Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava Türü : Alacak
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtayca incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
1-Dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, tarafların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine,
2-Davacı, davalı işyerinde tekne sorumlu müdürü olarak çalışırken iş akdinin işveren tarafından haksız olarak feshedildiğini, en son 3.500,00 TL net ücret aldığını, haftanın 6 günü 08:00-21:30 saatleri arasında çalıştığını öne sürerek ihbar tazminatı, fazla çalışma ücreti ve ücret alacağının tahsilini istemiştir.
Davalı, davacının üretim takip memuru olarak 1.000,00 TL ücretle çalıştığını, davacının hafta içi 08:00-17:45 saatleri arasında, cumartesi günü ise 08:00-12:15 saatleri arasında çalıştığını, hiçbir alacağı olmadığını savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, davacının iş akdinin işveren tarafından haklı neden olmadan feshedildiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Taraflar arasında işçiye ödenen aylık ücretin miktarı ve işçinin görevi konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Çalışma yaşamında daha az vergi ya da sigorta pirimi ödenmesi amacıyla zaman zaman, iş sözleşmesi veya ücret bordrolarında gösterilen ücretlerin gerçeği yansıtmadığı görülmektedir. Bu durumda gerçek ücretin tespiti önem kazanır. Çalışanın gerçek ücretinin tespiti, hem davacı hem de davalı yan bakımından son derece önemlidir. Zira asgari ücret üzerinden yapılacak hesaplamayla onun misli üzerinden yapılan hesaplamalarda çok farklı alacak ve tazminat değerlerinin ortaya çıkacağı izahtan varestedir. Bu durumda Mahkemelere düşen en önemli vazifelerden bir tanesi de işçinin gerçek ücretini hiçbir ihtilafa mahal vermeyecek biçimde ortaya koymaktır. Böylesine kapsamlı bir araştırma bir yönüyle davacının hakkının işverenleri tarafından yenmesine engel teşkil edecek diğer yönüyle de işçinin hak etmediği alacak ve tazminatlara kavuşmasının ve böylelikle sebepsiz zenginleşmesinin önüne geçilecektir. Bu itibarla, işçinin kıdemi, meslek unvanı, fiilen yaptığı iş, işyerinin özellikleri ve emsal işçilere ödenen ücretler gibi hususlar dikkate alındığında imzalı bordrolarda yer alan ücretin gerçeği yansıtmadığı şüphesi ortaya çıktığında, bu konuda tanık beyanları gözetilmeli ve işçinin meslekte geçirdiği süre, işyerinde çalıştığı tarihler, meslek unvanı ve fiilen yaptığı iş bildirilerek ilgili işçi ve işveren kuruluşlarından emsal ücretin ne olabileceği araştırılmalı ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir sonuca gidilmelidir.
Somut olayda, davacı tekne sorumlu müdürü olarak aylık net 3.500,00 TL ücretle çalıştığını iddia etmiş, davalı işveren ise davacının üretim takip memuru olarak aylık 1.000,00 TL ücretle çalıştığını savunmuştur. Dinlenen davacı tanığı ..., davacının şef olarak çalıştığını, ne kadar ücret aldığını bilmediğini, ancak şeflerin maaşının yüksek olduğunu, kendisinin mobilya ustası olarak 1.700,00 TL ücret aldığını beyan etmiştir. Yine dinlenen davacı tanığı .... davacının genel müdür yardımcısı ve tekne formeni olarak çalıştığını, ne kadar ücret aldığını bilmediğini söylemiştir. Mahkemece tekne sorumlu müdürüne yönelik yaptırılan emsal ücret araştırması sonucuna göre, ..... asgari ücretten başlayarak makul seviyelerde herhangi bir ücret, .... ise 2014 yılı için aylık brüt ücretinin 2.044,20 TL olabileceğini bildirmiştir. Mahkemece, davacının usta olduğunun kabulü halinde ...."nın bildirdiği 67,60 TL günlük brüt ücretle çalıştığı, 2014 yılı ücret seviyesinin asgari ücretin 1,89 katı olduğu, belirlenen oranın 2013 yılı 1. dönem asgari ücretine uygulanması sonucu bulunan ücret esas alınarak yapılan hesaplamalara itibarla karar verilmiştir. Dosya kapsamından davacının tam olarak ne iş yaptığı anlaşılamadığından davacının görevi (tekne sorumlu müdürü, şef, genel müdür yardımcısı, tekne formeni) ayrıntılı olarak araştırılıp ve davacının ne iş yaptığı tam olarak belirlendikten sonra, davacının meslekte geçirdiği süre, işyerinde çalıştığı tarihler, meslek unvanı ve fiilen yaptığı iş bildirilerek ilgili meslek odaları ve işçi-işveren kuruluşlarından emsal ücretin ne olabileceği araştırılmalı, ayrıca Türkiye İstatistik Kurumu"nun 08.12.2015 tarih ve 73640249-045.02[02]-552-2015-E.464/16514  sayılı Genelgesi"nde de belirtildiği üzere Kurumun Web Sitesinden veya ..... linkinden ulaşılmak sureti ile emsal ücret araştırması yapılarak sonucuna göre davacının ücretinin belirlenmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verilmiş olması hatalıdır.
3-Davalı, davacının ücret alacağının banka aracılığıyla ödendiğini savunmuştur. Davacının banka kayıtları istenip bordrolarla karşılaştırma yapılarak bordrolardaki ücretin davacının banka hesabına yatırılıp yatırılmadığı denetlenmeden eksik araştırmayla yazılı şekilde karar verilmiş olması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
4-Davacı vekili, davacının 10.500,00 TL ücret alacağının ödenmediğini iddia ederek alacak talebinde bulunmuş, mahkemece imzasız ücret bordrolarındaki ücretlerin ödendiği kabul edilerek emsal ücret araştırması sonucunda belirlediği ücret ile bordrolardaki ücret arasındaki farkın ücret alacağı olarak tahsiline karar verilmiştir. Ancak davalının savunma hakkını kullanması bakımından hangi aya ya da aylara ilişkin ücret alacağının ödenmediğinin davacı tarafa açıklattırılması gerekmektedir. Ödenmeyen ücret alacağının dönemi ve davacının ücret seviyesi belirlendikten ve davacıya ait banka hesap ekstresi getirtilip incelendikten sonra ücret alacağının ödenip ödenmediğinin tespiti ve buna göre alacağın hüküm altına alınması gerekirken bu yönün gözden kaçırılması da doğru olmamıştır.
O halde tarafların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve karar bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenlerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde taraflara iadesine, 13/04/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.