Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2019/2699 Esas 2021/592 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2019/2699
Karar No : 2021/592

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ... Elektrik Satış A.Ş.
(Eski Unvanı: ... Elektrik Enerjisi Toptan Satış A.Ş.)
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Kurumu
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Onüçüncü Dairesinin 30/04/2019 tarih ve E:2015/5977, K:2019/1423 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 16/09/2015 tarih ve 29477 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 3. maddesi ile 6. maddesinin 2. fıkrasının iptaline karar verilmesi istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onüçüncü Dairesinin 30/04/2019 tarih ve E:2015/5977, K:2019/1423 sayılı kararıyla;
Dava konusu Yönetmelik ile değişiklik yapılan 08/05/2014 tarih ve 28994 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği'nin 30/05/2018 tarih ve 30436 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği ile yürürlükten kaldırıldığı ancak yayımlanan yeni Yönetmelik'te davacının iptalini talep ettiği kurallara yer verildiği görüldüğünden esasın incelenmesine geçildiği belirtilerek;
Davacı şirketin, tedarik lisansı sahibi olarak elektrik piyasasında faaliyet gösterdiği, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşma kapsamında hizmet alan veya veren taraflara uygulanacak standart, usul ve esasların belirlenmesi amacıyla 08/05/2014 tarih ve 28994 sayılı Resmî Gazete'de Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği'nin yayımlandığı; 16/09/2015 tarih ve 29477 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği'nde değişlikler yapıldığı;
4628 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'un 4. maddesine, 5. maddesinin 7. fıkrasının (a) bendine ve 6446 sayılı Kanun'un "Amaç" başlıklı 1. maddesine yer verilerek;
Elektrik piyasası ile ilgili olarak düzenlemeler yapma yetkisine sahip olan davalı Kurumun, 4628 sayılı Kanun ile kendisine tanınan yetkiyi dava konusu kuralları yürürlüğe koymak suretiyle kullandığı;
Elektrik piyasasında serbest olmayan tüketicilerin, elektrik enerjisi ve/veya kapasite alımlarını davalı idare tarafından belirlenen tarifeler üzerinden sadece bölgesinde bulunduğu görevli tedarik şirketinden yapabildiği; görevli tedarik şirketlerinin de, serbest olmayan tüketicilere elektrik tedarik etmek zorunda olduğu, söz konusu tüketicilerin elektrik alabilmek için, bölgelerindeki görevli tedarik şirketi ile Kurul onayına tabi perakende satış sözleşmesi imzalama zorunluluğunun bulunduğu; serbest tüketicilerin, istedikleri tedarik şirketi ile malî hükümleri ve içeriği karşılıklı belirlenebilecek ikili anlaşma imzalamak suretiyle elektrik alabileceği; ikili anlaşmalar davalı idare onayına tâbi olmadığından, bununla ilgili varsa tüketici şikâyetlerine ilişkin olarak, söz konusu tüketicilerin de korunmasına yönelik düzenlemeler yapılması gerektiğinin açık olduğu;
Dava konusu Yönetmeliğin 3. maddesi yönünden;
Bahse konu düzenleme ile Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği'nin 8. maddesinin 3. fıkrasında yer alan “ilgili kullanım yerinin sayaç değerlerini okuyarak,” ibaresinden sonra gelmek üzere “tedarikçi değişikliği halleri dışında” ibaresinin eklendiği, 8. maddenin 2. fıkrasının “(2) Tüketicinin, elektronik imza ile veya görevli tedarik şirketine yazılı olarak başvuruda bulunması veya tedarikçi değişikliği yapmak isteyen tüketiciler tarafından doldurulan EK-3 formunun tüketicinin yeni tedarikçisi tarafından görevli tedarik şirketine sunulması kaydıyla, perakende satış sözleşmesi sona erdirilir. Söz konusu başvuruda, sözleşmenin sona erdirilmek istendiği tarih yer alır. Bu fıkra kapsamında yapılan başvuru, en geç üç iş günü içerisinde sonuçlandırılır. EK-3 formunun görevli tedarik şirketine sunulmamasına karşın Piyasa Yönetim Sistemi üzerinden yeni tedarikçiye geçişin gerçekleşmesi halinde perakende satış sözleşmesi işbu geçişin gerçekleştiği tarih itibarıyla sona ermiş sayılır. Bununla birlikte EK-3 formunu Piyasa Yönetim Sistemi üzerinde yeni tedarikçinin portföyüne geçtiği tarihe kadar görevli tedarik şirketine teslim etme yükümlülüğünü yerine getirmeyen tedarikçi hakkında Kanunun 16 ncı maddesi uyarınca yaptırım uygulanır.” şeklinde değiştirildiği;
Yapılan değişiklik ile, tüketici ile tedarikçi firma arasında iki anlaşmanın imzalandığı tarihte halen yürürlükte bulunan ve ikili anlaşma ile enerji tedariği başlamadan önce sona erdirilmesi gereken perakende satış sözleşmesini tüketicilerin görevli tedarik şirketine başvurmasına gerek kalmadan sona erdirme imkanının getirildiği, ayrıca perakende satış sözleşmesinin sona erecek olması nedeniyle güvence bedelinin iadesi konusunda tüketicilerin mağdur olmaması için EK-3 formunun düzenlendiği; ikili anlaşmalara ilişkin iş ve işlemlerin Elektirik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği ve ilgili mevzuat uyarınca tedarik şirketleri arasında gerçekleştiği de göz önüne alındığında, yapılan değişiklik ile davacının iddialarının aksine tüketicilere perakende satış sözleşmesinin sona erdirilmesi konusunda kolaylık sağlandığı görüldüğünden dava konusu Yönetmeliğin 3. maddesi ile 13. maddesinde hukuka aykırılık bulunmadığı;
