Danıştay 12. Daire 2021/1884 Esas 2021/1534 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/1884
Karar No : 2021/1534

TEMYİZ EDEN (DAVACI) :…
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem : ... Adliyesinde mübaşir olarak görev yapan davacının, ... Adliyesinde mübaşir olarak görev yaptığı dönemde, "İş arkadaşlarına söz veya hakaretle sataşmak" fiilini işlediğinden bahisle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (B) bendinin (h) alt bendi uyarınca kınama cezasıyla cezalandırılması gerekmekte ise de, tekerrüre ilişkin anılan Kanun'un 125. maddesinin ikinci fıkrası uygulanmak suretiyle "1/30 oranında aylıktan kesme" cezasıyla cezalandırılmasına ilişkin … tarih ve … sayılı … Adli Yargı İlk Derece Mahkemesi Adalet Komisyonu Başkanlığı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Danıştay Onaltıncı Dairesinin 15/06/2016 tarih ve E:2015/25449, K:2016/5125 sayılı bozma kararına uyulmak suretiyle … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E: …, K: … kararla; davacı hakkında düzenlenen disiplin soruşturması, HTS kayıtları, … Sulh Ceza Mahkemesi'nin E: …, K: … sayılı kararı ile davacının hakaret suçundan beraatine, tehdit suçundan 3.000,00 TL adli para cezası ile cezalandırılmasına ve hükmün açıklanmasının geriye bırakılmasına karar verilmiş olması karşısında disiplin cezasına konu fiilin sübuta erdiği, davacı hakkında … Adli Yargı İlk Derece Mahkemesi Komisyonu Başkanlığı tarafından … tarih ve … sayılı karar ile iki yıl kademe ilerlemesinin durdurulması, … tarih ve … sayılı karar ile bir yıl kademe ilerlemesinin durdurulması disiplin cezalarının verildiği ve cezaların halen sicilinden silinmediği görüldüğünden, davacı hakkında tekerrür hükümlerinin uygulanarak 1/30 oranında aylıktan kesme cezası verilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : İşlem tesis edilirken sendika temsilcisi bulunmadığından dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ :İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Danıştay Başkanlık Kurulu'nun 18/12/2020 tarih ve 2020/62 sayılı kararı uyarınca Dairemize devredilen dosya, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
... Adliyesinde mübaşir olarak görev yapan davacının, ... Adliyesinde mübaşir olarak görev yaptığı dönemde, … Adli Yargı İlk Derece Mahkemesi Adalet Komisyonu Başkanlığı'nın … tarih ve … sayılı kararıyla, iş arkadaşı …'ye hakaret ve tehditte bulunmak suretiyle "İş arkadaşlarına söz veya hakaretle sataşmak" fiilini işlediğinden bahisle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (B) bendinin (h) alt bendi uyarınca kınama cezasıyla cezalandırılması gerekmekte ise de, tekerrüre ilişkin anılan Kanun'un 125. maddesinin ikinci fıkrası uygulanmak suretiyle "1/30 oranında aylıktan kesme" cezasıyla cezalandırılmasına karar verilmiştir.
Davacı hakkında, anılan fiili nedeniyle ceza yargılaması yapılmış ve … Sulh Ceza Mahkemesi'nin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararı ile hakaret suçundan beraatine, tehdit suçundan 3.000,00 TL adli para cezası ile cezalandırılmasına ve hükmün açıklanmasının geriye bırakılmasına karar verilmiştir.
Bunun üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.
Diğer yandan, davacı hakkında … Adli Yargı İlk Derece Mahkemesi Adalet Komisyonu Başkanlığı'nın … tarih ve … sayılı kararıyla, "amirine ve maiyetindekilere karşı küçük düşürücü veya aşağılayıcı fiil ve hakaretler yapmak" fiilini işlediğinden bahisle 657 sayılı Kanun'un 125. maddesinin birinci fıkrasının (D) bendinin (d) alt bendi uyarınca 2 yıl kademe ilerlemesinin durdurulması cezasıyla cezalandırılmasına karar verildiği, ardından … Adli Yargı İlk Derece Mahkemesi Adalet Komisyonu Başkanlığı'nın … tarih ve … sayılı kararıyla, "amirine ve maiyetindekilere karşı küçük düşürücü veya aşağılayıcı fiil ve hakaretler yapmak" fiilini işlediğinden bahisle 657 sayılı Kanun'un 125. maddesinin birinci fıkrasının (D) bendinin (d) alt bendi uyarınca 1 yıl kademe ilerlemesinin durdurulması cezasıyla cezalandırılmasına karar verildiği, anılan iki disiplin cezasının da dava açılmayarak kesinleştiği ve davacı hakkında bu iki disiplin cezası göz önünde bulundurularak tekerrür hükümlerinin uygulandığı, bir derece ağır disiplin cezasının verildiği anlaşılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun, 125. maddesinin (B) bendinin (h) alt bendinde, "İş arkadaşlarına ve iş sahiplerine söz veya hakaretle sataşmak" fiili kınama cezasını gerektiren fiil ve haller arasında sayılmıştır.
