3. Hukuk Dairesi 2013/14266 E. , 2013/17496 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen alacak davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı vekili dilekçesinde; müvekkili şirketin (2006 yılı) 10002334890 sanayi elektrik abone numarası ile petrol istasyonu, tamir atölyeleri ve yedek parça pazarlaması yapmak suretiyle ticari faaliyette bulunduğunu, davalı ile sanayi kuruluşu olarak ilk aboneliğin 160 kVa gücünde aktif enerji tüketim ve reaktif enerji tüketim sayaç ölçü devreli trafo ile elektrik tüketiminin belirlendiğini, daha sonra eski sayaçlara ilaveten 2006 yılının .... ayından itibaren kapasitif enerjiyi kontrol etmek için kapasitif enerji sayacı bağlandığını; şirketin .......A.Ş ile sözleşme imzaladığını ve ... ile olan sözleşmesini feshettiğini, davalı kurumdan borcunun olmadığına dair yazı aldığı ve yeni anlaştığı ......A.Ş"ye sunduğu, ... adet mekanik sayacın iptal edildiği ve yerine ... adet dijital kombi sayaç bağlandığını; davalı kurumun müvekkiline 26/.../2010 tarihli ve 021446 sayılı yazı ile 85.575,90 TL borç çıkardığı ve ek tahakkuk faturası gönderdiği, bu faturaya itiraz edildiği itiraz neticesinde ödenen 85.575,90 TL"nin 33.114,80 TL"sinin müvekkiline iadesine karar verildiğini, ancak daha sonra faizi ile geri alındığını müvekkilinin böyle bir borcunun bulunmadığını belirterek, ödenen 88.511,78 TL"nin faiziyle birlikte davalı kurumdan alınarak müvekkiline ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; 02.06.2006 tarihinde mevcut iki adet mekanik sayaca ilave olarak üçüncü mekanik sayaç olarak kapasitif sayaç bağlandığı, davacı tarafın 2010 yılının .... ayında serbest tüketici olarak başka bir firmayla anlaştığı, yapılan inceleme neticesinde personelin tüketimdeki çarpanı (...) yazması neticesinde davacının ... yıl boyunca düşük faturalar ödediği; davacının 2008 yılının ....ayından itibaren artmaya ve buna bağlı olarak cezalı duruma girmeye başlayan tüketimlerinin geriye dönük olarak 50 ile çarpıldığını ve abonenin normalde faturasına yansımış olması ve aslında abone tarafından da kullanılmış olan tüketimlerin her ay için hesaplandığını, hesaplanmış tüketim kaybı neticesinde aboneye 85.575,90 TL fatura tahakkuk ettirildiği belirtilerek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
.
Mahkemece; davanın kabulü ile 88.511,78 TL’nin 29.06.2012 ödeme tarihi nazara alınarak işlemiş yasal faizi ile birlikte davalı kurumdan tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, davacının, davalıya ödediği toplam 88.511,78 TL’nin istirdatı istemine ilişkin alacak davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; aylık faturalarda tahakkuk çarpanının yanlış girilmesine bağlı olarak kapasitif tüketim bedeli tahakkuk ettirmemiş olan elektrik idaresinin, geriye dönük olarak davacı aboneden kapasitif güç bedeli talep edip, edemeyeceği noktasında toplanmaktadır.
...... Yönetmeliğinin .../.... fıkrasında; "Reaktif enerji miktarını ölçmek üzere gerekli ölçme düzeneği, mevzuat hükümleri çerçevesinde mesken abone grubu dışında kalan müşteriler tarafından tesis edilir. Bu müşterilerden, bağlantı gücü 50 kVA’nın altında olanlar, çektikleri aktif enerji miktarının yüzde otuzüçünü aşan şekilde endüktif reaktif enerji tüketmeleri veya aktif enerji miktarının yüzde yirmisini aşan şekilde kapasitif reaktif enerji tüketmeleri halinde; bağlantı gücü 50 kVA ve üstünde olanlar ise, çektikleri aktif enerji miktarının yüzde yirmisini aşan şekilde endüktif reaktif enerji tüketmeleri veya aktif enerji miktarının yüzde onbeşini aşan şekilde sisteme kapasitif reaktif enerji vermeleri halinde, reaktif enerji tüketim bedeli ödemekle yükümlüdür. Endüktif ve kapasitif enerji tüketimleri itibarıyla söz konusu sınırların ikisini birden aşan veya reaktif enerji ölçme düzeneğini kurma yükümlülüğü bulunmasına rağmen kurmayan ya da mevzuat hükümlerine uygun olarak kurmayan müşterilerin ödemeleri gereken reaktif enerji bedeline ilişkin usul ve esaslar Elektrik Piyasası Tarifeler Yönetmeliği ve ilgili tebliğleri çerçevesinde Kuruma sunulan tarife önerilerinde yer alır." hükmü yer almakta; aynı Yönetmeliğin Sayacın doğru tüketim kaydetmemesi başlıklı ....maddesinde ise sayacın, müşterinin kusuru dışında herhangi bir nedenle doğru tüketim kaydetmediğinin tespit edilmesi halinde, hesaplama ve fark tahakkukunun nasıl yapılacağı düzenlenmiştir.
