Bölge Adliye Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
İlk Derece Mahkemesi : ... 2. İş Mahkemesi

Dava, Kurum işleminin iptali ve yaşlılık aylığı bağlanması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM:
Davacı vekili, davacının 4/a kapsamındaki çalışma sürelerine eklenmek üzere yurt dışında geçmiş olan 1044 gün süreli çalışmasını 3201 sayılı borçlanma yasasına göre borçlandığını ve hesaplanan primleri de yasal süresinde yatırdığını, önceki 2563 gün 4/a kapsamındaki ve hizmet akdine bağlı çalışma sürelerinin 3201 sayılı yasaya göre borçlanmış olduğu 1044 gün çalışmasının da eklenmesi ile toplam gün sayısı yeterli olduğunu ve 1950 doğumlu olarak yasal şartları oluştuğundan Eylül 2013 talebine göre yaşlılık emekli aylığının 01/10/2013 tarihinden itibaren bağlanması gerektiği halde, ilgili borçlanmanın araştırılması için davalı kurum genel müdürlüğüne yazı yazıldığı gerekçesi ile ilgili emekli aylığının beş yıldan beri bağlanmadığını ve müvekkilinin mağdur edildiğini ileri sürerek, müvekkilinin 4/a kapsamındaki çalışma süreleri ve 3201 sayılı borçlanma süreleri toplamı üzerinden yaşlılık emekli aylığına hak kazandığı 01/10/2013 tarihinden itibaren yaşlılık emekli aylığı bağlanmasına tespiti ile aksi yöndeki kurum işleminin iptalini talep ve dava etmiştir.
II-CEVAP:
Davalı kurum, davacıya 24/09/2013 tarihli tahsis talebine istinaden 01/10/2013 tarihinden itibaren 42100357625 tahsis numarası ile yaşlılık aylığı bağlandığını ancak 1044 günlük Libya hizmetinin 24/06/2013 ve 8709396 sayılı yazı ile teyidinin yapılamaması nedeniyle Libya çalışmalarının borçlanamayacağının anlaşıldığını, 3201 sayılı yasaya göre Libya borçlanması geçersiz sayıldığından ve Libya çalışmaları dışındaki prim ödeme gün sayılı emeklilik şartlarına yeterli olmadığından aylık başlangıç tarihi itibariyle iptal edildiğini, Karadeniz Sosyal Güvenlik Merkezi"nin 21/03/2014 tarih ve 4558137 sayılı yazısı ile davacıya yersiz alınan maaştan dolayı borç çıkarıldığını ve tahsilinin talep edildiğini, davacının borcu süresinde ödememesi nedeniyle ... İcra Müdürlüğü"nün 2014/16829 esas sayılı dosyasında icra takibi başlatıldığını ve davacı tarafından 07/07/2014 tarihinde dosya borcunun ödendiğini ileri sürerek davanın reddini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI:
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece, davanın kabulü ile; davacının 17/06/1982-16/07/1982 ve 17/07/1982-10/06/1985 tarihleri arası borçlanma işleminin iptal edilmesine yönelik kurum kararının iptali ile; ...T.C. Kimlik numaralı davacı ..."nın 01/10/2013 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlanmasına karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında; yurt dışında geçen sürelerin borçlandırılmasına ilişkin yönetmelikte yurt dışı borçlanması yapılabilmesi için bulunulan ülkelerdeki Türk Konsolosluklarından alınacak hizmet belgelerinin kuruma ibraz edilmesi gerektiğinin düzenlendiği, davacı tarafından söz konusu belgenin davalı Kuruma ibraz edilmesi gözönünde bulundurulduğunda davacının emeklilik şartlarını yerine getirdiği, bu hali ile mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davalı Kurum vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine dair karar vermiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı Kurum vekili, SGK Genel Müdürlülüğü"nün davacının Libya çalışmalarını teyit etmediği için borçlanma işlemi iptal edildiğini, bu nedenle kurumun kararı hukuka uygun olduğunu, davacının emekliliği hak edebilmesi için borçlanma primlerini yatırması gerektiğini, kuruma yazı yazılarak emeklilik şartlarını taşıyıp taşımadığı hususu sorularak, aylık bağlanması hususunda buna göre karar verilmesinin uygun olacağını belirterek karar bozulmasını talep etmiştir
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE ESASIN İNCELEMESİ:
Libya ülkesinde iş üstlenen dava dışı ... İnş. Tic. A.Ş nezdinde 27.8.1981-10.6.1985 tarihleri arasında çalıştığını belirten Trablus Büyükelçiliği Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirliğinin 18.12.2006 tarihli yurt dışı hizmet belgesine istinaden anılan dönemdeki hizmetlerinin Kurumca 506 sayılı Yasa kapsamında sayılarak davacıya 1.10.2013 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlandığı belirgin olup, Kurum tarafından yapılan inceleme neticesinde düzenlenen yurt dışı hizmet belgesinin ateşelikte olmadığının tespit edildiği gerekçesiyle Kurumca gerçekleştirilen işlemle davacıya bahse konu yurtdışı hizmetleri ile bağlanan yaşlılık aylığının iptal edilmesi üzerine eldeki davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Davacı, yurtdışında (Libya) geçen hizmetlerinin geçerli olduğunun, aylığın kesilme tarihi itibariyle yeniden bağlanması gerektiğinin tespitini istemiş, yapılan yargılama sonucunda mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş ise de, mahkemenin hükmü eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.
Her ne kadar Trablus Büyükelçiliği Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirliğinin 18.12.2006 tarihli yazısıyla, davacının 27.8.1981-10.6.1985 tarihleri arası çalıştığı belirtilmiş ise de, anılan belgenin, davacının ibraz ettiği belgeler üzerine düzenlenmiş olması, Libya sigorta Merciine ait bir belge niteliğinde bulunmaması ve Libya yaşlılık sigorta rejimi bilgilerini içermemesi karşısında hükme esas alınamaz.
Şu halde yapılması gereken iş ; yukarıdaki açıklamalar ve önceki bozma kararımız çerçevesinde, öncelikle, davacıya ait yurda giriş çıkış kayıtları ve davacıya ait Libya yaşlılık sigorta rejimine tabi sigortalılık sürelerini gösterir Libya Sigorta Mercii hizmet cetvelleri gibi ilgili kayıt ve belgeler davalı Kurum’dan usulünce celbedilip, tercümesi de yaptırılmalı, ayrıca Dışişleri Bakanlığından veya mümkünse Trablus Büyükelçiliği’nden davacıya ait yurt dışı hizmet belgesine dayanak olan bilgi ve belgeler istenmeli, Libya ülkesinde kurulu bulunan dava dışı ... İnş. Tic. A.Ş "ne ait işyerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalışan ve çalışması kayıtlara geçmiş olan sigortalılar resen saptanarak bilgi ve görgülerine başvurulmalı, iade alınan borçlanma bedeli, geri yatırılan bedel, yatırma tarihi ve geri yatırılan bedelin karşılık geldiği süreler tahsisde irdelenerek varılacak sonuca göre bir karar verilmelidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak, temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 23.09.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.