Aynı maddenin 2. fıkrasında ise; "Disiplin cezası verilmesine sebep olmuş bir fiil veya halin cezaların özlük dosyasından silinmesine ilişkin süre içinde tekerrüründe bir derece ağır ceza uygulanır. Aynı derecede cezayı gerektiren fakat ayrı fiil veya haller nedeniyle verilen disiplin cezalarının üçüncü uygulamasında bir derece ağır ceza verilir." hükmü yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
657 sayılı Kanun'da düzenlenen tekerrür müessesesi, bu Kanun'a göre cezalandırılan bir fiil veya halin belli aralıklarla işlendiği durumlarda, cezanın arttırılarak bir derece ağır ceza olarak uygulanması anlamına gelmektedir. Kanun'da yer alan düzenlemeye göre tekerrür nedeniyle bir derece ağır ceza verilebilecek iki durum bulunmaktadır:
Tekerrür kelime olarak tekrarlama, yineleme anlamına gelmekte olup, belli bir suçun veya kabahatin belli aralıklarla işlenmesi halinde cezanın arttırılarak verilmesine neden olan hukuki bir müessesedir. Bir cezanın tekerrür nedeni ile arttırılarak verilebilmesi için önce bir Kanun maddesinin ihlali nedeni ile bir ceza verilmesi, bu cezanın ilgiliye bildirilmesinİ müteakip aynı veya benzer fiilin bir daha işlenmesi gerekmektedir.
657 sayılı Kanun'un yukarıda yer verilen ve tekerrür müessesesini düzenleyen maddesinin birinci cümlesinde özel tekerrür, ikinci cümlesinde ise genel tekerrür hali düzenlenmiştir. Buna göre özel tekerrür halinin oluşabilmesi için önceki fiil ile sonraki fiilin aynı nitelikte olması gerekmektedir. Burada her iki fiillin de aynı tür cezayı gerektirmesi önemlidir. Genel tekerrür uygulamasında özel tekerrürden farklı olarak aynı cezayı gerektiren ve fakat mahiyeti farklı olan fiilin üçüncü kez işlenmesi şartı aranmaktadır.
Diğer yandan, tekerrür müessesesi ile amaçlanan, uyması gereken düzenleme ve yasaklara uymamakta ısrar eden kamu görevlisinin ağırlaştırılmış ceza ile cezalandırılmasıdır. Bu nedenle, tekerrür hükmünün uygulanabilmesi için, sonraki fiilin, önceki fiille aynı olması, aynı madde hükmüne göre cezalandırılması veya aynı madde hükmüne göre cezalandırılacak eyleminin üçüncü kez tekrarlanması gerekmektedir.
Dava konusu işlem, yukarıda açıklanan tekerrür şartları yönünden incelendiğinde;
Davacı, … Adli Yargı İlk Derece Mahkemesi Adalet Komisyonu Başkanlığı'nın … tarih ve … sayılı ile … tarih ve … sayılı kararlarıyla 657 sayılı Kanun'un 125. maddesinin birinci fıkrasının (D) bendinin (d) alt bendi uyarınca 2 kez kademe ilerlemesinin durdurulması cezasıyla cezalandırılmıştır.
Diğer yandan, davacının dava konusu edilen disiplin cezasına konu eylemi ise, 657 sayılı Kanun'un 125. maddesinin birinci fıkrasının (B) bendinin (h) alt bendi uyarınca kınama cezası gerektiren, "İş arkadaşlarına ve iş sahiplerine söz veya hareketle sataşmak" fiilidir.
Davacının dava konusu işleme gerekçe olan fiilinin, tekerrür şartları bakımından, kademe ilerlemesinin durdurulması cezalarına gerekçe olan madde hükmünün kapsamına girerek üçüncü tekrarının söz konusu olmadığı gibi, aynı tür cezayı gerektiren bir fiilinin yinelenmesi şeklinde de olmadığı; diğer bir deyişle olayda genel veya özel tekerrür hükümlerinin uygulanmasını gerektirecek koşulların oluşmadığı anlaşılmıştır.
Bu durumda, 657 sayılı Kanun'da düzenlenen tekerrür hükümleri oluşmaksızın davacının bir üst ceza olan 1/30 oranında aylıktan kesme cezası ile cezalandırılmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir.
Bu itibarla, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 22/03/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.