Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2019/1951 Esas 2021/558 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2019/1951
Karar No : 2021/558

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Sendikası
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay İkinci Dairesinin 25/03/2019 tarih ve E:2016/7202, K:2019/1431 sayılı kararının, davanın reddine ilişkin kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 03/06/2014 tarih ve 29019 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Kültür ve Turizm Bakanlığı Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin; "Hizmet grupları" başlıklı 5. maddesinin 2. fıkrasının (c) bendinin 3 numaralı alt bendinde "turizm araştırmacıları"na yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin, "Görevde yükselme suretiyle yapılacak atamalarda aranılacak genel şartlar" başlıklı 6. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde yer alan "ve sözlü olarak iki aşamalı" ibaresinin, "Görevde yükselme suretiyle yapılacak atamalarda aranılacak özel şartlar" başlıklı 7. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde "kültür varlıklarını koruma bölge kurulu müdürlüğü"ne yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin, "Görevde yükselme suretiyle yapılacak atamalarda aranılacak özel şartlar" başlıklı 7. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinin 2 numaralı alt bendinde yer alan "en az bir yıl" ibaresinin; "Görevde yükselme suretiyle yapılacak atamalarda aranılacak özel şartlar" başlıklı 7. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinin 3 numaralı alt bendinde yer alan ''il halk kütüphaneleri dışındaki kütüphane müdürü kadrolarına yeterli sayıda ihtisas elemanı bulunmadığı takdirde diğer koşulları taşımakla birlikte dört yıllık fakülte veya yüksek okul mezunu olmak" ibaresinin, "Sözlü sınav duyurusu ve sözlü sınav" başlıklı 13. maddesinin, "Başarı sıralaması" başlıklı 16. maddesinin 1. fıkrasında yer alan "şube müdürü, müdür ve bunlarla aynı düzeydeki diğer görevlere atanacaklar için yazılı ve sözlü sınavın aritmetik ortalaması, diğer kadrolara atanacaklar için" ibaresinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay İkinci Dairesinin 25/03/2019 tarih ve E:2016/7202, K:2019/1431 sayılı kararıyla;
İdarelerin, normlar hiyerarşisine aykırı olmayacak şekilde, hizmette etkinliğin sağlanması için gerekli önlemleri alma, bu kapsamda mevzuat değişikliği yapma hususunda takdir yetkisine sahip olduğu, kamu hizmetlerinin hangi koşullar altında ve nasıl yürütüleceğini önceden saptamak her zaman mümkün olmadığı için, gelişen durumlara ayak uydurmak ve ortaya çıkan ihtiyaçları karşılayabilmek amacıyla düzenleyici işlemler üzerinde gerekli değişiklikleri yapma hususunda idarelerin takdir yetkisinin bulunduğu, Yönetmeliklerin Anayasa, yasa ve hukukun genel ilkelerine aykırı hükümler içermemesi ve öngörülen biçim ve yetki koşullarına uyularak çıkarılması dışında, söz konusu düzenleme yetkisinin kullanılmasına kamu hukuku yönünden herhangi bir engel bulunmadığı belirtilip,
18/04/1999 tarih ve 23670 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğin 2/(g), 6, 8, 12/A,12/B ve 15.; 03/06/2014 tarih ve 29019 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Kültür ve Turizm Bakanlığı Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin 4/(i), 5/(c), 6, 7/(a), 13 ve 16. maddelerinin davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan hâlleri aktarıldıktan sonra,
"Görevde yükselme suretiyle yapılacak atamalarda aranılacak genel şartlar" başlıklı 6. maddenin 1. fıkrasının (b) bendinde yer alan "ve sözlü olarak iki aşamalı" ibaresinin, "Sözlü sınav duyurusu ve sözlü sınav" başlıklı 13. maddenin, "Başarı sıralaması" başlıklı 16. maddenin 1. fıkrasında yer alan "şube müdürü, müdür ve bunlarla aynı düzeydeki diğer görevlere atanacaklar için yazılı ve sözlü sınavın aritmetik ortalaması, diğer kadrolara atanacaklar için" ibaresinin iptal istemi yönünden;
Yönetmeliğin, 6. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin ve 13. maddesinin 04/06/2017 tarih ve 30086 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Kültür ve Turizm Bakanlığı Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile değiştirildiği; 16. maddesinin ise 21/06/2015 tarih ve 29393 sayılı ve 04/06/2017 tarih ve 30086 sayılı Resmî Gazeteler'de yayımlanan Kültür ve Turizm Bakanlığı Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile değiştirildiği göz önüne alındığında, söz konusu düzenlemeler yürürlükte bulunmadığından, bu istemlere yönelik olarak davanın konusuz kaldığı,
