Danıştay 12. Daire 2018/10242 Esas 2021/1600 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/10242
Karar No : 2021/1600

DAVACI : ...
VEKİLİ : Av. ...

DAVALI : ...Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...

DAVANIN KONUSU : Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli Hüseyin Turgut Eğitim Merkezi Müdürlüğünde 260. Dönem eğitimini tamamlayan ancak henüz ataması yapılmadan istifa eden davacı tarafından;
1. Mecburi hizmet süresini tamamlamadan istifa etmesi nedeniyle eğitim süresince yapılan giderlerin iki katı karşılığı tutarı ödemesi hususunda yapılan 23/08/2013 tarihli bildirimin,
2. Bu bildirimin dayanağı olan Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli Eğitim Merkezleri Kuruluş, Görev ve Çalışma Yönetmeliği'nin, 01/02/2011 tarih ve 27833 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelik ile değişik 39. maddesinin,
iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI : 04/02/2013-19/04/2013 tarihleri arasında, Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli Hüseyin Turgut Eğitim Merkezi Müdürlüğünde 260. dönem öğrencisi olarak eğitimini tamamladığı; 05/07/2013 tarihinde kendi isteğiyle görevinden ayrılmasına rağmen, 23/08/2013 tarihli dava konusu işlemle, 4769 sayılı Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli Eğitim Merkezleri Kanunu'nun 15. maddesi ve dava konusu Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli Eğitim Merkezleri Kuruluş, Görev ve Çalışma Yönetmeliği'nin 39. maddesi hükmü gereğince, 4.880,48 x 3 = 14.641,44-TL, kişilerden alacaklar hesabı açılarak tahsilatının yapılacağı, ilgili Kanun hükmü gereğince 14.641,44-TL'lik harcama tutarının bu hesaba yatırılması gerektiği hususunun bildirildiği; 4769 sayılı Kanun’da 2 katı cezaya ilişkin kural bulunmadığı, alt düzenleme olan Yönetmelikte (01/02/2011 tarihinde yapılan değişiklikle) getirilen düzenlemenin hukuka aykırı olduğu belirtilmekte ve iptali istenilmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI : Dava konusu işlemin dayanağının 2002 tarihli Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli Eğitim Merkezleri Kanunu olduğu; bu Kanun’un 15. maddesinde, 2017 yılında değişiklikle “ataması yapıldıktan sonra sağlık nedeniyle görevini yapmaya devam edemeyecekler hariç olmak üzere herhangi bir sebeple mecburi hizmet yükümlülüğü dolmadan görevinden çekilenler ile göreviyle ilişiği kesilenler, kendileri için yapılmış bütün giderleri görev yapmadıkları süre ile orantılı ve iki katı olarak ödemek zorundadırlar.” düzenlemesinin getirildiği; anılan Kanun’a bağlı olarak, 04/05/2004 tarih ve 25452 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe konulan Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli Eğitim Merkezleri Kuruluş, Görev ve Çalışma Yönetmeliğinin “Yapılan masrafların Geri Alınması” başlıklı 39. maddesinde, “Başarısızlıkları veya sağlık durumları dışındaki nedenlerle öğrenciliği sona erdirilen veya isteği ile öğrencilikten ayrılanlardan, kendileri için yapılmış bulunan bütün giderler iki katı fazlasıyla birlikte geri alınır.” düzenlemesi yer almakta iken, 13/09/2017 tarih ve 30179 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe konulan Yönetmelik'le, “Ataması yapıldıktan sonra sağlık nedeniyle görevini yapmaya devam edemeyecekler hariç olmak üzere herhangi bir sebeple mecburi hizmet yükümlülüğü dolmadan görevinden çekilenler ile göreviyle ilişiği kesilenler, kendileri için yapılmış bütün giderleri görev yapmadıkları süre ile orantılı ve iki katı olarak ödemek zorundadırlar.” düzenlemesi yapıldığı, ataması yapılmadan istifa etmiş olmasının, davacının çıkarılan kişi borcu yönünden bir öneminin bulunmadığı, adli yargıda açılan alacak davasının