Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2016/14861 Esas 2020/5361 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 13/01/2016 gününde verilen dilekçe ile mirasın hükmen reddi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 26/05/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı SGK vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, mirasın hükmen reddi istemine ilişkindir.
Davacılar, babaları ..."nın 29.06.2010 tarihinde vefat ettiğini, murislerinin SGK"ya ve Vergi Dairesine borcu bulunduğu ve murislerine ait ... Tapu Müdürlüğünün 108 ada 38 parsel numarasında kayıtlı taşınmazı dışında herhangi bir mirasının bulunmadığını belirterek muris ..."nın terekesinin borca batık olduğunun tespiti ile mirasın hükmen reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı SGK vekili, zamanaşımı itirazında bulunarak davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulü ile, murise ait terekenin borca batık olduğunun tespiti ile davacının mirası hükmen reddedildiğinin tespitine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı SGK vekili temyiz etmiştir.
Dava, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunun 605/2. maddesi gereğince açılan mirasın hükmen reddi istemine ilişkindir. Ölüm tarihinde miras bırakanın ödemeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmiş ise, miras reddedilmiş sayılır (4721 sayılı Türk Medeni Kanunun 605/2 maddesi). Mirasçılar Türk Medeni Kanununun 610. maddesinde yazılı aykırılık da bulunmadıkça yani zımnen mirası kabul etmiş duruma düşmüş olmadıkça her zaman murisin ödemeden aczinin tespitini isteyebilir. Türk Medeni Kanununun 606. maddesinde belirtilen süre bu davada uygulanmaz. Dava alacaklılara husumet yöneltilerek görülür. Bu davada yetkili mahkeme ise alacaklıların davanın açıldığı zamandaki ikametgahı mahkemesidir.
Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir. İcra takibi sonunda aciz vesikası düzenlenmesi halinde terekenin borca batık olduğu kabul edilir. Aksi halde terekenin murisin ölüm tarihinde borca batık olup olmadığı, murisin malvarlığı bulunup bulunmadığının ölüm tarihi esas alınarak bankalar, trafik tescil müdürlüğü, vergi daireleri, belediyeler, tapu müdürlüğü v.b. kurum ve kuruluşlardan sorulması, murisin alacak ve borçları zabıta marifetiyle de araştırılarak aktif malvarlığı ile takibe konu borç miktarı gözönünde tutularak aktif ve pasifinin tereddüde neden olmayacak şekilde belirlenmesi, mirasçının mirası kabul anlamına gelen davranışlarda bulunup bulunmadığının araştırılması gerekir.
Somut olayda; mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş ise de yapılan araştırma ve incelemeler hüküm kurmaya yeterli değildir. Murisin ölüm tarihi itibariyle üzerine kayıtlı olduğu söylenen ... ili, ... ilçesi, 108 ada 38 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının getirtilmediği görülmektedir. Mahkemece, ... Tapu Müdürlüğü"ne yazı yazılarak murisin ölüm tarihi olan 29.06.2010 tarihi itibariyle tapu kaydının bulunup bulunmadığının araştırılması, tapu kaydı bulunuyor ise getirtilmesi, ölüm tarihi olan 29.06.2010 tarihi esas alınarak değer tespitinin yapılması ve belirlenen değer tespit edilerek terekenin aktifine eklenmesi gerekmektedir.
Mirasbırakan adına 01.10.1997 tarihinden itibaren kayıtlı olduğu bildirilen 06 KN 262 plaka sayılı aracın değerinin tespit edilmediği görülmüştür. Ölüm tarihi olan 29.06.2010 tarihi esas alınarak 06 KN 262 plaka sayılı aracın değerinin tespitinin yapılması ve belirlenen değer tespit edilerek terekenin aktifine eklenmesi gerekmektedir. Terekenin aktif-pasif durumu ölüm tarihi itibariyla net olarak tespit edildikten sonra sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Belirtilen hususlar üzerinde durulmadan eksik araştırma ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş hükmün bu nedenlerle bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı SGK vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün BOZULMASINA, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 23.09.2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.