MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi



Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik verilen hüküm süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
K A R A R -
Dava, taraflar arasındaki yap-işlet-devret esaslı ihale sözleşmesinin feshinden kaynaklanan imalât bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama neticesi davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, davalı vekilince süresi içerisinde temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve bozmanın kapsamı dışında kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazları incelenemeyeceğine göre davalının sair temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Davacı davasında, taraflar arasındaki 01/05/1986 tarihli yap-işlet devret esaslı ihale sözleşmesine dayalı olarak davalı idare mülkiyetindeki taşınmazlarda müvekkilleri lehine 21.07.1985 tarihli 49 yıllığına intifa tesis edildiğini, müvekkillerinin inşaat işini başlattıkları, davalının kusuru ile 06/05/1989 tarihli kararla feshedildiğini, 23/02/2009 tarihli ihtarları ile imalat ve harcama bedellerinin ödenmesinin ihtar edildiği, ihtarlarına konu imalat işlerine münhasıran fazlaya ilişkin hakları saklı olmak koşulu ile 600.000,00 TL"nin davalıdan 24/02/2009 tarihinden itibaren artan ve eksilen oranlarda reeskont faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı ... vekili cevap dilekçesi ile ihalenin feshinin yasaya uygun olduğu, belediye başkanlığının bu konuda kusurunun bulunmadığı, davacının imalat bedeli olarak birbirinden farklı miktarlarda fahiş talepte bulunduğunu beyanla davanın reddini savunmuştur.Mahkemece, bozmaya uyularak yapılan yargılama neticesi rapor doğrultusunda 153 m2 lik alanın yasal hale getirme bedeli 55.864,36 TL olarak hesaplanarak davacının talep edebileceği 629.682,91 TL"den mahsup edilmiş ayrıca taraflar arasında yapılmış olan kira sözleşmesinde kira artışlarının ne şekilde olacağı, ödemelerin ne şekilde yapılacağı belirtmiş olup davalı tarafın davacıdan talep edebileceği kira bedeli 89,38 TL olduğu bu bedelin de davacı alacağından mahsup edilmesi gerektiği belirtilerek 573.864,36 TL alacağın 24/03/2009 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.Dairemizin hükmüne uyulan 02/12/2015 tarih 2015/2857 esas 2015/6146 karar sayılı ilamında; taraflar arasında düzenlenen 01.05.1986 tarihli yap-işlet-devret sözleşmesinin 14. maddesi uyarınca sözleşmenin feshi halinde yapı bedelinin fesih tarihi itibarıyla bayındırlık birim fiyatlarıyla ödeneceği hüküm altına alınmıştır. Mahkemece fesihle ilgili idare mahkemesinde feshin iptâli talepli davanın reddine ilişkin kararın 25.09.2006 tarihinde karar düzeltme isteminin reddedilip kesinleşmiş olmasına göre, dolayısı ile bedel hesaplanırken 2006 yılı birim fiyatlarının dikkate alınması gerekirken 2008 yılı itibarıyla hesaplama yapılan rapora göre hüküm kurulmuş olması doğru olmamıştır. Yine 7 numaralı parsel üzerinde yapılan otel inşaatının ruhsat aslının getirtilmesi suretiyle yeniden yapılacak keşif neticesinde fiziki yapılan imalâtla karşılaştırılarak ruhsata uygun olup olmadığının değerlendirilmesi ve ruhsata uygun olmadığı saptanırsa yasal hale getirtilmesi bedelinin belirlenerek bu miktarın davacı alacağından mahsubu gerektiği gibi, davalının sözleşme gereği davacı tarafından kira bedellerinin ödenmediğine ilişkin mahsup savunması üzerinde de durulmak suretiyle sonucuna uygun şekilde karar verilmesi gerektiği belirtilmiştir.Yerel mahkemece bozmaya uyulduğuna göre bozmada belirtilen, hususlar lehine olan taraf için usulü kazanılmış hak teşkil edeceğinden Yargıtay İBK"nın 09/05/1960 gün 21/9 sayılı kararına göre bozma uyarınca inceleme yapılması zorunlu hale gelmiştir.Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda imalatın 2006 yılı birim fiyatlarıyla değil 03/09/2009 dava tarihi itibariyle güncellenmiş bedeli ve eski hale getirme bedeli olarak da 03/09/2009 dava tarihi itibariyle güncellenmiş bedelinin esas alınması hatalı olmuştur. Mahkemece bozma ilamı doğrultusunda bilirkişilerden ek rapor alınarak bedel hesaplanırken 2006 yılı birim fiyatlarının dikkate alınması ve 7 numaralı parsel üzerinde yapılan otel inşaatının yasal hale getirtilmesi bedelinin belirlenerek bu miktarın davacı alacağından mahsubu ile sözleşme gereği davacı tarafından ödenmesi gerektiği halde ödenmeyen kira bedellerinin mahsubunun da yapılması suretiyle, sonucuna uygun şekilde hüküm kurulması gerekmektedir. Bu hususlar gözetilmeden eksik inceleme ile yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak hüküm tesisi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene iadesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine, 07.04.2021 gününde oy birliğiyle karar verildi.