14. Hukuk Dairesi Esas No: 2016/14874 Karar No: 2020/5389 Karar Tarihi: 24.09.2020
Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2016/14874 Esas 2020/5389 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davacı, bir kişinin tek mirasçısı olarak Devlet olduğunu gösteren mirasçılık belgesinin verilmesi için talepte bulunmuş, ancak mahkeme davanın reddine karar vermiştir. Davacı temyiz etmiştir. Mirasçılık belgesi, miras bırakanla soybağı ilişkisini ve miras paylarını gösteren bir belgedir. Mirasçılık belgesi verilmesine ilişkin davaların kural olarak hasımsız açılması gerekmektedir, ancak hukuki yarar varsa hasımlı olarak açılması da mümkündür. Mahkeme, mirasbırakanın ve mirasçı olduğunu iddia edenlerin nüfus kayıtları ile tüm dayanakları ve vatandaşlığa alınmaya ilişkin tüm belgeler ile ilgili yabancı devletten adli makamlar aracılığı ile temin edilecek yabancı devlet nüfus kayıtları ve dayanakları varsa tapu kayıtları, vergi kayıtları gibi tüm resmi kayıtlar getirtilerek tarafların gösterecekleri tüm delilleri toplanmak ve gösterecekleri tanıklar dinlenmek sureti ile irs ilişkisinin şüpheye yer vermeyecek şekilde belirlenmesi gerektiğine karar vermiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 30. ve 501. maddeleri de açıklanmıştır.
14. Hukuk Dairesi 2016/14874 E. , 2020/5389 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından 24.03.2014 gününde verilen dilekçe ile mirasçılık belgesi verilmesinin taleb edilmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 14.03.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Talep, mirasçılık belgesi istemine ilişkindir. Davacı vekili, muris ...’in mirasçısısız ölmekle tek mirasçısının Devlet olduğunu gösterir mirasçılık belgesinin verilmesini talep etmiştir. Mahkeme, davanın reddine karar vermiştir. Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir. Mirasçılık belgesi, mirasçıların miras bırakanla soybağı ilişkisini ve miras paylarını gösteren bir belgedir. Hukukumuzda mirasçılık belgesi verilmesine ilişkin davaların kural olarak hasımsız açılması ve çekişmesiz yargı yolu ile görülüp sonuçlandırılması gerekmekte ise de, hukuki yarar bulunması koşulu ile bu tür davaların uyuşmazlık çıkaran kişiler hasım gösterilmek suretiyle hasımlı olarak açılması ve çekişmeli yargı yolu ile görülüp sonuçlandırılması da mümkün bulunmaktadır. 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 30. maddesi hükmünde doğum ve ölümün nüfus sicilindeki kayıtlarla ispat olunabileceği, nüfus kütüklerinde kayıt bulunmaması veya bulunan kaydın doğru olmadığının anlaşılması halinde gerçek durumun her türlü delille kanıtlanabileceği açıklanmıştır. Hukukumuzda çekişmeli yargıya tabii davalarda taraflarca hazırlama ilkesi geçerli olup, hakim tarafların talepleri ile bağlıdır. Hakim, talepte bulunan tarafların iddia ettiği olaylar ve ileri sürdüğü deliller ile yetinerek karar vermek zorundadır. Çekişmesiz yargıya tabii davalarda ise re’sen araştırma prensibi egemendir. Hasımsız açılan ve çekişmesiz yargıya tabii olan davalarda verilen kararlar kesin hüküm teşkil etmediği gibi bu kararlar açılacak bir iptal davası sonucunda değiştirilebilir veya ortadan kaldırılabilir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 501. maddesinde "mirasçı bırakmaksızın ölen kimsenin mirası devlete geçer." hükmü yer almaktadır. Somut olayda, mahkemece mirasbırakanın mirasçılarının ..., ..., ..., ..., İlçe Emniyet Müdürlüğünce yapılan araştırma neticesinde kabul edilmiş ise de yapılan araştırma, mirasbırakan ile adı geçenler arasındaki irs ilişkisinin ispatı için yeterli değildir. O halde mahkemece mirasbırakanın ve mirasçı olduğunu iddia edenlerin nüfus kayıtları ile tüm dayanakları ve vatandaşlığa alınmaya ilişkin tüm belgeler ile ilgili yabancı devletten adli makamlar aracılığı ile temin edilecek yabancı devlet nüfus kayıtları ve dayanakları varsa tapu kayıtları, vergi kayıtları gibi tüm resmi kayıtlar getirtilerek tarafların gösterecekleri tüm delilleri toplanmak ve gösterecekleri tanıklar dinlenmek sureti ile mirasbırakan ile mirasçı olduğu iddia edilen kişiler arasındaki irs ilişkisinin şüpheye yer vermeyecek şekilde belirlenmesi gerekir. Eksik araştırma sonucu verilen hükmün bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, 24.09.2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.