Danıştay 12. Daire 2020/1440 Esas 2021/1593 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/1440
Karar No : 2021/1593

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü / …
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 22. Dönem Hatay Polis Meslek Eğitim Merkezi'nden mezun olan davacı tarafından, eğitim sonu mülakatında başarısız sayılmasına ilişkin işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararla; dava dosyasında yer alan bilgi ve belgelerden, Emniyet Genel Müdürlüğü Kadrolarına Polis Memuru ve Komiser Yardımcısı Rütbelerine Aday Memur Olarak Atanacaklarda Uygulanacak Sınav Yönetmeliği'nin 7. maddesine uygun bir şekilde mülakat sınav komisyonunun oluşturulduğu, mülakat sınav komisyonun soracağı sorular için ise Polis Akademisi Başkanlığınca ayrı bir sınav soru hazırlama komisyonunun oluşturulduğu, her bir adaya soru hazırlama komisyonu tarafından hazırlanan sorular arasından kura yoluyla çektirilen sorunun sorulduğu, yine yukarıda belirtilen yönetmeliğin 8. maddesi uyarınca, mesleki bilgi düzeyi, bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü, özgüveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığı, liyakati, temsil kabiliyeti, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğu konularında yüz tam puan üzerinden değerlendirme yapılarak her üyenin vermiş olduğu puanların aritmetik ortalaması ile adayların sözlü sınav puanlarının tespit edildiği görülmekle bu durumda, 6638 sayılı Kanunun 23. maddesi ile getirilen sınav şartı uyarınca yapılan ve davacının da katıldığı sınava ilişkin sınav komisyonunun yukarıda yer verilen Yönetmelik hükümlerine uygun olarak oluşturulduğu; oluşturulan bu mülakat komisyonunca, önceden başka bir komisyon tarafından hazırlanan sınav sorularından 344. Sıra nolu sorunun davacıya kura çektirilmek suretiyle sorulduğu, yapılan sınav sonucunda davacıya komisyon üyeleri tarafından ayrı ayrı not takdir edilmek ve bu notların aritmetik ortalaması alınmak suretiyle sınav değerlendirmesinin objektif kriterlere göre yapıldığı ve bu sınavda davacının 40 puan alarak başarısız olduğu anlaşıldığından dava konusu edilen işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu … İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Daha önce 18. Dönem Hatay Polis Meslek Eğitim Merkezi'nde eğitimi devam ederken, okulla ilişiğinin kesilmesine dair işlemin Mahkeme kararıyla iptali üzerine yeniden eğitime başladığı için kasten ve keyfi şekilde mülakat notunun düşük verildiği; hiçbir disiplin suçu işlemediği, eğitimini 96,80 ortalama ile tamamladığı, her komisyon üyesince her bir kriter bakımından aynı notun verilmiş olmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu, bunun takdir yetkisinin objektif kullanılmadığını gösterdiği, idarenin takdir yetkisini keyfi kullanamayacağı, hukuka aykırı olarak verilmiş olan kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacının 03.06.2015 tarih ve 29375 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Emniyet Genel Müdürlüğü Kadrolarına Polis Memuru ve Komiser Yardımcısı Rütbelerine Aday Memur Olarak Atanacaklara Uygulanacak Sınav Yönetmeliği" kapsamında hazırlanan "PMYO 2018 Aday Memur Olarak Atanacaklara Uygulanacak Sınav Talimatı" gereğince oluşturulan komisyon tarafından sözlü sınava tabi tutulduğu ve neticesinde dava konusu işlemin tesis edildiği, yapılan işlemin ve verilen kararın hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile usul ve yasaya aykırı olan Bölge Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 334. maddesi uyarınca Ankara 13. İdare Mahkemesi tarafından adli yardım talebinin kabulüne karar verilmesine rağmen, davacı tarafından temyiz aşamasında yeniden adli yardım talebinde bulunulmuş ise de, aynı Kanunun 335. maddesinin 3. fıkrasında yer alan "adli yardım, hükmün kesinleşmesine kadar devam eder" düzenlemesi gereğince davacının temyiz aşamasındaki adli yardım talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilerek gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Dava dosyasının incelenmesinden; davacının 22. Dönem Hatay POMEM eğitimini tamamlayarak mezun olduğu, yapılan yasal düzenleme uyarınca sözlü sınava tabi tutulduğu, 29/12/2018 tarihinde yapılan sözlü sınavdan davacının 40 puan alarak başarısız sayılması üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanunu'na 6638 sayılı Kanun'un 23. maddesi ile eklenen ve 27.03.2015 tarihinde yürürlüğe giren Ek 1. maddenin 3. fıkrasında; "Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte öğrenime devam edenler dâhil, bu Kanun ve 4652 sayılı Polis Yüksek Öğretim Kanunu gereğince, polis eğitim kurumlarında ya da Emniyet Genel Müdürlüğü adına diğer yükseköğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerin, Emniyet Genel Müdürlüğü kadrolarına Polis Memuru ve Komiser Yardımcısı rütbelerine aday memur olarak atanmaları için öğrenim süresini başarıyla tamamlamaları ve eğitim sonunda Polis Akademisi Başkanlığınca yapılacak sınavda başarılı olmaları şarttır." hükmü yer almaktadır.
