Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2021/3582 Esas 2022/3363 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup, hükmün ... tarafından 11.09.2017 tarihli dilekçe ile hüküm fıkrasındaki miras paylarının düzeltilmesi istenilmiştir. Mahkemece, 04.10.2019 tarihli ek karar ile tavzih talebinin kabulüne karar verilmiş olup, ek kararın davalı Hazine vekilince süresi içerisinde temyiz edilmesi üzerine; dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Kadastro sonucu, ... İli Kangal İlçesi ... Köyü çalışma alanında bulunan 475 ve 663 parsel sayılı muhtelif yüzölçümlü taşınmazlar, Hazine adına tespit edilmiştir.
Davacı ... Sözmez dava dilekçesi ve duruşmalardaki beyanları ile çekişmeli taşınmazların kendisi ve öncesinde muris babasının zilyetliğinde bulunduğu iddiasına dayanarak, tespitin iptali ve taşınmazların muris Eyyüp'ün mirasçıları adına payları oranında tescili istemiyle dava açmıştır.
Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli 475 ve 663 sayılı parsellerin Hazine adına tespitlerinin iptali ile muris Eyyup'un mirasçıları adına miras payları da belirtilerek tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm temyiz edilmeksizin 18.07.1991 tarihinde kesinleşmiştir.
Lehine hüküm kurulan Kadem ...'un mirasçısı ... tarafından, 11.09.2017 havale tarihli dilekçesi ile hükümdeki miras paylarının düzeltilmesine yönelik tavzih talebinde bulunmuş, Mahkemece 04.10.2019 tarihli ek karar ile talebin kabulüne karar verilmiş olup tavzihe dair iş bu ek karar davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Talep, tesis kadastrosuna itiraz davası sonrası verilen ve 18.07.1991 tarihinde kesinleşen hükme yönelik 6100 sayılı HMK'nin 305. maddesi kapsamında tavzih isteğine ilişkindir.
Hükümdeki maddi hataların tashihi (düzeltimi) ve tavzih üzerinde kısaca durmak gerekirse; hükümlerin tashihi (düzeltilmesi) 6100 sayılı HMK'nin 304. maddesinde, hükümlerin tavzihi ise aynı Kanun'un 305. maddesinde düzenlenmiştir.
Hükümlerin tashihi, Mahkemece res'en veya taraflarından birinin talebi üzerine hükümdeki yazı ve hesap hataları ile diğer benzeri açık hataların düzeltilebilmesine dair bir yoldur. Maddi hata düzeltimi ile hükmü veren Mahkeme, sadece yazı ve hesap hataları ile diğer benzeri açık hataların düzeltilebilir.
Hükümlerin tavzihi ise, hükmün müphem olması veya birbirine aykırı (çelişik) fıkralar ihtiva etmesi halinde, hükmün gerçek anlamının meydana çıkarılması için başvurulan bir yoldur.
Hüküm yeterince açık değilse veya icrasında tereddüt uyandırıyor yahut birbirine aykırı fıkralar içeriyorsa, icrası tamamlanıncaya kadar taraflardan her biri hükmün açıklanması veya tereddüt veya aykırılığın giderilmesini kararı veren Mahkemeden isteyebilirler.
Yukarıda belirtildiği gibi, açık olmayan veya çelişik fıkraları kapsayan hükümlerin açıklanması hükmün icrası tamamlanıncaya kadar istenebilir. Yargılamanın iadesine karar verilmedikçe veya hüküm temyiz edilip bozulmadıkça, verilen hükmün değiştirilmesi mümkün değildir. Hükümlerin tavzihi de bunun bir istisnası olarak kabul edilemez. Hâkim burada hükmün başka türlü anlaşılmasını önlemek için gerçeği ortaya koymakla ödevlidir.
Tavzih, kural olarak sadece hüküm fıkrası hakkında olur. Hükmün gerekçesinin açıklanması bakımından tavzih yoluna gidilemez. Ancak, hüküm fıkrası ile gerekçe arasında bir çelişki varsa, bu çelişkinin giderilmesi için tavzih yoluna başvurulabilir (YHGK'nun 14.6.1967 tarihli ve 1967/9-462 Esas 300 Karar sayılı ilamı).
Hâkim, tavzih yolu ile hükümde unutmuş olduğu talepler hakkında karar verip bunu kararına ekleyemeyeceği gibi, hüküm verirken unuttuğu vekâlet ücreti veya faiz hakkında tavzih yolu ile bir karar verip bunu hükmüne dâhil edemez. Aynı şekilde kısa kararla gerekçeli karar arasındaki çelişki de tavzih yolu ile giderilemez. Bütün bu anlatımlardan çıkan netice; tavzih yolu ile kesinleşmiş olan hüküm sınırlandırılamaz, genişletilemez ve değiştirilemez (Baki Kuru, Hukuk Muhakemeleri Usulü, cilt 5, Altıncı Baskı şehir 2001 cilt 5, s. 5270 vd.).
Somut olayda, tavzihi istenilen karar 18.07.1991 tarihi itibari ile kesinleştiği ve karar gereğinin tapuya tescil edildiği yani kararın infaz edilmiş olduğu, dolayısı ile infaz edilmiş bir karar hakkında tavzih kararı verilmeyeceği gibi tavzih kararı ile hükümdeki miras paylarının değiştirilmesi mümkün olmadığından talebinin reddine karar verilmesi gerekirken hükmün değiştirilmesi de doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı Hazine vekilinin yazılı temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün 6100 sayılı HMK'nin Geçici 3. maddesi yollaması ile HUMK’un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK'nin 440/I maddesi gereğince Yargıtay ilamının tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, 06.04.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.