10. Hukuk Dairesi 2014/14190 E. , 2015/14335 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi : İş Mahkemesi
Davacı, 4/1-a kapsamındaki borçlanma isteminin reddine ilişkin kurum işleminin iptalini, ... yaşlılık sigortasına giriş olan 07.09.1998 tarihinin Türkiye"de sigorta başlangıcı olarak belirlenmesini ve borçlanmanın 4/1-a madde kapsamında sayılması gerektiğinin tespitini isterken; 25.11.2013 günlü dilekçesiyle, istemini "... yaşlılık sigortasına giriş tarihinin Türkiye"de sigorta başlangıcı olarak tespiti" şeklinde ıslah etmiştir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
15.05.2013 günlü borçlanma başvurusu ve 26.06.2013 günlü açıklama dilekçesiyle 3201 sayılı Yasa uyarınca yapılacak borçlanmanın ve sigorta başlangıcının 5510 sayılı Yasa"nın 4/1-a madde kapsamında sayılmasını isteyen davacının, bu istemi kurumca, yurtiçi sigortalılık tescili bulunmaması nedeniyle, yapılacak borçlanmanın 4/1-b kapsamında olacağından bahisle reddi üzerine de eldeki bu dava açılmıştır. 28.06.2013 günlü kurum yazısı ekinde yer alan tescil kayıt bilgisinde, davacının yurtiçi sigortalılık tescili bulunmadığı görülürken, davacı vekili tarafından sunulan 25.11.2013 günlü ıslah dilekçesinde ise, dava üzerine 4/1-a tescilinin yapılarak "..." sicil numarasının alındığı bildirilmiştir.
4/1-a kapsamındaki borçlanma isteminin reddine ilişkin kurum işleminin iptalini, ... yaşlılık sigortasına giriş olan 07.09.1998 tarihinin Türkiye"de sigorta başlangıcı olarak belirlenmesini ve borçlanmanın 4/1-a madde kapsamında sayılması gerektiğinin tespitini isteyen davacı; 25.11.2013 günlü dilekçesiyle, istemini "... yaşlılık sigortasına giriş tarihinin Türkiye"de sigorta başlangıcı olarak tespiti" şeklinde ıslah etmiştir.
Mahkeme, yurtiçi sigortalılık tescili bulunmayan davada kurum işlemini yerinde bularak davanın reddine karar vermiş ise de, hüküm eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.
... Başkonsolosluğu ... Ateşeliği yazısıyla, davacının 07.09.1998-06.07.2012 tarihleri arası dönemde ... da çalıştığı işyeri ve dönemi gösterilmiş ise de, anılan belgenin, davacının Ateşeliğe ibraz ettiği belgeler üzerine düzenlenmiş olması, ... sigorta Merciine ait bulunmaması ve ... yaşlılık sigorta rejimi bilgilerini içermemesi karşısında hükme esas alınamaz.
Türkiye Cumhuriyeti ile ... arasında imzalanan Sosyal Güvenlik Sözleşmesi"nin, konuya ilişkin 29’uncu maddesi hükmü, Malullük,Yaşlılık ve Ölüm sigortaları hakkındaki Türk mevzuatının uygulanmasında, sigortalı, Türkiye’de yaşlılık sigortasına tabi işe girmeden önce, ...’da bir yaşlılık sigortasına tabi olmuşsa, bahis konusu ... rejimine tabi olduğu ilk günün, Türk mevzuatına göre yaşlılık sigortasına tabi işe ilk defa girdiği gün olarak kabul edileceğini öngörmüştür.
Öte yandan, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının yurt dışında geçirdikleri çalışma sürelerinin sosyal güvenlikleri açısından değerlendirilebilmesi amacıyla 22.05.1985 tarihli resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiş bulunan 3201 sayılı Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanunla, Türk vatandaşlarının yurt dışında 18 yaşını doldurduktan sonra, Türk vatandaşı iken geçen ve belgelendirilen sigortalılık süreleri ve bu süreleri arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik süreleri ile yurt dışında ev kadını olarak geçen süreleri, bu Kanunda belirtilen sosyal güvenlik kuruluşlarına prim ödenmemiş olması ve istekleri halinde, bu Kanun hükümlerine göre sosyal güvenlikleri bakımından değerlendirileceğini öngörmüştür.
Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde, anılan sözleşme hükmünün uygulanabilmesi, Türkiye Cumhuriyeti ile ... Cumhuriyeti arasında imzalanan sosyal güvenlik sözleşmesi kapsamında, Türkiye’de sigorta başlangıcına esas olan ... Sigortası"na giriş tarihinin, 3201 sayılı Kanun kapsamında borçlanılması ile mümkündür.
Şu hâlde yapılması gereken iş; davacıya ait ... yaşlılık sigorta rejimine tabi sigortalılık sürelerini gösterir ... Sigorta Mercii hizmet cetvelleri gibi ilgili kayıt ve belgeler davalı Kurum’dan usulünce celbedilip, gerekirse tercümesi de yaptırılarak, ... yaşlılık sigortası rejimine ilk tabi olunan tarih usulünce belirlenmeli, davacı vekilinin 25.11.2013 günlü ıslah dilekçesi dikkate alınmak suretiyle, dilekçe de belirtilen "..." sigorta sicil numarasının davacıya aidiyeti davalı kurumdan sorulup araştırılmak suretiyle, 4/1-a kapsamında tescilin varlığının anlaşılması halinde, davacı tarafa yöntemine uygun şekilde verilecek mehille, ... sigortasına giriş tarihini içerecek şekilde yurt dışı borçlanması 4/1-a kapsamında usulünce sağlanmalı ve borçlanmanın varlığı halinde, ıslah dilekçesi de gözetilmek suretiyle sigorta başlangıcı konusunda karar verilmelidir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem hâlinde davacıya iadesine, 08.09.2015 gününde oybirliği ile karar verildi.