3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanunu'nun Ek 1 inci maddesine dayanılarak hazırlanıp, 03.06.2015 tarih ve 29375 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Emniyet Genel Müdürlüğü Kadrolarına Polis Memuru ve Komiser Yardımcısı Rütbelerine Aday Memur Olarak Atanacaklarda Uygulanacak Sınav Yönetmeliği'nin "Amaç" başlıklı 1.maddesinde; "Bu Yönetmeliğin amacı, polis eğitim kurumlarında veya Emniyet Genel Müdürlüğü adına diğer yükseköğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerden öğrenim süresini başarıyla bitiren öğrencilere uygulanacak sınavlarla ilgili usul ve esasları düzenlemektir." hükmüne, "Kapsam" başlıklı 2. maddesinde; "Bu Yönetmelik, polis eğitim kurumlarında veya Emniyet Genel Müdürlüğü adına diğer yükseköğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerden öğrenim süresini başarıyla tamamlayan öğrencilerin Emniyet Genel Müdürlüğü kadrolarına polis memuru veya komiser yardımcısı olarak atanabilmeleri için yapılacak sınavla ilgili usul ve esasları kapsar." hükmüne, " Sınava katılacak adaylar" başlıklı 5.maddesinde; "Polis eğitim kurumları ve Emniyet Genel Müdürlüğü adına diğer yükseköğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerden öğrenim süresini başarıyla tamamlayan öğrenciler, Emniyet Genel Müdürlüğü kadrolarına polis memuru veya komiser yardımcısı olarak atanmalarından önce sınava tabi tutulur." hükmüne, "Sınavın yeri ve zamanı" başlıklı 6.maddesinde; "Sınav yerleri ve tarihleri, Polis Amirleri Eğitimi Merkezi, Polis Meslek Eğitim Merkezi, Polis Meslek Yüksekokulu ve Emniyet Genel Müdürlüğü adına diğer yükseköğretim kurumlarından mezun olan öğrenciler için ayrı ayrı Başkanlıkça belirlenir ve sınav tarihinden en az on beş gün önce Başkanlık resmi internet sitesinde ilan edilir. Sınav, mezuniyeti müteakip en geç bir ay içinde yapılır." hükmüne, "Komisyonların oluşturulması ve görevleri" başlıklı 7.maddesinde; "(1) Sınav ile ilgili komisyonların kurulması, görevlendirme ve çalışma esasları Başkanlık onayı ile belirlenir.
(2) Soru Hazırlama Komisyonu; rütbece en kıdemli üyenin başkanlığında 5 rütbeli personel ve hazırlanacak soru sayısı ve ders konuları dikkate alınarak yeterli sayıda öğretim elemanından oluşur. Komisyon, adaylara sorulacak soruları belirler ve ayrı ayrı kartlara basımını sağlar.
(3) Sınav komisyonu; emniyet müdürü rütbesinde bir başkan ve üç rütbeli personel ile bir öğretim elemanından oluşur. Bu komisyon, soru hazırlama komisyonu tarafından hazırlanan sorularla sözlü sınav yapmakla görevli ve yetkilidir. İhtiyaca göre her bir polis eğitim kurumunda ve Başkanlıkta birden fazla sınav komisyonu oluşturulabileceği gibi birden fazla polis eğitim kurumu için de tek bir komisyon görevlendirilebilir.
(4) Merkezi sınav komisyonu; rütbece en kıdemli üyenin başkanlığında üç emniyet müdürü rütbesinde personel ile iki öğretim elemanından oluşur. Bu komisyon, Başkan adına sınav takvimi süresince yürütülecek iş ve işlemleri takip, koordine ve denetleme ile yetkilidir.
