MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : KADASTRO TESPİTİNE İTİRAZ
KANUN YOLU: TEMYİZ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun (27864 ada 5 parsele ilişkin) ve (Kapatılan) Yargıtay 20. Hukuk Dairesi"nin (27934 ada 14 parsel, 27844 ada 19 parsel ve 27844 ada 17 parsel sayılı taşınmazlara ilişkin) bozma ilamlarında özetle: ""...Dava dilekçesi içeriğinden istemin hangi konuya ilişkin olduğu açıkça anlaşılamadığından, Yerel Mahkemece öncelikle davacı ... İdaresi vekilinden, davasının sadece 3402 sayılı yasanın 22/2-a maddesi uyarınca tespite itiraz mı; yoksa sadece mülkiyete ilişkin mi olduğu veya her iki istemi de birlikte içerip içermediği hususu açıklattırılarak, 22/2-a yönünden usulünce araştırma yapılması, mülkiyet iddiası yönünden görevsizlik karar verilmesi.."" gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak davaların birleştirilmesi sureti ile yapılan yargılama sonunda davacı ... İdaresi"nin Kepez İlçesi, ...Köyü, 27844 ada 19 parsel, 27935 ada 1 parsel ve 27864 ada 5 parsel sayılı taşınmazlara ilişkin davasının kabulüne, aynı köy 27844 ada 17 ve 27934 ada 14 parseller hakkındaki davanın reddine, 27844 ada 17 parsel ve 27934 ada 14 parsel sayılı taşınmazların 3402 sayılı Yasa"nın 22/a maddesi uyarınca düzenlenen uygulama tutanaklarındaki gibi tapuya tescil edilmek üzere tapu kütüğünün mülkiyet ve taşınmaz üzerindeki tescilli hakları korunarak tapu siciline aynen aktarılmalarına, 27844 ada 19 parsel, 27935 ada 1 parsel ve 27864 ada 5 parsel sayılı taşınmazlar hakkında düzenlenen uygulama tutanaklarının iptaline, harita mühendisleri ile fen bilirkişisinin müşterek imzalı 11.08.2015 tarihli raporları ve ekindeki haritada (B) harfi ile işaretli 351,82 metrekarelik kısmın 27844 ada 19 nolu parselden ifrazı ile 27935 ada 1 nolu parsel yüzölçümüne eklenmesi, birleşen 2013/323 Esas sayılı dosyada mevcut harita mühendisleri ile fen bilirkişisinin müşterek imzalı 05.05.2014 tarihli raporları ve ekindeki haritada (B) harfi ile işaretli 37,37 metrekarelik kısmın aynı köy 27864 ada 5 parselden ifrazı ile 27935 ada 1 nolu parsel yüzölçümüne ilave edilerek 27935 ada 1 nolu parselin 7.437.319,19 metrekare, 27844 ada 19 nolu parselin 1.351,10 metrekare, 27864 ada 5 nolu parselin 1.343,81 metrekare yüzölçümleri ile 22/2-a paftalarının yenilenmesine, kadastro haritalarının yeniden düzenlenmesine, tapu kütüğünün mülkiyet ve taşınmaz üzerindeki tescilli haklar korunarak tapuya tescillerine, her ne kadar 27864 ada 2 parsel sayılı taşınmazın tapu maliklerine dava yöneltilmiş ise de davacı idarenin dava konusu ettiği parsel itibariyle sözü geçen taşınmazla ilgisinin bulunmadığı anlaşılmakla 27864 ada 2 parsel sayılı taşınmaz malikleri yönünden hüküm kurulmasına yer olmadığına, davacı ... İdaresinin dava konusu taşınmazların orman niteliğiyle Hazine adına tapuya tesciline dair mülkiyete ilişkin istemi yönünden Mahkemenin görevsizliğine karar verilmiş; hüküm, davacı ... İdaresi vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dosya içeriğine, toplanan delillere, kararda yazılı gerektirici nedenlere ve mülkiyetin belirlenmesine ilişkin tesis kadastrosu daha önce kesinleşmiş olup, kesinleşen tespit aleyhine 3402 sayılı Kanun"un 12/3 maddesi gereğince ancak genel mahkemede dava açılması mümkün olduğuna göre, Mahkemenin görevsizliğine ilişkin sair temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak, Mahkemece görevsizlik kararı verilirken görevli ve yetkili Mahkemenin ve görevli Mahkemeye başvurma süresinin de gösterilmesi gerekirken bu yönün göz ardı edilmiş olması isabetsiz olup, temyiz itirazı bu nedenle yerinde görüldüğünden hükmün BOZULMASINA,
2- Uygulama kadastrosuna itiraz hakkındaki hükme yönelik temyiz itirazlarına gelince, Mahkemece amacına ve yöntemine uygun bir araştırma yapılabilmesi için öncelikle, denetime veri teşkil etmek üzere, tesis kadastrosunun yapıldığı tarihe en yakın tarihli hava fotoğrafları, temin edilebilen en eski ve güncel ortofoto ve uydu fotoğrafları, tesis kadastrosuna ait pafta haritası, varsa bu haritada değişiklik yapan ifraz haritaları, mahkeme ilamları ve eki olan haritalar, varsa uygulama kadastrosu sırasında yararlanıldığı anlaşılan diğer haritalar, dava konusu taşınmaza ilişkin tesis kadastrosu ve uygulama kadastrolarına ait ölçü çizelgesi, hesap cetveli ve ölçü krokileri gibi bilgi ve belgelerin toplanması gerekmektedir. Bundan sonra mahallinde, yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, harita ya da jeodezi mühendisi teknik