3. Hukuk Dairesi 2013/13820 E. , 2013/17162 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE ... MAHKEMESİ
.
Taraflar arasında görülen alacak davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacılar vekili dava dilekçesinde; davacıların ortak murisi olan ........"in, davalı taraftan ........1985 tarihli (harici) arsa satış sözleşmesi ile 240 m2lik arsanın 120 m2lik kısmını ....000.000 TL bedelle satın aldığını, zilyetliği devredilmiş olan taşınmaza ilişkin tapu devrinin talep edilmesine rağmen devrin gerçekleştirilmediğini belirterek davalı tarafa ödenen satış bedelinin bugünkü şartlara uyarlanarak tespit edilecek değer üzerinden ve dava tarihinden itibaren faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili; dava konusu alacağın zamanaşımına uğradığını belirterek zamanaşımı def"ini ileri sürmüş, esastan da davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece; davanın kabulü ile, 32.666,56 TL"nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiştir.
Taraflar arasındaki satım sözleşmesine konu taşınmazın tapulu olduğu yönünde bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Tapulu taşınmazın satışına ilişkin sözleşme resmi biçimde yapılmadığından hukuken geçersizdir. (MK.705, BK.213, Tapu K.26 ve Noterlik K.60 maddeleri). O nedenle geçerli sözleşmelerde olduğu gibi taraflarına hak ve borç doğurmaz. Bu durumda taraflar verdiklerini haksız iktisap kuralları gereğince geri isteyebilirler. Ancak taraflar arasında harici de olsa bir sözleşme olduğundan dava, BK.nun 125.maddesine (6098 sayılı BK."nun 146.maddesine) göre ... yıllık zamanaşımına tabidir. 07.06.1939 tarih, 1936/31 Esas ve 1939/47 Karar sayılı ... İçtihadı Birleştirme Kararına göre, tapulu taşınmazın harici satış sözleşmesine konu edilerek ödenen satış bedelinin, sözleşmenin geçersiz olması
nedeniyle geri iadesine ilişkin BK"nun 125.maddesine (6098 sayılı BK.nun 146.maddesine) göre ... yıllık zamanaşımı süresinin başlangıç tarihi, satış bedeline ilişkin paranın verildiği tarih değil, sözleşme geçersiz olsa da satıcının rıza ve ihtiyariyle taahhüdünü her zaman yerine getirebileceği gözönüne alınarak bunun ifasını beklemek durumunda bulunan alıcı için, ancak davaya konu taşınmazın tapuda ferağ ümidinin ortadan kalktığı veya ifanın imkansız hale geldiği tarihtir.
Dosyadaki bilgi ve belgelerden; davacıların murisi ile davalı arasında yapılan ........1985 tarihli harici satım sözleşmesine konu edilen taşınmazın (120 m2 arsa), davalı tarafından davacıların murisi olan ..........."e satıldığı, imar uygulaması öncesi 760 ada 80 parsel numarasına sahip olan taşınmazın kadastro tespiti sonucu, dava dışı üçüncü kişiler adına tespit görerek ....02.1986 tarihinde bu kişiler adına tescil edildiği, 2007 yılında yapılan imar uygulaması neticesinde de, harici satış senedine konu edilen yerin 5769 ada ... parsel numarası ile arsa vasıflı olarak dava dışı üçüncü kişiler adına kayıtlı olduğu, davalının satım sözleşmesine konu edilen taşınmazın tapu kayıt maliki olmadığı, her ne kadar harici satım sözleşmesinde, taşınmazın satış tarihinden itibaren alıcıya devir ve teslim edilmiş olduğu belirtilmiş ise de, gerek dinlenen davacı tanık beyanlarından gerekse taşınmaza ilişkin dosyada mevcut tapu kayıtlarından, davacıların söz konusu taşınmazı kullanmadıkları ve zilyetliklerinin bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Buna göre; taraflar arasındaki harici satım sözleşmesinin ifasının imkansız hale geldiği tarih, dava konusu taşınmazın kadastro tespiti sonucu, dava dışı üçüncü kişi adına tespit ve tescil edildiği ....02.1986 tarihi olup, bu tarih itibariyle dava konusu edilen alacak muaccel hale gelmiştir. Dava ise 05.07.2010 tarihinde açılmıştır.
Mahkemece; taraflar arasındaki harici satım sözleşmesinin ifasının imkansız hale geldiği ....02.1986 tarihinden itibaren ... yıllık zamanaşımı süresi içinde davanın açılmadığı gözetilerek, açılan davanın zamanaşımına uğraması nedeniyle zamanaşımı definin kabulü ile davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçelerle davanın kabulü usul ve yasaya aykırı olup, bu husus bozmayı gerektirmiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 04.....2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
.