22. Hukuk Dairesi 2016/4668 E. , 2019/2946 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı isteminin özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı işyerinde 11.10.2010- 09.07.2014 tarihleri arası forklift operatörü olarak çalıştığını, iş sözleşmesini ücretlerinin zamanında ödenmemesi sebebi ile haklı nedenle feshettiğini beyanla kıdem tazminatı ile ücret, fazla çalışma ve genel tatil ücret alacaklarının tahsilini talep etmiştir.
Davalı cevabının özeti:
Davalı tarafından davaya cevap verilmemiştir.
Mahkeme kararının özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında davacının fazla çalışma ücret alacağı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp ispatlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda iş yeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, iş yeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle ispatlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları şahit beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada gözönüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille söz konusu olabilir. Buna karşın, bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda dahi, işçinin geçerli bir yazılı belge ile bordroda yazılı olandan daha fazla çalışmayı yazılı delille ispatlaması gerekir. Bordrolarda tahakkuk bulunmasına rağmen bordroların imzasız olması halinde ise, varsa ilgili dönem banka ve tüm ödeme kayıtları celp edilmeli ve ödendiği tespit edilen miktarlar yapılan hesaplamadan mahsup edilmelidir.
Günlük çalışma süresinin onbir saati aşamayacağı Kanunda emredici şekilde düzenlendiğine göre, bu süreyi aşan çalışmaların denkleştirmeye tabi tutulamayacağı, zamlı ücret ödemesi veya serbest zaman kullanımının söz konusu olacağı kabul edilmelidir.
Yine işçilerin gece çalışmaları günde yedibuçuk saati geçemez (İş Kanunu, Md. 69/3). Bu durum günlük çalışmanın, dolayısıyla fazla çalışmanın sınırını oluşturur. Gece çalışmaları yönünden, haftalık kırkbeş saat olan yasal çalışma sınırı aşılmamış olsa da günde yedibuçuk saati aşan çalışmalar için fazla çalışma ücreti ödenmelidir. Dairemizin kararları da bu yöndedir
Somut olayda hükme esas bilirkişi raporunda fazla mesai alacağı yönünden her hangi bir hesaplama yapılmamıştir. Oysa her iki davacı tanığı; davacının haftada bir kez işlerin yetişmemesi sebebi ile 2 saat fazla çalışma yaptığını beyan etmiştir. Dosyaya davalı tarafından sadece 2014 yılı Nisan, Mayıs, Haziran ve Temmuz aylarına ilişkin dört adet imzalı bordro sunulduğu, bordrolarda fazla mesai tahakkuku bulunmadığı anlaşılmaktadır. Davacının temyiz dilekçe ekinde sunduğu 2013 yılı Ağustos ayı bordrosunda ise 544.35 TL fazla mesai tahakkuku bulunduğu ancak ödenip ödenmediği anlaşılamamaktadır. Mahkemece, davacıya ait banka hesap ekstresi getirtilerek davacı tarafından sunulan 2013 yılı Ağustos ayı bordrosunda tahakkuk ettirilen fazla mesai ücret karşılığının banka kanalıyla ödenip ödenmediği tespit edilmelidir. Öte yandan yazılı delil bulunmayan döneme ilişkin davacının tanık beyanları ile fazla çalışma alacağını ispatlayabileceği gözönüne alındığında davalı işyerinde haftalık 2 saat fazla çalışma yaptığı kabul edilerek hesaplama yapılmak suretiyle sonucuna göre bir karar verilmelidir. İmzasız bordro ile tahakkuk ettirilerek banka hesabı üzerinden ödenen fazla mesai ücreti varsa hesaplanacak alacak kalemlerinden mahsup edilmelidir. Belirtilen yönler gözetilmeden karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 11.02.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.