Dava konusu Yönetmeliğin 6. maddesinin 2. fıkrası yönünden;
Anılan düzenleme ile Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği'nin 16. maddesinin 1. fıkrası ile 2. fıkrasının “(1) Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi, 10 uncu maddenin ikinci fıkra hükümleri saklı kalmak koşuluyla, perakende satış sözleşmesi sona eren tüketicinin yeni bir perakende satış sözleşmesi veya tedarikçisi bulunmaması halinde, kullanım yerinin elektrik enerjisini keser. (2) Tüketicilerin ikili anlaşmalarından kaynaklı borçları nedeniyle elektriği kesilemez. Ancak tedarikçi değişikliği gerçekleşmiş olsa bile, perakende satış sözleşmesi kapsamındaki borçları nedeniyle elektriği kesilebilir.” şeklinde değiştirildiği;
Yapılan değişiklik ile borç nedeniyle elektriğin kesilmesi uygulamasının yalnızca perakende satış sözleşmesi ile elektrik kullanan tüketicilerin borçları için gerçekleştirilebileceği; başka bir ifadeyle, görevli tedarikçi firmalardan perakende satış sözleşmesi kapsamında elektrik kullanan tüketicilerin borçları nedeniyle elektrikleri kesilebilirken, serbest tüketici olup tedarik firmaları ile ikili anlaşma kapsamında elektrik kullanan tüketicilerin borçları nedeniyle elektriklerinin kesilemeyeceği;
Serbest tüketicilere enerji satışına ilişkin ikili anlaşmaların da tedarikçiler ve tüketiciler tarafından imzalanan, şartları imzalayan taraflarca belirlenen ve her iki tarafın rızaya dayalı olarak iştirak ettiği anlaşmalar olduğu; ikili anlaşmanın taraflarca belirlenen hükümleri çerçevesinde, tüketicinin tedarikçisine olan yükümlülüğünü yerine getirmemesi durumunda tedarikçisinin satışı durdurabildiği; söz konusu tüketicinin, kendisine elektrik satmaya râzı olan başka bir tedarikçiden enerji tedarik etmesi veya görevli tedarik şirketinden son kaynak tedariki kapsamında elektrik satın almasının mümkün olduğu; tedarik şirketlerinin ise alacaklarını özel hukuk hükümleri çerçevesinde tahsil edebileceği;
Serbest olmayan tüketiciler ya da serbest tüketici olup da son kaynak tedariği kapsamında perakende satış sözleşmesi imzalayarak elektrik kullanan tüketicilere ise görevli tedarik şirketlerinin elektrik tedarik etmek zorunda olduğu; bu durumda, görevli tedarik şirketi ile tüketici arasında Kurul onayına tâbi perakende satış sözleşmesinin imzalanacağı; görevli tedarik firması ile tüketici arasında imzalanan perakende satış sözleşmesinin Kurulun gözetimi ve denetiminde olduğu;
Diğer yandan, ikili anlaşmalar Kurum denetiminde olmadığından anlaşmanın güçlü tarafını oluşturan tedarikçilerin bu durumlarını suistimal ederek tüketicilerden haksız taleplerde bulundukları, anlaşmaya aykırı tutarlarda fatura çıkardıkları, ödenmemesi durumunda da elektrikleri keserek ciddi mağduriyetlere yol açtıkları, bu konuda çok sayıda şikâyetin yapıldığı da göz önüne alındığında, hukuken farklı durumlarda olan görevli tedarik firmaları ile tedarik firmaları açısından eşitlik ilkesini aykırılık teşkil etmeyen Yönetmelik değişikliklerinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından; Yönetmeliğin önceki halinde yer alan kurallar ve uygulamalar yeterli olmasına karşın dava konusu Yönetmelik değişiklikleri ile tedarik şirketlerine ek yükümlülükler getirildiği, EK-3 formunda talep edilen IBAN numarasının kişisel bilgi olduğu, IBAN numarasını paylaşmak istemeyen tüketiciler bulunduğundan bahse konu formun eksik doldurulması halinde tedarik şirketlerine yaptırım uygulanmasının hukuka uygun olmadığı; fatura borcunun ödenmemesi nedeniyle elektriğin kesilmesi işleminin fatura borcunun tahsili noktasında önemli bir yaptırım olduğu ve bu yaptırımın kaldırılmasının tedarik şirketlerini mali açıdan zor durumda bırakacağı, tedarik firmaları ile görevli tedarik firmaları arasında elektriğin maliyeti açısından fark bulunmadığı, getirilen kuralın eşit taraflar arasında ayrım gözetmeme ilkesine aykırı olduğu, tedarik firmalarının görevli tedarik firmaları kadar güvenceye sahip olmadıkları için rekabet edemeyecekleri, kötü niyetle hareket eden tedarik şirketleri ile bütün tedarik şirketlerinin aynı kefede değerlendirilmemesi gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Danıştay Onüçüncü Dairesinin temyize konu 30/04/2019 tarih ve E:2015/5977, K:2019/1423 sayılı kararının ONANMASINA,
3. 24/03/2021 tarihinde, oybirliği ile kesin olarak karar verildi.