bilirkişinin katılımı ile keşif yapılmalıdır. Keşif sırasında dava konusu taşınmaz ve çevresinin toprak yapısı, bitki örtüsü, zeminde mevcut ağaçların yaşı gibi hususlar ile zeminin jeolojik yapısının değerlendirilmesine ihtiyaç duyulan hallerde uzman ziraat bilirkişisi ile jeoloji mühendisi bilirkişi de keşif heyetine dahil edilmelidir. Yapılacak keşif sırasında yerel bilirkişi ve tanıklardan tesis kadastrosu sırasında da zeminde mevcut olan sabit sınır ya da yapılar bulunup bulunmadığı sorularak varsa yerleri teknik bilirkişiye işaretlettirilmeli, fotoğrafları çekilmeli, taraflar keşif sırasında hazır bulunmakta ise zeminde ortak sınır üzerinde uzlaşıp uzlaşmadıkları tespit edilip gerektiğinde imzaları ile beyanları tevsik edilmeli, uzlaşılan sınırlar ile iddia edilen sınırlar teknik bilirkişi tarafından haritasında işaretlenmeli, keşif sırasında hazır edilmeleri halinde ziraat bilirkişisi ile jeoloji mühendisi bilirkişisinden, taşınmazlar arasında değişmeyen doğal ya da yapay sınırlar bulunup bulunmadığı, sınırlarda mevcut ağaçların yaşları gibi hususlarda bilgi alınmalı, teknik bilirkişiden denetime veri teşkil etmek üzere dosya içine getirtilen bilgi ve belgeler ile bilirkişi ve tanık anlatımlarından yararlanarak uygulama kadastrosunu denetlemesi istenmelidir. Teknik bilirkişiden, tesis kadastrosunun, paftaların üretim yılı, üretim tekniği, altlığı ve ölçeği gibi hususları da açıklar tarzda hangi yöntem ve tekniklerle yapıldığı, uygulanan yöntemlerin hata paylarının ne olduğu, üretilen haritaların zeminle uyumsuz bulunması halinde farklılığın nereden ve hangi sebeplerden kaynaklandığı, sırasıyla tersimat hatası, hesap hatası, ölçü hatası ve sınırlandırma hatası bulunup bulunmadığı, uygulama kadastrosu sonucu tespit edilen yeni sınırların niteliğinin ne olduğu ve yönetmelik hükümlerine uygun olarak belirlenip belirlenmediği, uygulama kadastrosunda hata yapılmış ise doğru sınır ve haritanın nasıl olması gerektiği gibi hususlarda ve "ada raporu" ile "uygulama tutanağı ve haritasını" irdeler şekilde, teknik ve bilimsel verilere dayalı, gerekçelendirilmiş, denetlenebilir ve ayrıntılı rapor ve haritalar alınmalıdır. Raporun denetime elverişli olması için teknik bilirkişiden, düzenleyeceği haritalardan iki tanesinde hava fotoğrafı üzerinde, iki tanesinde ise ortofoto (yoksa uydu fotoğrafı) üzerinde ilk tesis kadastrosu paftası ve uygulama kadastrosu paftasını çakıştırması istenmeli; çakıştırmaların birer tanesinin ada bazında değerlendirme yapmaya elverişli geniş ölçekli olması, diğerinin ise dava konusu taşınmaz ve çevresini gösterir şekilde daha dar ölçekli olması istenmelidir. Teknik bilirkişi haritasında, uygulama kadastrosunda yanlışlık varsa, infazı kabil bir hükme esas olmak üzere doğru sınırların nasıl olması gerektiği de gösterilmelidir. Açıklanan yönteme uygun inceleme ve araştırma yapıldıktan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Somut olayda mahkemece, dava konusu taşınmazlara ait tesis ve uygulama kadastrosuna ait hesap cetvelleri, ölçü cetvelleri, ölçü krokisi, ada raporu, tesis kadastrosunun yapıldığı tarihe en yakın tarihli hava fotoğrafları, temin edilebilen en eski ve güncel ortofoto ve uydu fotoğrafları getirtilerek dosya arasına alınmamış; teknik bilirkişiden, tesis kadastrosu sonucu oluşturulan paftadaki sınır yerleri ile uygulama kadastrosu sonucu oluşturulan paftadaki sınır yerlerinin yapılan çakıştırması sonucunda, birbirleriyle ve zeminle uyumlu olup olmadığını belirten, davacı adına kayıtlı taşınmazın yüzölçümünün ne sebeple azaldığını açıklayan ayrıntılı ve gerekçeli rapor aldırılmamış, yalnızca davacının talebine konu taşınmaz bölümlerinin, tesis kadastrosu sonucunda oluşan paftaya göre hangi taşınmazlar içerisinde kaldığını ve bu bölümlerin yüzölçümlerinin ne olduğunu belirten rapora itibar edilmek suretiyle hüküm kurulmuştur. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca, mahkemece öncelikle, belirtilen eksik belgeler ilgili yerlerden getirtilerek dosya arasına alınmalı, bundan sonra harita mühendisi ve jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi sıfatına sahip bilirkişilerin de dahil olduğu, üç kişilik uzman bilirkişi kurulu eliyle yukarıda belirtilen şekilde inceleme ve araştırma yapılarak denetime elverişli rapor alınmalı ve toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar gözetilmeksizin, eksik araştırma ile hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 21.10.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.