MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
KANUN YOLU : TEMYİZ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu ... İlçesi çalışma alanında bulunan temyize konu 105 ada 4 parsel sayılı 133.430,98 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, ham toprak vasfıyla Hazine adına tescil edilmiştir. Davacı ... ve arkadaşları miras yolu ile gelen hakka, paylaşmaya ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tapu kaydının iptali ve taşınmazın adlarına tescili ile dava açmışlardır. Mahkemece, Yargıtay 8. Hukuk Dairesi"nin (önceki hükümde davanın kısmen kabulü nedeniyle tapu kaydının iptali ile davacılar adına tescile karar verilen 10.01.2011 tarihli rapor ve krokilerinde (A) harfiyle işaretli 35.982,17 metrekare ve (B) harfiyle gösterilen 25.289,55 metrekare yüzölçümlü bölümler yönünden temyizi üzerine) “dava konusu taşınmaz orman niteliğindeki 102 ada 1 parsel sayılı taşınmaza komşu olduğu halde yöntemine uygun orman araştırması ve zilyetlik araştırması yapılmadığı gibi; teknik bilirkişinin rapor ve krokisi gözetildiğinde kabulüne karar verilen (A) ve (B) harfleriyle gösterilen taşınmaz bölümlerinin konumları itibariyle, 105 ada 4 sayılı parsel beş parçaya ayrıldığı, (A) ve (B)"nin arasında Hazine üzerinde bırakılan (D) ile (E) ve (C)"nin birbirinden bağımsız olduğu halde mahkemece, bu konuda herhangi bir hüküm kurulmamış olmasının isabetsizliğine" değinilen araştırmaya yönelik bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulüne, dava konusu taşınmazın fen bilirkişisi ve jeodezi - fotogrametri mühendisi bilirkişinin 24.02.2015 tarihli ek rapor ve ekindeki krokide (B) harfi ile gösterilen 25.289,55 metrekare ve (A1) harfi ile gösterilen 21.579,28 metrekarelik kısmlarının tapu kaydının iptali ile 1/4"er payla davacılar adına tapuya kayıt ve tesciline, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş; hüküm, Hazine tarafından temyiz edilmiştir.
Bozma ilamına uyulmakla, gereklerinin yerine getirilmesi hususunda lehine bozma yapılan taraf yönünden usuli kazanılmış hak oluşur. Bu nedenle bozma ilamının gereklerinin Mahkemece eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Mahkemece bozma ilamına uyularak dava konusu 105 ada 4 parsel sayılı taşınmazda davacının hak iddia ettiği ve temyize konu olan ve teknik raporda (A1) ve (B) gösterilen kısımlarda davacı lehine zilyetlikle mülkiyet hakkı kazanım koşullarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle hüküm kurulmuş ise de; bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Çekişmeli taşınmaz ham toprak vasfı ile Hazine adına tespit ve tescil edilmiş olup bu vasıftaki taşınmazın kullanım süresi ile niteliğini ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihin tereddüte yer bırakmayacak şekilde belirlenmesi gerekir. 20.11.2014 tarihli keşifte dinlenen orman bilirkişisinin 24.11.2014 havale tarihli raporunda (A) ile gösterilen taşınmazın orman karakteri taşıyan yerlerden olduğu, ormanların devamı niteliğinde olduğu, orman ile arasında ayırıcı unsur bulunmadığı, 1973 tarihli hava fotoğrafında orman karakteri taşıyan arazi olarak göründüğü, (B) ile gösterilen taşınmazın 1973 tarihli hava fotoğrafında büyük bir kısmının tarım arazisi olarak göründüğü, 1953 tarihli memleket hratiasında içerisinde üzüm bağı olduğunun tespit edildiğini bildirilmiş; 11.12.2014 tarihli jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi ile harita ve kadastro mühendisi bilirkişilerin müşterek imzalı raporlarında ise bozma öncesi düzenlenen 10.01.2011 tarihli fen bilirkişi raporundaki işaretlemeye uyularak bu raporda gösterilen kısımların 1973 tarihli hava fotoğrafındaki görüntüsü eklenmeden, bu tarihli hava fotoğrafına göre, (A) ile gösterilen taşınmazı (A1), (A2) ve (A3) olarak gösterdiklerini, (A1) ve (B) ile gösterilen taşınmazlarda tarımsal faaliyet bulunduğunu bildirmişler, Ziraat bilirkişi ise (A1) ile gösterilen kısımda 40-45 yaşlarında 18 adet badem ağacı olduğunu, (B) ile gösterilen kısımda yaşlarını belirtmediği 90-95 adet aşısız menengiç ağacı ve 3 adet 30-35 yaşlarında kiraz ağacı olduğunu, her iki taşınmazda eski yıllardan kalma sürüm izlerinin olduğunu bildirmiştir. Orman bilirkişisi 