Danıştay 13. Daire 2021/556 Esas 2021/1025 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2021/556
Karar No:2021/1025

TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1. ... İnşaat Enerji Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş.
2. ... İnşaat Dekorasyon ve Turizm Taahhüt Sanayi Ticaret Ltd. Şti.
3. ...
4. ...
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Karayolları 18. Bölge Müdürlüğü tarafından 21/06/2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Karayolları 18. Bölge Müdürlüğü 181 ve 183 Şube Şeflikleri Yollarında Rutin Yol Bakım, Yapım ve Onarımı İle Kar ve Buzla Mücadele İşlerinin Yapılması” ihalesinde 4734 sayılı Kanun'un 17. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde düzenlenen "sahte belge veya sahte teminat düzenlemek, kullanmak veya bunlara teşebbüs etmek" fiilinin işlendiğinden bahisle davacıların 1 (bir) yıl süreyle kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına ilişkin 13/05/2019 tarih ve 30773 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı kararlarının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararda; ihale üzerinde kalan ve sözleşmeye davet edilen davacı şirketlerin oluşturduğu iş ortaklığının Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen 30/10/2018 tarihli Vergi, Resim, Harç İstisna Belgesini (VRHİB) ihaleyi yapan idareye sunduğu, söz konusu belgeyle ilgili olarak idarece yapılan inceleme neticesinde idareleri tarafından ihaleye ilişkin olarak herhangi bir Ek-4 formu (iş durum belgesi) düzenlenmediği ve Ticaret Bakanlığınca da bu belgenin düzenlenmesi adına kendilerinden herhangi bir Ek-4 formu talep edilmediğinin anlaşıldığı, konuyla ilgili Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan inceleme neticesinde de iş ortaklığı tarafından sunulan başvuru dosyasında yer alan Ek-4 formunun ilgili idare tarafından düzenlenmediğinin anlaşılması üzerine VRHİB'nin iptal edildiği, söz konusu VRHİB'nin iş ortaklığı vekili tarafından Ticaret Bakanlığına yapılan başvuru üzerine düzenlendiği, bu belgeye dayanak teşkil eden ve iş ortaklığının başvuru dosyasında yer alan Ek-4 formunun sahte olduğu, sahte belgeye dayanan ve gerçek durumu yansıtmayan VRHİB'nin de sahte olarak kabul edilmesi gerektiği, fiilin sözleşme öncesi sürece ilişkin olduğu, yasaklama kararının süresi içinde verildiği, şirketlerin kendilerini temsilen hareket eden vekilin iş ve işlemlerinden sorumlu oldukları sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacılar tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davacılar tarafından, idareye sunulan VRHİB’nin sahte belge olarak nitelendirilemeyeceği, Ticaret Bakanlığı tarafından düzenlenen gerçek bir belge olduğu, anılan belgenin diğer isteklilere nazaran ihalede herhangi bir avantaj sağlamadığı, isnat edilen fiilin sözleşmeye davet aşamasına ilişkin olduğu, dava konusu eylemin ihaleye fesat karıştırma suçunu oluşturmadığı, VRHİB'nin dayanağı olan EK-4 belgesinin sahte olduğunun kendilerince bilinmediği, belgenin alınmasına ilişkin işlemlerin vekil tayin edilen kişiler tarafından gerçekleştirildiği, kendilerine sorumluluk yüklenmesinin suç ve cezaların şahsiliği ilkesine aykırı olduğu, hukuka aykırı işlemleri gerçekleştiren ve vekillikten azledilen kişiler hakkında suç duyurusunda bulunulduğu, idari yaptırımların yasal dayanağı olması ve yaptırım içeren kuralların dar yorumlanması gerektiği, fiilin sübuta erdiğinin açıkça ve her türlü şüpheden uzak bir biçimde ortaya koyulması gerektiği, savunma alınmadan işlem tesis edildiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, davacıların temyiz dilekçesinde belirttiği hususların haksız olduğu, 4734 sayılı Kanun’un 17/1-(c) maddesinde düzenlenen fiilin gerçekleştiği, VRHİB'nin düzenlenmesine ilişkin fiillerin henüz sözleşme imzalanmadan önce ihale sürecinde ortaya çıktığı, ihalenin ilan edilmesinden sözleşmenin imzalanmasına kadar geçen sürede istekliler tarafından işlenen yasak fiil ve davranışların ihalelere katılmaktan yasaklanmayı gerektirdiği, yasaklama kararının ilgili yazı bakanlığa ulaştıktan sonra yasal süresi içinde verildiği, idarece gerekli tüm araştırmaların yapıldığı, davacıların idareye teslim edilen her türlü belgeden sorumlu olduğu ve belgenin şirketleri temsil yetkisine sahip kişilerce sunulmasının sorumluluğu ortadan kaldırmayacağı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıların temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacılara iadesine,
5. Kullanılmayan ...-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacılara iadesine,
6. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın ... İdare Mahkemesine gönderilmesine, 23/03/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.