4. Hukuk Dairesi 2019/720 E. , 2019/2586 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı ...... ...... Nak. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili Av. ... tarafından, davalılar ...... Hazinesi ve ... aleyhine 08/12/2011 gününde verilen dilekçe ile haksız el koyma nedeniyle tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davalı ...... yönünden da......ın husumet nedeniyle reddine, diğer davalı yönünden da......ın kısmen kabulüne dair verilen 11/07/2018 günlü kararın ......ca incelenmesi davacı vekili ve davalı ... vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
1-Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre yerinde görülmeyen davacının tüm, davalı ... Hazinesinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.
2-Davalı ... Hazinesinin diğer temyiz itirazlarına gelince;
Dava, haksız el koymadan kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, da......ın davalı ...... yönünden husumet nedeniyle reddine, davalı ... yönünden kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, davacı ile davalı ... tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı şirket, kendisine ait araca göçmen kaçakçılığı suçunda kullanıldığı iddiasıyla el konulduğunu, yapılan ceza yargılaması sonucunda aracın teslimine karar verildiğini, ceza mahkemesince aracın kendilerine teslimi için ... karakoluna 02/08/2010 tarihinde yazılan müzekkereye bugüne kadar cevap verilmediğini, kendileri tarafından yapılan harici araştırmada aracın kayıp olduğunun anlaşıldığını ileri sürerek, yoksun kalınan kazanç kaybı ve araç bedelinin tazmini isteminde bulunmuştur.
Davalılar vekili, aracın kayıp olmadığını, gümrük sahası içinde konulabileceği yer olmadığından 13/12/2003 tarihinde ...... teslim edildiğini ve halen bu antrepoda bulunduğunu belirterek, da......ın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece da......ın husumet nedeniyle redddine dair verilen 16/04/2015 tarihli ilk karar, Dairemizin 05/06/2017 gün ve 2017/1496 esas, 2017/3659 karar sayılı ilamı ile “davalı ... Hazinesine husumet düştüğü, bu davalı yönünden işin esasının incelenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiği” gerekçesiyle bozulmuştur. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda, araç değerine ilişkin istemin kısmen kabulüne ve kazanç kaybı isteminin ise kabulüne karar verilmiştir.
a-Dosyadaki bilgi ve belgeler ile ...... 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 2009/296 esas, 2010/27 karar sayılı dosyası kapsamından; sanıklardan......’in sahibi olduğu
davacı şirkete ait çekici ve tankerin şoförlüğünü, diğer sanık ......’in çekici ve tankerle ......’a geldiği, ......’da ...... isimli şahısla buluştuğu, ...... ile beraber kenar bir mahallede 48 adet ...... uyruklu mülteciyi gizli kapak ve özel bölme yapılan tankere bindirdiği, mültecileri ......’ye götürmek üzereyken ...... ilçesinde ... tarafından yapılan aramada yakalandıkları, çekici ve tankere 09/06/2002 günü el konulduğu, araç üzerinde yapılan değişikliğin sanık......’in bilgisi dışında olamayacağı, sanık......’in ...da olayın akabinde verdiği ilk ifadede, diğer sanık ......’nin talimatı doğrultusunda hareket ettiği ve ......’da iken sanık ......’nin ...... isimli şahıs ile telefon görüşmesi yaptığını belirttiği, 2000 model tankerin 2002 yılında insan taşımaya uygun hale getirildiği, olay günü yapılan inceleme sonucu düzenlenen tutanakta tanker içerisindeki bölmelerde herhangi bir akaryakıt taşındığına ilişkin bir iz, koku vb olmadığı, tanker içinde pas izlerinin bulunduğu, daha önce tankerde herhangi bir akaryakıt taşımacılığı yapılmadığının anlaşıldığı, her iki sanığın birlikte yurda girmiş olan yabancı şahıslara kılavuzluk yaptığının sabit olduğu gerekçesiyle, her iki sanığın 5682 sayılı Kanuna muhalefet suçundan cezalandırılmalarına ve çekici ve tankerin müsaderesine 30/05/2006 günü karar verildiği, kararın temyizi üzerine ...... 7. Ceza Dairesi tarafından hükmün açıklanmasının geri b......ılması yönünden değerlendirme yapılmak üzere kararın bozulduğu, sonuçta yargılamanın uzaması dolayısıyla zamanaşımı süresinin dolması nedeniyle kamu davasının her iki sanık yönünden düşürülmesine ve çekici ve tankerin ruhsat sahibine iadesine 19/01/2010 tarihinde karar verildiği, işbu kararın temyiz edilmeksizin 05/07/2010 tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır.
Şu durumda, dosya kapsamına göre aracın 5862 sayılı ...... Kanununa muhalefet suçunda kullanıldığı sabittir. Aracın zamanaşımı süresinin dolması nedeniyle sahibine iadesine karar verilmiştir. Ceza dosyası kapsamına göre, davacı şirket adına kayıtlı araca haksız olarak değil, haklı nedenle el konulmuştur. Ceza davasının zamanaşımı nedeniyle ortadan kaldırılması, el koymanın haksız olduğunu göstermemektedir. Düşme kararı suçun işlenmediğinin değil, da......ın zamanaşımına uğradığının göstergesidir. Dolayısıyla, el koyma haksız olmadığından, davacı şirket kazanç kaybını isteyemez. O halde, sanıklardan......’in davacı şirketin sahibi olduğu dikkate alındığında, aracın suçta kullanılmasına izin veren davacı şirketin el konulan dönemde aracını kullanamamaktan kaynaklanan zararı olduğu iddasıyla talep ettiği yoksun kalınan kazanç kaybına yönelik tazminat isteminin kabulüne karar verilmiş olması doğru olmamış, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
b-Araç değerine ilişkin yapılan incelemede ise; ceza dosyası ve tüm dosya kapsamı dikkate alındığında, oluşan zararda davacının yukarıda açıklandığı şekilde müterafik (bölüşük) kusuru bulunduğu açık olup, hükmedilen araç değerine ilişkin tazminat miktarından BK. 43, 44 (TBK 51, 52) maddeleri gereğince uygun miktarda indirim yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, bu durumun gözardı edilmesi doğru olmamış, kararın bu nedenle de bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda (2-a,b) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davalı ... yararına BOZULMASINA, davacının tüm, davalı ... Hazinesinin diğer temyiz itirazlarının ilk bentte açıklanan nedenlerle reddine 06/05/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.