"Hizmet grupları" başlıklı 5. maddenin 2. fıkrasının (c) bendinin 3 numaralı alt bendinde "turizm araştırmacıları"na yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin iptal istemi yönünden;
Davacı Sendika tarafından, 18/08/2013 tarih ve 2013/1 sayılı Kamu Görevlileri Hakem Kurulu kararının "Enformasyon memuru" başlıklı 3. maddesinde yer alan "190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki Cetvellerin Kültür ve Turizm Bakanlığına ait bölümünde yer alan “Enformasyon Memuru” kadro unvanı “Turizm Araştırmacısı” olarak uygulanır." kuralı gereği enformasyon memurlarının artık turizm araştırmacısı olarak adlandırılacağı ve turizm araştırmacılarının Yönetmeliğin araştırma, planlama ve eğitim hizmetleri grubunda yer alması gerektiği ileri sürülmüş ise de; söz konusu Hakem Kurulu kararı dışında enformasyon memurlarının artık turizm araştırmacısı olarak adlandırılacağına ilişkin kalıcı bir düzenleme yapılmadığı, Hakem Kurulu kararının geçerlik süresinin 31/12/2015 tarihinde sona erdiği, Kültür ve Turizm Bakanlığı Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinde enformasyon memurlarının İdari hizmetler grubunda düzenlenmiş olduğu göz önünde bulundurulduğunda, turizm araştırmacılarına yer vermeyen dava konusu düzenlemede hukuka aykırılık bulunmadığı,
"Görevde yükselme suretiyle yapılacak atamalarda aranılacak özel şartlar" başlıklı 7. maddenin 1. fıkrasının (a) bendinde "kültür varlıklarını koruma bölge kurulu müdürlüğü"ne yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin iptal istemi yönünden;
15/03/1999 tarih ve 99/12647 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğin 2. maddesinin (g) bendinde, taşra teşkilatı bölge ve il müdürü ile doğrudan merkeze bağlı taşra kuruluşlarının müdür kadrolarına ve bunların yardımcılıklarına bu yönetmelik hükümlerinin uygulanmayacağı kuralının yer aldığı, üst hukuk normlarına uyumlu bir şekilde hazırlanıp yürürlüğe konulan Kültür Bakanlığı Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin 7. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde "kültür varlıklarını koruma bölge kurulu müdürlüğü" unvanına yer verilmemesinde hukuka aykırılık bulunmadığı,
"Görevde yükselme suretiyle yapılacak atamalarda aranılacak özel şartlar" başlıklı 7. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinin 2 numaralı alt bendinde yer alan "en az bir yıl" ibaresinin iptal istemi yönünden;
Genel Yönetmelikte alt görevlerde çalışma sürelerinin en az altı ayının atamanın yapılacağı kurumda geçmiş olması şartının arandığı, bu düzenlemeye uygun olarak ve idarenin takdir yetkisi çerçevesinde dava konusu Yönetmelikte de müze müdürü kadrosuna atanabilmek için; müze müdürlüğü ihtisas elemanı olmak ve en az bir yıl Bakanlığa bağlı müze müdürlüklerinde fiilen görev yapmış olmak şartına yer verildiği göz önüne alındığında, üst hukuk normlarına uyumlu bir şekilde hazırlanıp yürürlüğe konulan Kültür ve Turizm Bakanlığı Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin 7. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinin 2 numaralı alt bendinde geçen "en az bir yıl" ibaresinde hukuka, hizmetin gereklerine, kamu yararına ve Genel Yönetmelik hükümlerine aykırılık görülmediği,
"Görevde yükselme suretiyle yapılacak atamalarda aranılacak özel şartlar" başlıklı 7. maddenin 1. fıkrasının (a) bendinin 3 numaralı alt bendinde yer alan ''il halk kütüphaneleri dışındaki kütüphane müdürü kadrolarına yeterli sayıda ihtisas elemanı bulunmadığı takdirde diğer koşulları taşımakla birlikte dört yıllık fakülte veya yüksek okul mezunu olmak" ibaresinin iptal istemi yönünden;
Davacı Sendika tarafından, üniversitelerin bilgi ve belge yönetimi, kütüphanecilik, dokümantasyon-enformasyon veya arşivcilik bölümlerinden yeterli sayıda mezun verildiği, yapılan görevin il ve ilçe bazında değişmeyeceği ve bu doğrultuda hizmeti yerine getiren kişilerde aranacak nitelikler açısından da bir değişiklik olmaması gerektiği, ihtisas elemanı dışındaki kişilerin kütüphane müdürü atanabilmesine olanak sağlayan söz konusu düzenlemede hukuka uyarlık bulunmadığı ileri sürülmekte ise de; ülke genelindeki kütüphane sayısı ve davalı idarede görev yapmakta olan ihtisas elemanı sayısına bakıldığında, ihtiyacı karşılayacak kadar ihtisas elemanı istihdamının bulunmadığı; düzenlemedeki amacın, ihtiyacın ihtisas elemanları tarafından karşılanamadığı durumlarda, diğer koşulları taşıyan dört yıllık fakülte veya yüksek okul mezunu olanlarca karşılanması olduğu göz önünde bulundurulduğunda, dava konusu düzenlemede hizmetin gereklerine ve kamu yararına aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle,