Dosyadaki bilgi ve belgelerden; davaya konu ödemenin, davacıya ait işletmeye kapasitif enerji sayacı bağlandığı dönemde kapasitif çarpanın (50) olarak girilmesi gerekirken sehven (...) olarak girildiği, daha sonra yapılan inceleme neticesinde bu hatanın tespit edildiği ve Yönetmeliğin .... maddesine istinaden 2008 yılı .... ayından itibaren ek tahakkuk yapılarak kapasitif tüketim ücretinin tahsil edildiği anlaşılmıştır.
Bu bağlamda ödeme davacının kapasitif tüketimi ile ilgili olup, davacı bu ödemeyi aktif tüketim nedeniyle değil, kapasitif tahakkuk çarpanının yanlış girildiğinin sonradan anlaşılması üzerine yeniden yapılan hesaplama neticesinde kapasitif tüketim miktarının mevzuatla belirlenen oranı aşması nedeniyle yapmış olduğu ödemedir.
Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi kurul raporunda; ..."nın kaçak ve usulsüz elektrik enerjisi kullanımına ilişkin 29.....2005 tarih ve 622 nolu kararına göre geriye dönük kapasitif bedel faturasının düzenlenemeyeceği; ayrıca dava konusu tahsilatın Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği"nin ....maddesine ve ....maddesinin ....cümlesine uymadığı, uygulanması gereken maddenin Yönetmeliğin ....maddesinin ....cümlesinin (b) bendinin olduğu,
.
yani davacının kompanzasyon sistemi çalışır hale geldikten sonraki ... aylık faturasının ortalamasının alınıp elde edilen bu değer kullanılarak geriye dönük son ... aylık faturanın ücretlendirilmesinin gerektiği, sözkonusu duruma göre son ... aylık tüketimin ortalamasının (...+29)/...=24 kVArh olarak bulunduğu, bulunan değer ile geriye dönük ... ay hesaplama yapıldığında ise davacının kapasitif kullanımının aktif enerjiye oranının %..."i geçmediği, dolayısıyla davacının cezalı duruma düşmesi sözkonusu olmadığı için yapılan ödemelerin yasal faiz uygulanıp iade edilmesi gerektiği, buna göre faizi ile birlikte toplam 112.430,32 TL"nin davacı tarafa ödenmesi gerektiği görüş ve kanaatine varıldığının bildirildiği görülmektedir.
Somut olayda mahkemece; Yönetmelik gereği mesken harici ... kw kurulu gücün üzerinde sözleşmesi bulunan her abonenin sistemden çektiği kapasitif-reaktif enerji bedelini kendisinin kompanze ederek kontrol etmek zorunda olduğu ve davacının da, sonradan davalı kurumca hatasız çarpan uygulanarak tahakkuk ettirilen dava konusu fatura bedelinden sorumlu olduğu hususunun gözetilmesi gerekirken, kaçak ve usulsüz elektrik enerjisi kullanımına ilişkin 29.....2005 tarih ve 622 nolu karar ve ... Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği"nin ....maddesinin ....fıkrasının (b) bendi dikkate alınarak yapılan hesaplama neticesinde davalının faizi ile birlikte toplam 112.430,32 TL"nin davacı tarafa ödemesi gerektiğini belirten bilirkişi raporunun hükme esas alınarak karar verilmesi doğru görülmemiştir
Hal böyle olunca, öncelikle mahkemece davalı vekilinin bilirkişi raporuna itiraz dilekçesindeki çarpana ilişkin hususlarda inceleme yaptırılması, daha sonra Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği ve yönetmelik hükümleri gereği yayınlanan usül ve esaslara göre davalının talep edebileceği kapasitif tüketim bedelinin başka bir uzman bilirkişi heyetinden alınacak rapor ile belirlenip sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yasal düzenlemelere aykırı olarak düzenlenmiş bilirkişi raporu benimsenerek yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 09.....2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.