Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2016/15179 Esas 2020/5541 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 02/10/2012 gününde verilen dilekçe ile mirasın hükmen reddi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 16/06/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... Yönetimi A.Ş. vekili ve davacılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Davacılar vekili, 23.02.2010 tarihinde vefat eden muris ..."in terekesinin borca batık olduğunun tespiti ile mirasın hükmen reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... vekili ve davalı ... vekili ayrı ayrı davanın reddini savunmuşlardır.
Davalı ... A.Ş, muristen olan alacağını ...Yönetimi A.Ş.ye, ... Valık Yönetim A.Ş. ise bu alacağı, ... Varlık Yönetimi A.Ş.ye temlik ettiğinden ... Varlık Yönetimi A.Ş. davalı sıfatıyla davaya dahil edilmiştir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm, davalı ... Yönetimi A.Ş. vekili ve davacılar vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmiştir.
1)Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya kapsamına göre davacılar vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2)Davalı ... Yönetimi A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarına gelince;
Dava, TMK"nin 605/2. maddesi gereğince açılan mirasın hükmen reddi istemine ilişkindir. Ölüm tarihinde miras bırakanın ödemeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmiş ise, miras reddedilmiş sayılır (TMK m. 605/2). Mirasçılar Türk Medeni Kanununun 610. maddesinde yazılı aykırılık da bulunmadıkça yani zımnen mirası kabul etmiş duruma düşmüş olmadıkça her zaman murisin ödemeden aczinin tespitini isteyebilir. Türk Medeni Kanununun 606. maddesinde belirtilen süre bu davada uygulanmaz. Dava alacaklılara husumet yöneltilerek görülür. Bu davada yetkili mahkeme ise alacaklıların davanın açıldığı zamandaki ikametgahı mahkemesidir. Ayrıca Türk Medeni Kanununun Velayet Vesayet ve Miras Hükümlerinin Uygulanmasına İlişkin Tüzüğün 39/2. fıkrası gereğince mirasın reddi yetkisini içeren özel vekaletname sunulması da zorunludur.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş ise de yapılan araştırma ve incelemeler hüküm kurmaya yeterli değildir. Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir. İcra takibi sonunda aciz vesikası düzenlenmesi halinde terekenin borca batık olduğu kabul edilir. Aksi halde terekenin murisin ölüm tarihinde borca batık olup olmadığı, murisin malvarlığı bulunup bulunmadığının ölüm tarihi esas alınarak bankalar, trafik tescil müdürlüğü, vergi daireleri, belediyeler, tapu müdürlüğü v.b. kurum ve kuruluşlardan sorulması, murisin alacak ve borçları zabıta marifetiyle de araştırılarak aktif malvarlığı ile takibe konu borç miktarı gözönünde tutularak aktif ve pasifinin tereddüde neden olmayacak şekilde belirlenmesi, mirasçının mirası kabul anlamına gelen davranışlarda bulunup bulunmadığının araştırılması gerekir.
Somut olayda; murisin 1/2 pay ile hissedar olduğu... 224 ada 24 parsel sayılı taşınmazın murisin ölüm tarihi olan 23.02.2010 tarihi itibariyle belirlenecek değerinin aktif malvarlığı hesabında dikkate alınmamış olması doğru değildir.
Öte yandan murisin 23.02.2010 tarihi itibariyle tapuda gayrimenkul kaydının, bankalardaki mevduat hesabının ve trafik sicilinde araç kaydının bulunup bulunmadığının araştırılması için ilgili tapu, banka ve emniyet müdürlüklerine ölüm tarihi belirtilerek yazı yazılmalıdır. Terekenin pasifinin belirlenmesi amacıyla da murisin 23.02.2010 tarihi itibarıyla borçlarının tespiti sağlanmalı, terekenin aktif-pasif durumu ölüm tarihi itibariyla net olarak tespit edildikten sonra sonucuna göre bir karar verilmelidir.
SONUÇ: Yukarıda (1.) bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının reddine, (2.) davalı ... Yönetimi A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 28.09.2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.Başkan