurmak, Devlet İstatistik Enstitüsüne, talebi halinde vermek zorundadırlar.” şeklinde düzenlenmiş olup, bu düzenleme ile maddenin uygulama alanının belirlendiği, kabahatli hakkında uygulanan idari para cezasına dayanak olan aynı Kanunun Ek-1. maddesinin ikinci fıkrasında “Bu Kanunun 2 nci maddesinde sayılan özel veya resmi her türlü konaklama tesisleri tüm kayıtlarını bilgisayarda günü gününe tutmak, genel kolluk kuvvetlerinin bilgisayar terminallerine bağlanarak mevcut bilgi, belge ve kayıtları genel kolluk kuvvetlerine anlık olarak bildirmek zorundadırlar.” düzenlemelerinin yer aldığı,
Dosya kapsamına göre, “... Mah. ...Bulvarı ...Apt. No:... Merkez/...” adresinde bulunan dairenin 1774 sayılı Kanunun 2. maddesi kapsamında değerlendirilebilecek bir işletme olup olmadığının, kabahatlinin söz konusu dairenin maliki olup olmadığı, malik değilse alt kiraya verme yetkisinin bulunup bulunmadığı araştırılarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiği gözetilmeden itirazın reddine karar verilmesinde isabet görülmemiş ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu kanun yararına bozmaya atfen ihbar olunmuş bulunmakla Türk Milleti adına gereği görüşülüp düşünüldü;
1774 sayılı Kanunun 1. maddesinin '' Bu Kanunda sayılan, özel veya resmi, her türlü konaklama, dinlenme bakım ve tedavi tesisleri ve işyerleri ile konutlarda geçici veya sürekli olarak kalanlar, oturanlar, çalışanlar ve ayrılanlar ile araç kiralayan gerçek ve tüzel kişilerin kimliklerinin tespiti ve bildirilmesi bu Kanunun hükümlerine göre yapılır. (1)
Askeri konaklama, dinlenme ve kamp tesisleri ile ordu evleri bu Kanunun kapsamı dışındadır.''
2.maddesinin '' Otel, motel, han, pansiyon, bekar odaları, günübirlik kiralanan evler, kamp, kamping, tatil köyü ve benzeri her türlü, özel veya resmi konaklama yerleri ile özel sağlık müesseseleri, dinlenme ve huzur evleri, dini ve hayır kurumlarının sosyal tesislerinin sorumlu işleticileri, bu yerlerde ücretli veya ücretsiz, gündüz veya gece, yatacak yer gösterdikleri yerli veya yabancı herkesin kimlik ve geliş- ayrılış kayıtlarını, örneğine ve usulüne uygun şekilde günü gününe tutmak, genel kolluk örgütlerinin her an incelemelerine hazır bulundurmak, Devlet İstatistik Enstitüsüne, talebi halinde vermek zorundadırlar.''
3.maddesinin '' İkinci maddede sayılan tesislerin sorumlu işleticilerinin kimlikleri, tesis açılmadan evvel müessesenin sahibi veya kanuni temsilcisi tarafından örneğine uygun şekilde, en yakın kolluk örgütüne bildirilir.
Sorumlu işleticinin değişmesi halinde keyfiyetin 24 saat içinde ve yukarıdaki fıkrada gösterilen şekilde bildirilmesi zorunludur.
İşleticiler, kendilerine bu konuda verilen görev ve yükümlülükleri, kendi sorumlulukları altında yöneticilerine devredebilirler.
Bu durumda işletici ve yönetici müştereken sorumlu olurlar.
Kamu kuruluşlarına ait tesislerin amir ve müdürleri işletici gibi sorumludurlar.'',
Ek 1. maddesinin ise '' (Ek: 29/8/1996 - 4178/10 md.)Bu Kanunun uygulanması sırasında genel kolluk kuvvetlerine ait karakollara, il merkezlerinden de sorgulanabilen bilgisayar terminalleri konulur. Bunun için gerekli giderler İçişleri Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanır.
(Değişik ikinci fıkra: 31/10/2016-KHK-678/4 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7071/4 md.) Bu Kanunun 2 nci maddesinde sayılan özel veya resmi her türlü konaklama tesisleri tüm kayıtlarını bilgisayarda günü gününe tutmak, genel kolluk kuvvetlerinin bilgisayar terminallerine bağlanarak mevcut bilgi, belge ve kayıtları genel kolluk kuvvetlerine anlık olarak bildirmek zorundadırlar.
(Ek fıkra: 31/10/2016-KHK-678/4 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7071/4 md.) İkinci fıkrada belirtilen genel kolluk kuvvetlerinin terminallerine bağlanmayanlara onbin Türk Lirası, anlık veri göndermeyen veya gerçeğe aykırı kayıt tutanlara beşbin Türk Lirası idari para cezası, mülki idare amirlerince verilir. Bu fiillerin tekrarı halinde işletme ruhsatları iptal edilir. Bu maddeye göre verilen idari para cezaları tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenir.
(Ek fıkra: 31/10/2016-KHK-678/4 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7071/4 md.) Bu Kanunun 2 nci maddesinde sayılan özel veya resmi her türlü konaklama tesisleri, ikinci fıkrada belirtilen genel kolluk kuvvetlerinin terminallerine bağlanmak için gerekli işlemleri bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki ay içinde tamamlar.