(5) Komisyonlarda görev almak üzere üye sayısı kadar yedek üye ile komisyonlara yardımcı olmak üzere yeteri sayıda personel görevlendirilir.
(6) Sınav komisyonu başkan ve üyeleri; boşanmış olsalar dahi eşlerinin, üçüncü dereceye kadar (bu derece dâhil) kan ve ikinci dereceye kadar (bu derece dâhil) kayın hısımlarının veya evlatlıklarının katıldığı sınavda görev alamazlar." hükmüne, "Sınav şekli ve esasları" başlıklı 8.maddesinde; " (1) Soru Hazırlama Komisyonu tarafından bastırılan sorular arasından adaylara soru kartı çektirilerek cevaplaması istenir. Komisyon tarafından adaya konu ile ilgili ilave sorular sorulabilir.
(2) Sınav komisyonları tarafından yapılacak sözlü sınavda adaylar;
a) Mesleki bilgi düzeyi,
b) Bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü,
c) Özgüveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığı,
ç) Liyakati, temsil kabiliyeti, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğu,
yönlerinden yüz tam puan üzerinden değerlendirilirler.
(3) Adaylar, Sınav Komisyonu üyeleri tarafından ikinci fıkranın (a) bendi için kırk puan, diğer bentlerde yazılı özelliklerin her biri için yirmişer puan üzerinden değerlendirilir ve verilen puanlar ayrı ayrı puan değerlendirme karar formuna işlenir. Komisyon üyelerinin ayrı ayrı vermiş olduğu puanların aritmetik ortalaması alınarak adayın sınav puanı tespit edilir.
(4) Adayın sınavda başarılı olabilmesi için yüz tam puan üzerinden en az yetmiş puan alması gerekir. Başarısız olan adayın aldığı puan ve gerekçesi puan değerlendirme karar formuna işlenir. Sınav sonuçları merkezi sınav komisyonuna bildirilir.
(5) Sınav sonuçları, Merkezi Sınav Komisyonu tarafından Polis Akademisi internet sayfasında ilan edilir.
(6) Başarılı olan adayların puan değerlendirme karar formları, adayın atamasına esas olacak belgelerle birlikte Personel Dairesi Başkanlığına gönderilir.
(7) Sınavda başarısız olan adayların değerlendirme karar formları ilgili eğitim kurumunca Emniyet Genel Müdürlüğü merkez ve taşra teşkilatı arşiv hizmetlerine ilişkin mevzuat hükümlerine göre muhafaza edilir.
(8) Sınav komisyonu kararlarına itiraz edilemez." hükmüne, 10. maddesinde ise; "Sınavda başarılı olan adayların Emniyet Genel Müdürlüğü kadrolarına aday polis memuru veya komiser yardımcısı olarak atanmaları 6/8/1992 tarihli ve 92/3393 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Emniyet Hizmetleri Sınıfı Mensupları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği hükümlerine göre yapılır." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davacı hakkında düzenlenen sözlü sınav puan değerlendirme formu incelendiğinde, bir başkan ve dört üyeden oluşan sınav komisyonu tarafından 40 puan üzerinden değerlendirilen mesleki bilgi düzeyine bütün komisyon üyelerinin her biri tarafından 10 puan takdir edildiği, yine 20'şer puan üzerinden yapılan değerlendirmede bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü kriterine, öz güveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığı kriteri ile liyakati, temsil kabiliyeti, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğu kriterine bütün komisyon üyeleri tarafından her bir kriter için yine ayrı ayrı 10 puan takdir edildiği, başka bir deyişle davacıya her bir komisyon üyesi tarafından herbir değerlendirme kriteri için aynı puanın verildiği anlaşılmaktadır.
Davacı hakkında her bir kriter yönünden yapılan değerlendirmede bütün komisyon üyeleri tarafından ayrı ayrı değerlendirme yapılmasına rağmen bütün kriterler için komisyon üyelerinin aynı puanı takdir etmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğu, takdir yetkisinin objektif kullanılmadığı sonucuna varıldığından, davacının yapılan sözlü sınav neticesinde başarısız sayılması işleminde hukuka uygunluk görülmemiştir.
Bu itibarla, davanın reddi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 24/03/2021 tarihinde kesin olarak oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY :
Davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı usul ve hukuka uygun olduğundan onanması gerektiği görüşüyle çoğunluk kararına katılmıyoruz.