Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2013/15207 Esas 2013/17407 Karar Sayılı İlamı

3. Hukuk Dairesi
Esas No: 2013/15207
Karar No: 2013/17407
Karar Tarihi: 05...2013

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2013/15207 Esas 2013/17407 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Davacı, davalı şirketin elektrik faturasına yansıttığı kayıp kaçak bedellerinin ve okuma bedellerinin iptali ile tüketiciye iadesi için dava açmıştır. Mahkeme, daha önce alınan bedellerin geriye dönük olarak hesaplanarak tüketiciye iade edilmesi konusunda muaraza çıktığı için bu kararın delil niteliği olduğunu belirtmiş ve davanın reddine karar vermiştir. Ancak, dava dilekçesi bir bütün olarak değerlendirildiğinde davacının taraflar arasında çıkan muarazanın men'ini istediği anlaşıldığı için hukuki yararın var olduğuna hükmedilmiştir. Mahkeme, davayı aydınlatarak muarazanın tespit ve men'ini sağlamalıdır. 6100 sayılı Yasa'nın 25, 31 ve 119. maddeleri gereğince mahkeme açılan bu davayı eda davası olarak görmelidir. HGK 2004/417 E. - 2004/442 K. sayılı kararında da muarazanın men'ini isteyen davalarda tespitin yanı sıra eda talebinde bulunulduğu ifade edilmiştir. Kanun maddeleri ise şöyle detaylı bir şekilde açıklanabilir:
- 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 68. maddesi, il ve ilçe merkezlerinde tüketici uyuşmazlıklarına çözüm bulmak amacıyla tüketicinin başvurabileceği hakem heyetinin kurulduğunu ve heyet kararlarının İcra İflas Kanunu hükümlerine göre yerine getirileceğini belirtmektedir.
- 4077 sayılı Kanun'un 68/A maddesi, değeri beşyüzmilyon liranın altında olan uyuşmazlıklarda tüketicinin hakem heyetine başvurmak zorunda olduğunu ve heyet kararlarına karşı tüketici mahkemesine itiraz edilebileceğini düzenlemektedir.
- 4077 sayılı Kanun'un 68/B maddesi, değeri beşyüzmilyon lira ve üstünde olan u

3. Hukuk Dairesi 2013/15207 E. , 2013/17407 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :ASLİYE ... (TÜKETİCİ) MAHKEMESİ
.
Taraflar arasında görülen ... heyeti kararının iptali davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı vekili dava dilekçesi ile; ... ... Heyeti Başkanlığının .../01/2013 tarih ve 61 sayılı, "... davalıdan alınan ve kullandığı elektrik ücretine ek olarak faturasına yansıtılan kaçak/kayıp ve PSH okuma bedellerinin iptali ile 2011/..., 2011/..., 2011/..., 2011/..., 2011/..., 2011/..., 2011/..., 2011/..., 2011/..., 2011/..., 2011/... ve 2012/... dönem faturalarda tahakkuk ettirilen kayıp kaçak bedeli olan toplam ....462,56-TL"nin tüketiciye iadesine," dair kararının yasaya aykırı olduğunu belirterek, iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece; daha önce alınan bedellerin geriye dönük olarak hesaplanarak tüketiciye iade edilmesi konularında muaraza çıkmış olup bu uyuşmazlığın miktarı (....462,56 TL ) olduğundan ilam değil Tüketici Mahkemesinde delil niteliğinde olabileceği, bu kararın iptalini istemekle hukuki yarar bulunmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun ....maddesi gereğince il ve ilçe merkezlerinde bu kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklara çözüm bulmak amacıyla ... Heyeti kurulmuştur. Değeri beşyüzmilyon liranın altında bulunan uyuşmazlıklarda ... Heyetine başvuru zorunludur. Bu kararlar İcra İflas Kanununun ilamların yerine getirilmesi hakkındaki hükümlerine göre yerine getirilir. Taraflar bu kararlara karşı ... gün içinde Tüketici Mahkemesi"ne itiraz edebilirler. ... Heyeti kararlarına karşı yapılan itiraz üzerine tüketici mahkemesinin vereceği karar kesindir. Değeri beşyüzmilyon lira ve üstündeki uyuşmazlıklarda ... heyetlerinin verecekleri kararlar tüketici mahkemelerinde delil olarak ileri sürülebilir. Yasadaki bu parasal sınır 01.01.2013"den itibaren ....191,52 TL"ye çıkarılmıştır.
.
Ancak, HUMK"nun 76.maddesi gereği olayları açıklamak taraflara hukuki nitelemeyi yapmak hakime ait bir görevdir. Davacı her ne kadar açtığı davada ... heyeti kararının iptalini istemişse de; dava dilekçesi bir bütün olarak değerlendirildiğinde davacının taraflar arasında abonelik sözleşmesi nedeni ile davalının kayıp-kaçak kullanımı, PSHS okuma bedelini ödeme yükümlülüğü altında olup olmadığı konusunda çıkan muarazanın men"ini diğer bir deyişle çekişmenin giderilmesini istediği anlaşılmaktadır.
Hukuki yarar dava şartı olup mahkemece yargılamanın her aşamasında re’sen gözetilmelidir. Açıklanan bu durumda mahkemece davanın hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmesi isabetli bulunmamıştır.
6100 sayılı Yasanın 25, 31, 119.maddeleri gereğince mahkeme açılan bu davayı aydınlatmalı, ... heyeti kararını delil olarak kabul etmeli, bu davayı alacak davası (eda davası) olarak görmelidir.
Nitekim HGK 2004/...-417 E.- 2004/442 K.sayılı kararında da muarazanın men"i (çekişmenin giderilmesi) davalarının usul hukuku anlamında tespit değil, eda davası niteliğinde olduğunun, bu tür davalarda hem bir muarazanın varlığının tespitinin ve hem de onun men"inin talep edildiğinin belirtildiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece anılan ilkeler ışığında esasa girilip doğacak sonuca uygun bir karar verilmesi gerekir iken yazılı şekilde karar verilmesi yöntem ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 05...2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.