Danıştay 9. Daire 2019/5049 Esas 2021/2103 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2019/5049
Karar No : 2021/2103

TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVACI) …
VEKİLİ : Av. …

2- (DAVALI) … Vergi Dairesi Başkanlığı - …
(… Vergi Dairesi Başkanlığı)
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının taraflarca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Serbest Muhasebeci Mali Müşavir olan davacı adına, … Üretim İşleme ve Pazarlama San. ve Tic. Ltd. Şti'ne ait vergi borçlarının tahsili amacıyla müteselsil sorumlu sıfatıyla düzenlenen … tarih ve … sayılı ödeme emrinin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesi … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu'nun 2 ve 12. maddesi ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 227. maddesi incelendiğinde; yeminli mali müşavirlerin yaptıkları tasdikin doğruluğundan sorumlu oldukları, tasdikin doğru olmaması halinde tasdikin kapsamı ile sınırlı olmak üzere, ziyaa uğratılan vergilerden, kesilecek cezalardan ve gecikme faizlerinden mükelleflerle birlikte müşterek ve müteselsilen sorumlu tutulacaklarının öngörüldüğü, söz konusu hükümler uyarınca mükellefin, adına yapılan cezalı tarhiyata karşı açtığı dava sonucu hükmedilen yargı harçlarının, yeminli mali müşavirlerin müteselsil sorumluğu kapsamında yer almadığı, ödeme emri içeriği vergi ziyaı cezalı gelir (stopaj) vergisi ile gecikme faizi yönünden ise, davacının 2012/Ocak-2013/Aralık dönemlerinde muhasebe hizmetlerini yürüttüğü … Üretim İşleme ve Pazarlama San. ve Tic. Ltd. Şti'nin sahte belge kullandığı ve bazı faturaları yasal süresinden sonra düzenlediğinin tespit edildiği, adı geçen firmaya sahte fatura düzenleyen … Üretim İşl. Paz. Ltd. Şti'nin muhasebe hizmetlerinin de davacı tarafından yürütüldüğü, firmalar hakkında düzenlenen raporlar ile davacı hakkında düzenlenen … tarih ve … sayılı serbest mali müşavir sorumluluk raporunun birlikte değerlendirilmesinden, … Üretim İşl. Paz. Ltd. Şti. tarafından … Üretim İşleme ve Pazarlama San. ve Tic. Ltd. Şti'ne düzenlenen faturaların sahte olduğu sonucuna varıldığı, 4 Sıra No.lu Vergi Beyannamelerinin Serbest Muhasebeci ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerce İmzalanması Hakkında Genel Tebliğ uyarınca miktar itibarıyla işletmenin faaliyet konusu ve iş hacmiyle mütenasip olmayan belgeler ile ticari örf ve teamüle uygun olmayan belgelerin meslek mensuplarının sorumluluğunda olacağı, meslek mensubunun sorumluluğunun ancak keyfiyeti vergi dairesine yazılı olarak bildirdiğinde ortadan kalkacağı, olayda ise davacının her hangi bir bildirimde bulunduğuna ilişkin ifade ya da belgenin dosyada yer almadığı, bununla birlikte muhasebe hizmeti yürüten ve dolayısıyla bu konuyla ilgili mevzuatı bilmesi beklenen müşavirlik mesleğindeki davacının 213 sayılı Kanun'un 231. maddesinin 5. fıkrası uyarınca, faturanın malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenleneceğini, bu süre içinde düzenlenmeyen faturaların hiç düzenlenmemiş sayılacağını ve bu nedenle sorumluğunun doğacağını bilmemesinin mümkün olmadığı, davacının ise, söz konusu fiil nedeniyle bir bildirimde bulunduğuna ilişkin ifade ya da belgenin dosyada yer almadığı anlaşıldığından, davacının asıl borçlu … Üretim İşleme ve Pazarlama San. ve Tic. Ltd. Şti. hakkında re'sen takdir edilecek vergi ve cezalardan müşterek ve müteselsilen sorumlu olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine; ödeme emrinin yargı harcına ilişkin kısmınının iptaline; vergi ziyaı cezalı gelir (stopaj) vergisi ile gecikme faizine ilişkin kısmı yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurularına konu Vergi Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve taraflarca ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurularının reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI:
DAVACININ İDDİALARI: İlgili mevzuat uyarınca serbest muhasebeci ve serbest muhasebeci mali müşavirlerin kendilerine ibraz edilen belgelerin, beyannamelere ve mali tablolara doğru şekilde yansıtılmaması ve bu beyannameleri ve mali tabloları imzalamaları halinde, bilerek ve isteyerek belgelere uygun beyanname düzenlemedikleri takdirde sorumlu olacakları, dava konusu olayda ise bu duruma yönelik herhangi bir delilin bulunmadığı ve söz konusu şirketlerin sahte fatura düzenleme fiiline iştirak etmekle suçlanmadığı gerçeği karşısında bu şirketin beyanname ve mali tablolarını vergi kaçırmak amacıyla belgelere aykırı olarak tanzim edilip imzalamakla suçlanamayacağı, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 227 nci maddesi ve 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu'na dayanılarak yürürlüğe konulan 4 Sıra Nolu Vergi Beyannamelerinin Serbest Muhasebeci ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerce İmzalanması Hakkında Genel Tebliğ hükümlerine göre de sorumlu olmadığı iddialarıyla kararın aleyhe olan kısmının bozulması istenilmektedir.
