22. Hukuk Dairesi 2016/4956 E. , 2019/2878 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalı şirkette 23/01/2009 tarihinden 11/04/2012 tarihine kadar davalı şirketin taahhüdü altında bulunan Rusya"daki inşaatlarında elektrikçi ustası olarak çalıştığını ve iş akdini ücret alacakları ödenmediğinden haklı nedenle feshettiğini beyanla, kıdem tazminatı ile yıllık izin, fazla mesai, hafta tatili ücreti, genel tatil ücreti ve son 2 aylık ücret alacaklarını talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, davanın reddini savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ile bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar vermiştir.
Temyiz
Karar taraf vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
I-Davacı temyizi yönünden; Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere göre, yerinde bulunmayan ve sebepleri bildirilmiş olmayan bozma isteğinin reddine,
II- Davalı temyizi yönünden;
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalı vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Kıdem tazminatına esas giydirilmiş ücretin tespiti noktası taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
Kural olarak ücretin miktarı ve ekleri gibi konularda ispat yükü işçidedir. Giydirilmiş ücretin tespitinde, 4857 sayılı Kanun"un 32. maddesinde sözü edilen asıl ücrete ek olarak işçiye sağlanan para veya para ile ölçülebilen menfaatler göz önünde tutulur. Buna göre ikramiye, devamlılık arz eden prim, yakacak yardımı, giyecek yardımı, kira, aydınlatma, servis yardımı, yemek yardımı ve benzeri ödemeler dikkate alınır.
Somut olayda, hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının günde 3 öğün yemeğinin ve barınma ihtiyacının işverence karşılandığı kabul edilmiş ve bir öğün yemek bedeli takdiren 6,00 TL barınma ihtiyacının karşılığı ise aylık 300,00 TL olarak tespit edilmiştir. Dosya içeriğine göre barınma ihtiyacının aylık 300,00 TL olarak belirlenmesinde isabetsizlik yoktur ancak yemek ücreti ile ilgili mahkemece, araştırma yapılmadan bilirkişi raporu doğrultusunda karar verilmesi ile dava dilekçesinde iki öğün yemeğin işverence karşılandığı iddia edilmesine rağmen 6100 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 26. maddesi’ ne aykırı bir biçimde talep aşılarak günlük üç öğün yemeğin işverence karşılandığının kabulüne karar verilmesi hatalı olmuştur.
İlgili kuruluşlardan, işyerinin niteliği ve davacının çalışma dönemi de belirtilerek fesih tarihindeki iki öğün yemek bedelinin ne kadar olduğu sorulmalı, dosyadaki diğer delillerle birlikte değerlendirilerek kıdem tazminatı hesaplamaya esas giydirilmiş ücret belirlenmelidir. Eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
3-Taraflar arasında uyuşmazlık davacı işçinin kullandırılmayan izin sürelerine ait ücretlere hak kazanıp kazanmadığı noktasında toplanmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu"nun 59. maddesinde, iş sözleşmesinin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde, işçiye kullandırılmayan yıllık izin sürelerine ait ücretlerin son ücret üzerinden ödeneceği hükme bağlanmıştır. Yıllık izin hakkının ücrete dönüşmesi için iş sözleşmesinin feshi şarttır. Bu noktada ilişkinin sona erme şeklinin ve haklı olup olmadığının önemi bulunmamaktadır.
Yıllık izinlerin kullandırıldığı noktasında ispat yükü işverene aittir. İşveren yıllık izinlerin kullandırıldığını imzalı izin defteri veya eşdeğer bir belge ile kanıtlamalıdır. Bu konuda ispat yükü üzerinde olan işveren, işçiye yemin teklif edebilir.
Somut olayda, davacı yurt dışında çalıştığından öncelikle mahkemece Emniyet Müdürlüğünden pasaport kayıtları istenerek gelen cevabi yazıya göre davacının davalı işyerinde çalıştığı sürede yurda giriş çıkış yaparak Türkiye"de bulunduğu tarihler varsa tespit edilmeli ve davacı tanığı Suat Kanbar iş yerinde yıllık izinlerin kullandırıldığını ifade ettiğinden, davacıya kayıtlar ve ne amaçla Türkiye de bulunduğu, yıllık iznini kullanıp kullanmadığı sorularak sonucuna göre bir hüküm kurulması gerekmektedir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 11.02.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.