Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2016/17209 Esas 2020/5448 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacılar vekili tarafından, 30.12.2014 gününde verilen dilekçe ile ipoteğin kaldırılması talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 20.01.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, tapu kaydındaki ipotek şerhinin terkini istemine ilişkindir.
Davacılar vekili, müvekkillerine ait 9 adet bağımsız bölümün bulunduğu ve tapuda beş katlı bina vasfıyla kayıtlı olan 125 ada 3 parsel sayılı taşınmaz üzerinde, o tarihteki maliki ... tarafından dava dışı ... Dağıtım A.Ş. lehine 08.07.1991 tarihli ve 40 Milyon ETL bedelli bir ipotek tesis edildiğini, bu ipoteğin müvekkili ..."in ... ilçesinde gazete bayiliği yaptığı sırada anılan şirket lehine doğabilecek borçlarına karşılık teminat olmak üzere konulduğunu, ancak müvekkillerinin ipotek lehtarı şirkete herhangi bir borcunun bulunmadığı gibi şirketin faaliyet halinde de olmadığını ileri sürerek dava konusu bağımsız bölümlerin tapu kaydında yer alan ipotek şerhinin kaldırılmasını talep ve dava etmiştir.
İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğünün 30.06.2015 tarihli yazı cevabında, ipotek lehtarı ... Dağıtım A.Ş."nin herhangi bir sicil kaydının bulunmadığının, önceki kayıtlarının incelenmesinde ise şirketin unvan değişikliğine giderek Simge Yayıncılık ve Dağıtım A.Ş. unvanını aldığının ve son olarak 26.12.2005 tarihinde tüm aktif ve pasifiyle kül halinde ... Gazetecilik A.Ş. tarafından devralındığının bildirilmesi üzerine mahkemece, davacı vekilinin talebi doğrultusunda, ... Gazetecilik A.Ş."ye dahili davalı sıfatıyla tebligat yapıldığı; şirket vekili tarafından da dava ile ilgili olarak şirket kayıtlarında araştırma yapıldığı ancak henüz bir kayda ulaşılamadığı, bu hususta mahkemece re"sen araştırma yapılması gerektiği yönünde beyanda bulunulduğu anlaşılmıştır.
Mahkemece, Ticaret Sicil Müdürlüğünden gelen yazı cevapları üzerine davanın ... Gazetecilik A.Ş.ye yöneltildiği; anılan şirkete müzekkere yazılarak davaya konu ipotek dolayısıyla davacılardan herhangi bir alacağının olup olmadığının ve ticari ilişkilerinin bulunup bulunmadığının sorulduğu, şirket vekilinin iki kez beyanda bulunmak üzere süre talep ettiği, verilen süreye rağmen beyanda bulunulmaması üzerine şirket vekiline ihtaratlı davetiye gönderilmek suretiyle son kez kesin süre verildiği, bu süre içerisinde de herhangi bir bilgi veya belge sunulmadığı, ticaret sicilinde kayıtlı olmayan bir şirket lehine davacılara ait taşınmazın ipotekle yükümlü tutulamayacağı gerekçesi ile davanın kabulüne ve davacılar adına kayıtlı bağımsız bölümler üzerine ... Dağıtım A.Ş. lehine konulan 08.07.1991 tarihli ipoteğin kaldırılmasına karar verilmiştir.
Hükmü, davacılar vekili temyiz etmiştir.
Şerhin terkinine ilişkin bu tür davalarda, şerh lehtarının davada davalı olarak yer alması zorunludur. Taraf teşkili kamu düzenine ilişkin olup yargılamanın her aşamasında re"sen gözetilmesi gereken bir husustur.
Somut olayda da, davacılar tarafından tapu kayıtları üzerindeki ipotek şerhinin kaldırılması talep edildiğinden mahkemece, husumetin ipotek lehtarına yöneltilerek davaya davalı olarak katılımı sağlandıktan sonra varsa cevap ve delilleri de toplanıp birlikte değerlendirilerek oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, ipotek lehtarı usulüne uygun şekilde taraf kılınmaksızın, davanın ihbarı ile yetinilerek yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş; bu nedenle hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 25.09.2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.