16.03.2015 havale tarihli raporunda bu kez A (A1, A2, A3) ile işaretli kısmın 1953 tarihli memleket haritasında taşlık ve kayalık olarak işaretlendiğini, (B) ile gösterilen taşınmazın bir kısmında üzüm bağları olduğunu, 1973 tarihli hava fotoğrafında (denetlemeye elverişli şekilde göstermeden) niteliğini belirtmeden (A1 ve B) ile gösterilen taşınmazlarda tarımsal faaliyet olduğunun tespit edildiğini bildirmiştir. Ziraat bilirkişi (A1) ile gösterilen taşınmazda 40-45 yaşlarında 18 adet badem ağacı, (B) ile gösterilen taşınmazda da 90 95 adet aşısız menengiç ağacı olduğunu bildirdiğine göre keşif tarihinden 40-45 sene önceye tekabül eden 1973 tarihli hava fotoğraflarında bu ağaçların görülüp görülmediğinin izah edilmesi, (B) harfiyle gösterilen taşınmazın 1953 tarihli memleket haritasında tamamının veya büyük kısmının bağ olarak gözüktüğü bildirildiğine göre 1973 tarihli hava fotoğrafındaki kullanımın niteliğinin, bağ bulunup bulunmadığının belirtilmesi gerektiği halde bu hususlar izah edilmediği gibi, orman bilirkişisi ilk raporunda taşınmazın (A) harfiyle gösterilen kısmının 1973 tarihli hava fotoğrafında orman karakteri taşıyan arazi olarak göründüğünü bildirdiği halde ek raporunda gerekçe göstermeden (A) harfli yerin içinde bulunan (A1) harfli yerin orman olmadığını bildirmiş olması üzerinde durulmamış; ham toprak vasfıyla tespit ve tescil edilmiş taşınmazın kullanım süresi ile niteliğini ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi hava fotoğrafları olduğu halde, taşınmazın niteliği ve zilyetlik hususlarında yapılan araştırmada kullanıldığı bildirilen hava fotoğrafları görüntüleri eklenmemiş; taşınmazların en eski tarihli hava fotoğrafı ile kadastro tarihinden 15-20 yıl öncesini gösteren hava fotoğraflarından yararlanılmamış; davaya ve temyize konu olan taşınmaz bölümlerinin, taşınmazın davaya konu olmayan bölümlerinden nasıl ayrıldığı, toprak yapısı ve niteliği bakımından bir fark bulunup bulunmadığı zirai bilirkişi raporunda tartışılmamış; yetersiz ve soyut değerlendirmeler içeren bilirkişi raporu ile yetinilmiştir. Eksik inceleme ile hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca; sağlıklı bir sonuca ulaşmak için yöreye ait ve çekişmeli taşınmazı gösteren en eski tarihli hava fotoğraflarıyla bu fotoğraflardan üretilen memleket haritalarının ve kadastro tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait dava konusu taşınmazın bulunduğu yere ilişkin stereoskopik hava fotoğrafları ile bu fotoğraflardan üretilen memleket haritaları ve yine bu tarihlere ait ortofoto haritalarının Harita Genel Müdürlüğü"nden (memleket haritaları Orman İşletme Müdürlüğünden tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosya arasına konulmalıdır. Bundan sonra, önceki keşiflerde görev almamış 3 kişilik ziraat mühendisi ile, bir orman mühendisi ve bir jeodezi veya fotogrametri uzmanı harita mühendisinden oluşacak bilirkişi heyetleri, yerel bilirkişiler ve davacı tanıkları eşliğinde yapılacak keşifte, belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarında stereoskop aletiyle inceleme yaptırılmalı, temin edilebilen en eski tarihli uydu fotoğrafları değerlendirilmeli, çekişmeli taşınmaz bölümlerinin önceki ve şimdiki niteliğinin, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığının ve tamamlandığının, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılmalı, tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri de bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, 3 kişilik ziraatçi bilirkişi kurulu vasıtasıyla taşınmaz bölümlerinin öncesi ve zirai faaliyete konu olup olmadığı hangi tarihte imar-ihyaya başlandığı, tamamlandığı ve ekonomik amaca uygun zilyetliğin hangi tarihten beri ve hangi tasarruflar ile sürdürüldüğü, çekişmeli taşınmaz bölümlerinin davaya konu olmayan bakiye bölümleri ile toprak yapısı ve niteliği hususunda fark bulunup bulunmadığını irdeler şekilde inceleme yapılmalı, önceki raporlarla arada çelişki olması durumunda bunun nedenlerine değinilmeli, bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı ... temsilcisinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 21.10.2020 gününde oybirliği ile karar verildi.