Danıştay 10. Daire 2019/9219 Esas 2021/1301 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2019/9219
Karar No : 2021/1301

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Valiliği
VEKİLİ : Av. ...
DİĞER DAVALI : ... Genel Müdürlüğü
VEKİLLERİ : Av. ... - Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACILAR) : 1- ... (kendi adına asaleten kızı ... adına velayeten)
2- ... (kendi adına asaleten kızı ... adına velayeten)
3- ...
VEKİLLERİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin ... tarih ve E: ... , K: ... sayılı kararının davalı Valilik tarafından, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacılar tarafından, 28/06/2016 tarihinde Atatürk Havalimanında meydana gelen terör saldırısı sonucunda davacılardan ...'nin üzerinde Summit yazılı siyah renkli küçük valiz içinde 40.000,00 $, eşi ...'ye ait kol çantasında 20.000,00 $ olduğu, vefat eden kızları üzerinde 5.000,00 $ olduğu ve ... marka cep telefonunun kaybolduğundan bahisle saldırı nedeniyle uğradıkları maddi kayıpları nedeniyle şimdilik 207.068,00 TL maddi ve ..., ..., ... ve ...'nin bizzat yaşadıkları bu olay ve yaralanmalar nedeniyle 350.000,00 TL manevi olmak üzere toplam 557.068,00 TL zararın olay tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tazminine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin kararıyla; sosyal risk ilkesi ile toplumun içinde bulunduğu koşullardan kaynaklanan, idarenin faaliyet alanında meydana gelmekle birlikte, yürütülen kamu hizmetinin doğrudan sonucu olmayan, toplumsal nitelikli riskin gerçekleşmesi sonucu oluşan, salt toplumun bireyi olunması nedeniyle uğranılan özel ve olağandışı zararların da topluma pay edilerek giderilmesinin amaçlandığı, genel bir ifade ile "terör olayları" olarak nitelenen eylemlerin, Devlete yönelik olduğu, Anayasal düzeni yıkmayı amaçladığı, bu tür olaylarda zarar gören kişi ve kuruluşlara karşı kişisel husumetten kaynaklanmadığı, sözü edilen olaylar nedeniyle zarara uğrayan kişilerin, kendi kusur ve eylemleri sonucu değil, toplumun bir bireyi olmaları nedeniyle zarar gördükleri, belirtilen şekilde ortaya çıkan zararların ise, özel ve olağandışı nitelikleri dikkate alınıp, terör olaylarını önlemekle yükümlü olduğu halde önleyemeyen idarece, sosyal risk ilkesine göre, topluma pay edilmesi suretiyle tazmininin hakkaniyet gereği olduğu, sosyal devlet ilkesine de uygun düşeceği, uyuşmazlık konusu olayın davacılardan ...'ye 132.316,00 TL, ...'ye 74.752,00 TL olmak üzere toplam 207.068,00 TL maddi tazminat talebine ilişkin kısmı yönünden; 28/06/2016 tarihinde terör eylemi nedeniyle taşınır eşyalarının kaybolması sonucu meydana gelen zararın karşılanması talebiyle 28/08/2016 tarihinde İstanbul Valiliği Zarar Tespit Komisyonu'na başvuruda bulunulduğu ve Komisyonun ... tarih ve ... sayılı kararı ile talepleriyle ilgili bilgi ve belge ibraz edilmediğinden, belge getirilmesi halinde değerlendirilebileceği gerekçesiyle talebinin reddedildiği, Mahkemenin 08/02/2018 tarihli ara kararıyla davacılardan uğranılan zarara karşılık istenilen maddi tazminata ilişkin olarak yapılan masraflara ilişkin bilgi ve belgelerin gönderilmesinin istenildiği, davalı idarelerden de davacıların başvurusunun bulunup bulunmadğının başvuruda bulunulmuş ise tüm bilgi ve belgelerin gönderilmesinin istenildiği, davacılardan ..., ... ve ...'nin ilk tedavilerinin Dr.Sadi Konuk Hastanesinde yapıldığı, taburcu edildikten sonra Suudi Arabistan'da Özel ... Hastanesinde tedavilerinin devam ettiği, yapılan giderlere ilişkin belge ve fatura ibraz edemedikleri ayrıca kaybolan para ve cep telefonları ile ilgili Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığına başvuruda bulunulduğu ve içinde 10.000$ bulunan summit marka valizin davacıya iade edildiği, diğer kaybolan para ve telefonla ilgili davacının herhangi bir belge dosyaya ibraz edemediği görüldüğünden davacıların maddi tazminat talebinin reddine, uyuşmazlık konusu olayın davacılardan ...'ye 100.000,00 TL, ...'ye 100.000,00 TL, ...'ye 80.000,00 TL, ...'ye 70.000,00 TL olmak üzere toplam 350.000,00 TL manevi tazminat talebine ilişkin kısmı yönünden; 5233 sayılı Kanun kapsamında maddi tazminat taleplerine ilişkin düzenlemelerin yer aldığı, manevi tazminata ilişkin düzenleme bulunmadığı, ancak söz konusu durumun manevi tazminata hükmedilmesine ilişkin şartların oluşması halinde manevi tazminatın hükmedilmesine engel bir durum oluşturmadığı anlaşıldığından davacıların manevi tazminat istemlerinin ise sosyal risk ilkesi kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, bakılan davada; dosyadaki bilgi ve belgeler ile epikriz raporlarının birlikte incelenmesi sonucunda, ... nin terör saldırısında yüzünden ağır şekilde yaralanması ...nin de vücudunun çeşitli yerlerinden yaralanması ve tedavi sürecinin devam etmesi neticesinde yaşam süresince duyacakları üzüntü, acı, psikolojik çöküntü nedeniyle takdiren ...'ye 20.000,00 TL, ...'ye 15.000,00 TL manevi olmak üzere toplam 35.000,00 TL tazminatın ödenmesine, ... ve ...'nin yaralanmasına ilişkin olarak dava dosyasına davacıların beyanları dışından hiçbir somut bilgi ve belge sunulamadığından anılan davacılara ilişkin manevi tazminat taleplerinin reddine, öte yandan; olayın 5233 sayılı Kanun kapsamında değerlendirilmesi sonucunda davalı idarelerden Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünün herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığı, tazminine karar verilen tutarın davalı İstanbul Valiliği tarafından karşılanması gerektiği sonucuna varılarak, davalı Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü açısından ise davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu ... İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dava konusu olay nedeniyle davacıların evlat/kardeşlerinin vefatı nedeniyle maddi tazminatlara karar verildiği, davacılarla uyuşmazlık tutanağı imzalandığı, yaralanma olayı ve eşyalarla ilgili başvurularda davacılar tarafından Zarar Tespit Komisyonuna bilgi, belge sunulamadığı, olayın bir terör olayı olduğu ve 5233 sayılı Kanun kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, ilgili Kanunda manevi tazminat düzenlenmediğinden sorumluluklarının bulunmadığı, reddedilen maddi tazminat için idareleri lehine nispi vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiği, idarelerinin harçtan muaf olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacılar tarafından, davalı idarenin temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Davanın kısmen kabul, kısmen reddine ilişkin ... İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu... Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın ... İdare Mahkemesine gönderilmesine, artan posta ücretinin istemi halinde davacıya iadesine, 23/03/2021 tarihinde oy çokluğuyla kesin olarak karar verildi.

(X)KARŞI OY :
Dava konusu olay, İstanbul Atatürk Havalimanı'nda 28/06/2016 tarihinde DEAŞ mensubu teröristlerin yanlarındaki bombayı patlatmaları ve ellerindeki silahlarla etrafa ateş etmeleri sebebiyle meydana gelmiştir.
Olayın oluş şekli, olay tarihi, olaya yakın zamanlarda ülkemizde meydana gelen benzer terör olayları (20/07/2015 tarihinde Suruç Patlaması, 10/10/2015 Ankara Gar Patlaması, 17/02/2016 Merasim Sokak Patlaması, 13/03/2016 tarihinde Güvenpark Patlaması, 07/06/2016 tarihinde Vezneciler Patlaması...), olay öncesinde havalimanı gibi yerlerde bombalı terör eylemi yapılacağına dair istihbari bilgilerin bulunduğu, olay tutanağına göre teröristlerin güvenlik tarafından kamera sistemi ile fark edildiği, polisin müdahalesi sırasında olayın yaşandığı dikkate alınarak ülkemiz gibi terör olaylarının sık yaşandığı ve sürekli teyakkuz halinde olunması gereken bir ülkenin en büyük havalimanında meydana gelen bu patlama ve silahlı saldırı olayında öncelikle idarenin olaya ve olayın önlenmesine ilişkin hizmet kusurunun olduğu oyuyla aksi yöndeki Daire çoğunluk kararına katılmıyorum.