Dava konusu Yönetmeliğin; "Hizmet grupları" başlıklı 5. maddesinin 2. fıkrasının (c) bendinin 3 numaralı alt bendinde "turizm araştırmacıları"na yer verilmemesine ve "Görevde yükselme suretiyle yapılacak atamalarda aranılacak özel şartlar" başlıklı 7. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde "kültür varlıklarını koruma bölge kurulu müdürlüğü"ne yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemeler ile "Görevde yükselme suretiyle yapılacak atamalarda aranılacak özel şartlar" başlıklı 7. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinin 2 numaralı alt bendinde yer alan "en az bir yıl" ibaresinin ve "Görevde yükselme suretiyle yapılacak atamalarda aranılacak özel şartlar" başlıklı 7. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinin 3 numaralı alt bendinde yer alan ''il halk kütüphaneleri dışındaki kütüphane müdürü kadrolarına yeterli sayıda ihtisas elemanı bulunmadığı takdirde diğer koşulları taşımakla birlikte dört yıllık fakülte veya yüksek okul mezunu olmak" ibaresinin iptal istemi yönünden davanın reddine; diğer düzenlemelerin iptali istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, enformasyon memurlarının turizm araştırmacısı unvanını almasının toplu sözleşme ve hakem kurulu kararlarında yer aldığı, “turizm araştırmacısı” unvanının Yönetmelikte düzenlenmemiş olmasının Anayasa, uluslararası sözleşme hükümleri ile 4688 sayılı Kanun'a aykırı olduğu,
4848 sayılı Kanun'da kültür varlıklarını koruma bölge kurulu müdürlüğü kadrosunun ihdas edildiği, düzenlemenin görevde yükselme esaslarına uyulmadan bu kadroya atama yapılmasına imkân tanıdığı, objektif kurallar çerçevesinde atama yapılmasını engellemesi nedeniyle 657 sayılı Kanun'un temel ilkeleri olarak belirlenmiş olan kariyer ve liyakat ilkesine ve Genel Yönetmeliğin amacına aykırı olduğu,
Müze müdürlüğü kadrosuna atanabilmek için yürütülen hizmetin niteliği gereği kazı tekniğini, mevzuatı öğrenmenin, uygulamaların nasıl olduğunu anlamanın, eserlerin envanterini ve taşınmaz kültür varlıklarının tespitini yapmanın, müzedeki eserlerin yerlerini düzenlemek gibi iş ve işlemlerin gerçekleştirilmesini anlamanın ve öğrenmenin bir yıl gibi kısa bir sürede mümkün olmadığı, müzecilik alanında çalışan uzmanların değerlendirmelerinin, müze müdürü olabilmek için müzelerde en az 5 yıl gibi bir süre çalışılması gerektiği yönünde olduğu; müze müdürlüğünün sadece idari bir kadro olmadığı, uhdesinde bulunan ihtisas alanlarına dair mesleki bilgi ve tecrübeyi de taşıması gerektiği aksi takdirde personelin gerekli bilgi birikimine ve liyakate sahip olmadan idari göreve atanmasının kamu hizmetinin gereklerine ve kamu yararına aykırı olduğu,
Görevin niteliğinin hizmetin verileceği il veya ilçe düzeyinde farklılık göstermeyeceğinden, ilçelerde de kütüphane müdürlüğü kadrosuna atanacak personelin kamu yararı ve hizmetin gereği olarak üniversitelerin bilgi ve belge yönetimi, kütüphanecilik, dökümantasyon-enformasyon veya arşivcilik bölümlerinden mezun olanlar arasından seçilmesinin esas olması gerektiği, anılan nitelikte personel istihdamında güçlük bulunmadığı belirtilerek, Daire kararının davanın reddine ilişkin kısmının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Danıştay İkinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'ÜN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının temyize konu kısmının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a)Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b)Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen kararın davanın reddine ilişkin kısmı usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçelerinde ileri sürülen iddialar kararın bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Davacının temyiz isteminin reddine,
2.Yukarıda özetlenen gerekçeyle kısmen dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, kısmen davanın reddine yönelik Danıştay İkinci Dairesinin 25/03/2019 tarih ve E:2016/7202, K:2019/1431 sayılı kararının temyize konu davanın reddine ilişkin kısmının ONANMASINA,
3.Kesin olarak, 22/03/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.