21. Hukuk Dairesi 2019/1613 E. , 2019/7937 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi
TÜRK MİLLETİ ADINA
KAR A R
A) DAVACININ İSTEMİ :
Dava, davacının davalı işyeri nezdinde 15/10/2006 – 03/02/2010 tarihleri arasında geçen hizmetinin tespiti istemine ilişkindir.
B) DAVALILARIN CEVABI :
Davalı işyeri vekili tarafından sunulan cevap dilekçesi ile hak düşürücü sürenin geçtiği, davacının dava dışı ... "un yanında borçlar hukuku kapsamında çalışması bulunduğu, davalı ile arasında işçi-işveren ilişkisinin bulunmadığı, davacının T.C. vatandaşlığını kazanmasından sonra geçen çalışmalarının Kuruma bildirilmiş olduğu belirtilerek davanın reddine karar verilmesi talep edilmiştir.
Feri Müdahil Kurum vekili tarafından sunulan cevap dilekçesi ile hak düşürücü sürenin geçtiği, davacı iddialarının yöntemince ortaya konulması gerektiği belirtilerek davanın reddine karar verilmesi talep edilmiştir.
C) İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI :
İlk Derece Mahkemesince davanın kabulü ile davacının davalı işyeri nezdinde Kuruma bildirilen süreler dışlanarak 15/10/2006 – 02/02/2010 tarihleri arasında asgari ücretle 506 sayılı Kanuna tabi çalıştığının tespitine, karar verilmiştir.
D) BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİNİN KARARI :
“İlk Derece Mahkemesi kararı usul ve esas yönünden hukuka uygun bulunduğundan davalı ... vekili ile Kurum vekilinin istinaf başvurularının 6100 sayılı Yasanın 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine,” şeklinde karar verilmiştir.
E) TEMYİZ TALEBİ :
Davalı işyeri vekili tarafından sunulan temyiz dilekçesi ile hak düşürücü sürenin geçtiği, davanın haksızlığının kendi delilleri ve tanık beyanlarıyla ispatlandığı, bilirkişi raporuna karşı yönelttikleri itirazların değerlendirilmeyip yeniden bir bilirkişi raporu alınmadığı, davacı tanıklarının beyanlarına itibar edilmesinin mümkün olmadığı, davacının dava dışı Yener Havuz"un çalışanı olduğunun bir kısım tanık beyanlarıyla da ispatlandığı, çelişkili olan davacı tanık beyanları ile hatalı bilirkişi raporu esas alınarak karar verildiği belirtilerek kurulan Bölge Adliye Mahkemesi hükmünün bozulmasına karar verilmesi talep olunmuştur. Feri Müdahil Kurum vekili tarafından sunulan temyiz dilekçesi ile davanın yöntemince ispat edilemediği belirtilerek eksik inceleme ve araştırma neticesi kurulan Bölge Adliye Mahkemesi hükmünün bozulmasına karar verilmesi talep olunmuştur.
F) DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Uyuşmazlık, somut olayda fiili çalışma olgusunun ispatı konusunda, Mahkemece yapılan inceleme ve araştırmanın hükme yeterli bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının 03/02/2010-01/06/2015 tarihleri arasında geçen hizmetlerinin davalı işyerince Kurum’a bildirilmiş olduğu, 03/02/2010 tarihi öncesine ilişkin başkaca bildirilmiş hizmetinin bulunmadığı, davalı işyerinin 01/10/1998 tarihinden itibaren beyaz eşya tamiri faaliyeti üzerinden Kanun kapsamında bulunduğu, davalı işyeri çalışanı olan dava dışı sigortalıya ait ... 3. İş Mahkemesinin 2015/211 Esas sayılı hizmet tespitine ilişkin dosyasının incelenmek suretiyle talep edilip sonrasında iade edildiği, bu dava dosyası kapsamında dinlenen tanıklara ilişkin duruşma tutanağının dosyada yer aldığı, alınan bilirkişi raporunun dosyaya sunulduğu, duruşmalarda bir kısmı bordrolu olan davacı ve davalı tanıklarının dinlenildiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda, duruşmalarda dinlenen tanık beyanları hizmet süresinin tespiti açısından yetersiz ve çelişkili olup tanık beyanları arasındaki çelişkinin giderilmeksizin yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmektedir.Yapılacak iş, davalı işyeri nezdinde geçtiği iddia olunan 15/10/2006 – 03/02/2010 tarihleri arası hizmet tespiti istemi yönünden tanık beyanlarına göre ücretin bir kısmının banka üzerinden yatırıldığı belirtilmekle bulunması halinde ilgili bankadan davacıya ait uyuşmazlık konusu döneme ait hesap dökümünü talep etmek, yine bulunması halinde davacıdan ve davalı işyerinden uyuşmazlık konusu döneme ait servis fişlerini talep etmek, davalı işyerinin ihtilaf konusu döneme ait bordrolarını Kurumdan getirtmek suretiyle bordrolarda adı geçen sigortalıları re"sen tanık olarak belirleyerek bunların beyanlarına başvurmak, tanıkların beyanları ile yetinilmez ise ya da adreslerine ulaşılmaması halinde Sosyal Güvenlik Kurumu, Vergi idaresi, Belediye ve Emniyet Müdürlüğü gibi kamu kurumları aracılığıyla tespit edilecek komşu işyerlerinin işverenleri veya bu işverenlerin resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlarının beyanlarına başvurmak suretiyle toplanan tüm delilleri birlikte değerlendirerek elde edilecek sonuca göre karar vermekten ibarettir.Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.O halde, davalı işveren ve feri müdahil Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Bölge Adliye Mahkemesince verilen karar kaldırılmalı, İlk Derece Mahkemesi hükmü bozulmalıdır.SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle, temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK’nun 373/1. maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalıya iadesine 19/12/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.