Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2016/16785 Esas 2020/5412 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 15/09/2014 gününde verilen dilekçe ile mirasçılık belgesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; verasetin subutuna dair verilen 20/02/2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı Hazine vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Dava mirasçılık belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
Davacı vekili, müvekkilinin murisi ...’ın 21/05/1977 tarihinde vefat ettiğini beyan ederek mirasçılık belgesi verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü, davalı Hazine vekili temyiz etmiştir.
Mirasçılık belgesi, mirasçıların miras bırakanla soybağı ilişkisini ve miras paylarını gösteren bir belgedir. Hukukumuzda mirasçılık belgesi verilmesine ilişkin davaların kural olarak hasımsız açılması ve çekişmesiz yargı yolu ile görülüp sonuçlandırılması gerekmekte ise de, hukuki yarar bulunması koşulu ile bu tür davaların uyuşmazlık çıkaran kişiler hasım gösterilmek suretiyle hasımlı olarak açılması ve çekişmeli yargı yolu ile görülüp sonuçlandırılması da mümkün bulunmaktadır.
Taraf teşkili kamu düzenine ilişkin olup re’sen yargılamanın her aşamasında göz önünde bulundurulması gerekir. Savunma hakkı, Anayasanın 36. maddesi ile güvence altına alınmış olup, 6100 sayılı HMK’nın 27. maddesinde de “Hukuki dinlenilme hakkı” başlığı altında ayrıca düzenlenmiştir. Hakim, tarafları dinlemeden veya iddia ve savunmalarını bildirmeleri için kanuna uygun biçimde davet etmeden hükmünü veremez. Buna göre hakim iddia ve savunma haklarını kullanabilmeleri için tarafları duruşmaya çağırmak zorundadır.
Somut olayda, dava ilk olarak İstanbul 6. Asliye Hukuk Mahkemesinde Hazine davalı olarak gösterilerek açılmış, anılan mahkemece 29.09.2014 tarihinde görevsizlik kararı verilerek dosya İstanbul 6. Sulh Hukuk Mahkemesine gönderildikten sonra mahkemece duruşma günü belirlenmeden ve davalı Hazineye tebligat çıkartmadan karar verilmiştir.
HMK"nın 27. maddesi hükmü uyarınca, davanın tarafları, müdahiller ve yargılamanın diğer ilgilileri, kendi haklarıyla bağlı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahiptirler.
Mahkemece, duruşma günü belirlenerek davalı Hazine’ye usulüne uygun tebligat çıkartılmadan davalının yokluğunda karar verilmiş olması HMK"nın 27. maddesinde düzenlenen hukuki dinlenilme hakkına aykırılık teşkil ettiğinden hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 24.09.2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.