DAVALI İDARENİN İDDİALARI: Davacının muhasebe hizmetlerini yürüttüğü …ası Üretim İşleme ve Pazarlama San. Ve Tic. Ltd. Şti'ne düzenlenmiş olan işyeri iyileştirme bedeli faturalarının yapılan vergi incelemeleri neticesinde gerçeği yansıtmadığının tespit edildiği, çok yüksek tutarlı bu faturaların her iki şirketin de muhasebe hizmetlerini yürüten davacı tarafından sorumluluk bilinci ile araştırılıp o şekilde kayda alınması gerekirken, herhangi bir araştırma ve detaylandırma yapmadan söz konusu faturaları kayda aldığı, her iki şirketin muhasebe işlemlerini yürüten bir meslek mensubundan beklenen özen ve dikkat yükümlülüğünü göstermediği yolundaki istinaf başvuru dilekçesinde yer alan iddialarının tekrarıyla kararın aleyhe olan kısmının bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI: Taraflarca savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Davacı temyiz isteminin kabulü ile usul ve yasaya aykırı olan Bölge İdare Mahkemesi kararının yargı harcı dışında kalan kısmının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY :
Davacı adına müteselsil sorumlu sıfatıyla düzenlenen … tarih ve … sayılı ödeme emrinin iptali istemine ilişkindir.
İLGİLİ MEVZUAT:
3568 sayılı Serbest Muhasebecilik Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununun 2'nci maddesinde serbest muhasebeci mali müşavirlerin çalışma konularının; gerçek ve tüzel kişilere ait teşebbüs ve işletmelerin, genel kabul görmüş muhasebe prensipleri ve ilgili mevzuat hükümleri gereğince defterlerini tutmak, bilanço, kar zarar tablosu ve beyannameleri ile diğer belgelerini düzenlemek ve benzeri işleri yapmak, muhasebe sistemlerini kurmak, geliştirmek, işletmecilik, muhasebe, finans, mali mevzuat ve bunların uygulamaları ile ilgili işlerini düzenlemek veya bu konularda müşavirlik yapmak, bu konularda belgelerine dayanılarak inceleme, tahlil, denetim yapmak, mali tablo ve beyannamelerle ilgili konularda yazılı görüş vermek, rapor ve benzerlerini düzenlemek, tahkim, bilirkişilik ve benzeri işleri yapmak olduğu ifade edilmiş, Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirlerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 17'nci maddesinde de serbest muhasebecilerin çalışma konularının, gerçek ve tüzel kişilere ait teşebbüs ve işletmelerin; genel kabul görmüş muhasebe prensipleri ve ilgili mevzuat hükümleri gereğince defterlerini tutmak, bilanço, kar-zarar tablosu ve beyannameleri ile diğer belgelerini düzenlemek ve benzeri işleri yapmak olduğu belirtilmiş, bu yetkilerin kullanılmasından doğan mali sorumluluklar ise 4008 sayılı Kanunla Vergi Usul Kanununa eklenen mükerrer 227'nci madde ile düzenlenerek, beyannameyi imzalayan meslek mensupları, imzaladıkları beyannamelerde yer alan bilgilerin defter kayıtlarına ve bu kayıtların dayanağını teşkil eden belgelere uygun olmamasından dolayı ortaya çıkan vergi ziyaına bağlı olarak salınacak vergi, ceza ve gecikme faizinden mükelleflerle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmuşlardır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge İdare Mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Bölge İdare Mahkemesi kararının, dava konusu ödeme emrinin yargı harcına ilişkin hüküm fıkrası usul ve hukuka uygun olup, davalı tarafından ileri sürülen temyiz nedenleri kararın belirtilen hüküm fıkrasının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının, dava konusu ödeme emrinin yargı harcı dışında kalan kısmına ilişkin hüküm fıkrasına yönelik davacının temyiz istemine gelince;
Yukarıda anılan hükümler uyarınca, serbest muhasebecilerin müşterek ve müteselsil sorumluluğundan söz edilebilmesi için çalışma konuları içinde yaptığı ve yapması gereken işler dolayısıyla, imzaladıkları beyannamelerde yer alan bilgilerin defter kayıtlarına ve bu kayıtların dayanağını teşkil eden belgelere uygun olmaması ve bunun neticesinde vergi kaybı meydana gelmiş olması gerekmektedir.
Dava konusu ödeme emrinin dayanağını oluşturan … tarih ve … sayılı vergi inceleme raporu ve … sayılı vergi tekniği raporu ile davacı hakkında düzenlenen … tarih ve … sayılı Görüş ve Öneri Raporu(SMMM Sorumluluk Raporu)'nda davacının bu sorumluğunu doğuracak hususların açık ve somut bir şekilde ortaya konulamadığı, mükellefçe kendisine verilen bilgi ve belgelerden farklı olarak muhasebe kayıtlarına aykırı biçimde kayıt yaptığına veya kayıtları mali tablolara yansıtmadığına yönelik tespitlere yer verilmediği görüldüğünden, serbest muhasebeci mali müşavir olan davacı adına düzenlenen ödeme emrinin vergi ziyaı cezalı gelir (stopaj) vergisi ile gecikme faizine ilişkin kısmının iptali gerekirken davayı bu kısım yönünden reddeden vergi mahkemesi kararına yönelik davacı istinaf başvurusunun reddine dair Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne, davalının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle kısmen kabulüne, kısmen reddine ilişkin Vergi Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurularının reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ödeme emrinin; yargı harcına ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA, yargı harcı dışında kalan kısmına ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA,
3. Bozulan kısım üzerinden yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesi dairesine gönderilmesine , 22/03/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.