(Ek fıkra: 31/10/2016-KHK-678/4 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7071/4 md.) Bu maddenin uygulanması ile görevi gereği bu verileri kullanan kamu personelinin denetimine ilişkin usul ve esaslar İçişleri Bakanlığı tarafından belirlenir.'' hükümlerini amir olduğu, tüm bu mevzuat hükümleri uyarınca, evlerini günübirlik olarak kiraya vermek isteyen kişilerin Kanunda öngörülen düzenlemelere uymak ve yükümlülükleri yerine getirmekle mükellef olduğu, somut olayda, kullanımında bulunan taşınmazın farklı odalarını günübirlik olarak kiraya verdiği sabit olan muterizin, dairenin maliki ya da alt kiraya verme yetkisi bulunan kiracısı olması durumu ile kabahate konu yerin bir işletme olup olmadığının, muteriz hakkında uygulanan idari para cezasına konu kabahat eylemi bakımından bir öneminin bulunmadığı anlaşılmakla;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın yerinde görülmeyen kanun yararına bozma isteğinin REDDİNE, 04.04.2022 tarihinde oy çokluğuyla karar verildi.
(KD)
KARŞI DÜŞÜNCE
1774 sayılı Kimlik Bildirme Kanunu'na aykırı davrandığı gerekçesi ile kabahatli ... hakkında anılan Kanunun 2. maddesi gereğince verilen idari para cezası tutanağına karşı yapılan itirazın ... Sulh Ceza Hakimliği tarafından reddine ilişkin karara eksik inceleme ile karar verildiği gerekçesi ile Adalet Bakanlığı tarafından Kanun Yararına Bozma talebi ile evrak Dairemize gelmiş olmakla birlikte heyetçe yapılan değerlendirme neticesinde talebin reddine dair verilen sayın çoğunluk görüşüne katılamıyorum.
ŞÖYLEKİ;
İdari para cezasına konu olaya öncelikle ortaya konulan ihtilaf bakımından bakıldığında;
-- itiraz edenin ... Bulvarı, ... Apartmanı, ... sayılı dairede kiracı olarak oturduğu sırada, haklarında çocuğun kaçırılması ve alıkonulması suçundan yakalanan 3. Kişilere oda bazında günlük olarak kiraladığı anlaşılmış olup, 1774 sayılı Yasaya muhalefet ettiği iddiası ile hakkında 11.885,00 TL İdari Para Cezası tanzim edildiği,
-- Yasal süresi içinde idari para cezasının iptaline yönelik başvuru sonrasında ... SCM tarafından başvurunun reddine karar verildiği,
-- Yine yasal süresi içinde itirazı sonrasında ise ... SCM tarafından itirazın reddine karar verildiği,
-- Kesin olarak verilen red kararına karşı ise, 1774 sayılı Yasanın 2. maddesi kapsamında araştırma yapması gerektiği cihetle Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü tarafından 5271 sayılı Yasanın 309. maddesi gereğince bozulması talebinde bulunulduğu,
Bu haliyle dosyanın Dairemize geldiği anlaşılmaktadır.
İdari para cezasına konu olay mevzuat bakımından incelendiğinde;
İdari Para Cezasının, 1774 sayılı Yasanın 2. maddesine aykırılık nedeniyle verildiği anlaşılmaktadır.
1774 sayılı Yasanın 1. ve 2. maddesi, yasa kapsamında yükümlülükleri bulunan yerlerden bahsetmekte, ek fıkra ise bu madde kapsamında olup da, yükümlülüklerini yerine getirmeyen işletmelere ilişkin cezaları düzenlemektedir.
İtiraz eden, mülteci konumunda belirtilen adreste kiracı olarak oturmakta, aynı zamanda da kiracı olarak bulunduğu bu evin bir odasını günü birlik başka kişilere kiralamaktadır.
Bu hal karşısında, madde metninden aynen alıntı ile, "....Bu Kanunun 2. maddesinde sayılan özel veya resmi her türlü konaklama tesisleri, tüm kayıtlarını bilgisayarda günü gününe tutmak, genel kolluk kuvvetlerinin bilgisayar terminallerine bağlanarak mevcut bilgi, belge ve kayıtları genel kolluk kuvvetlerine anlık bildirmek zorundadır..." denilmesi ile kastedilen "işletme" statüsündeki özel ve resmi konaklama tesisleri olup, itiraz edenin yasal bir konaklama tesisinin bulunmadığı, odayı gayri yasal kiraya verdiği bir gerekçedir.
Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü'nün ilgili hakkında, 1774 sayılı Yasanın 2. maddesi kapsamında değerlendirilebilecek bir işletme olup olmadığı, kabahatlinin söz konusu dairenin maliki olup olmadığı, malik değil ise alt kiraya verme yetkisinin bulunup bulunmadığına yönelik araştırma yapılmak suretiyle itirazın değerlendirilmesi gerektiği düşüncesi ile 5271 sayılı Yasanın 309. maddesi uyarınca yasa yoluna başvurulmuş ise de, evrak içeriğindeki beyanlar değerlendirildiğinde, sayın Bakanlığın ileri sürdüğü eksikliklerin cevapları belirlenebilmekte olup, bu neden ile olmasa dahi, yukarıda belirttiğim nedenler çerçevesinde kabahatlinin "işletme" statüsünde faaliyetinden bahsedilemeyeceği düşüncesi ve bu yöndeki farklı gerekçe ile, Adalet Bakanlığı'nın talebinin kabulü ile kararın bozulması gerektiği düşünce ve kanaatinde olduğumdan, sayın çoğunluğun görüşüne katılmıyorum.
Yargıtay Üyesi