kabulle sonuçlandığı belirtilmekte ve davanın reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Dava konusu Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli Eğitim Merkezleri Kuruluş, Görev ve Çalışma Yönetmeliği'nin, 01/02/2011 tarih ve 27833 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelik'le değişik 39. maddesinin, 13/09/2017 tarih ve 30179 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe konulan Yönetmelik değişikliğiyle yeniden düzenlendiği dikkate alındığında, işin esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : ...
DÜŞÜNCESİ : 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49’uncu maddesinin 1’inci fıkrasında, temyiz incelemesi sonunda Danıştayın; görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması, hukuka aykırı karar verilmesi ve usul hükümlerine uyulmamış olunması, sebeplerinden dolayı incelenen kararı bozacağı; 4’üncü fıkrasında, mahkemenin bozmaya uymayarak eski kararında ısrar edebileceği; 6’ncı (son) fıkrasında da, Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak baktığı davaların temyizen incelenmesinde de bu maddenin 4’üncü fıkrası hariç diğer fıkralarının kıyasen uygulanacağı hükme bağlandığından; ilk derece mahkemesi sıfatıyla bakılan davaların temyiz incelemesi sonucu ilgili dava daireleri kurulunca; usul veya esas bakımından yeninden bir araştırma, inceleme yapılmasını veya maddi ve hukuki olayın yeninden yorumlanmasını gerektirmeyecek şekilde verilen bozma kararlarına karşı, ilk kararı veren Danıştay dava dairesine “ısrar hakkı" tanınmamıştır. Dolayısıyla, kararı bozulan Danıştay dava dairesinin bu tür bozma kararlarına uyması, yasa gereğidir.
Dosyanın incelenmesinden; Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli ...Eğitim Merkezi Müdürlüğünde 260. Dönem eğitimini tamamlayan ancak henüz ataması yapılmadan istifa eden davacının, mecburi hizmet süresini tamamlamadan istifa etmesi nedeniyle eğitim süresince yapılan giderlerin iki katı karşılığı 14.641,44-TL tutarı ödemesi hususunda yapılan 23/08/2013 günlü bildirimin ve bu bildirimin dayanağı Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli Eğitim Merkezleri Kuruluş, Görev ve Çalışma Yönetmeliği'nin, 01/02/2011 günlü, 27833 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelikle değişik 39. maddesinin iptali istemiyle açılan davanın; davacıya eğitim süresince yapılan giderlerin iki katı karşılığı 14.641,44-TL tutarı ödemesi hususunda yapılan 23/08/2013 tarihli bildirim yönünden davanın incelenmeksizin reddine ilişkin kısmının usul ve hukuka uygun bulunduğu kararın bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı, dava konusu Yönetmelik hükmü yönünden ise Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli Eğitim Merkezleri Kuruluş, Görev ve Çalışma Yönetmeliği'nin 39. maddesinin uygulanması suretiyle davacının kendisi için yapılan eğitim masrafının üç katının kendisinden tahsil edileceğine ilişkin kurulan 23/08/2013 günlü işlem, davacıya 11/12/2013 tarihinde tebliğ edilmiş olduğu 17/01/2014 tarihinde açılan davada, Yönetmelik hükmü yönünden 2577 sayılı Yasa'nın 7. maddesinin 4. bendi uyarınca süre aşımı bulunmadığı gerekçeleriyle Danıştay Beşinci Dairesinin 24/01/2014 günlü, E: 2014/281,K: 2014/495 sayılı kararının kısmen onanmasına ve kısmen bozulmasına ilişkin Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nca; 04/04/2016 günlü, E:2014/3227, K:2016/1403 sayılı kararı ile bozulan kısım hakkında işin esasına girilerek bir karar verilmek üzere hüküm kurulduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli Eğitim Merkezleri Kuruluş, Görev ve Çalışma Yönetmeliğinin değişik 39. maddesinin iptali istemi yönünden;
Dava konusu Yönetmelik hükmü, 13/09/2017 günlü, 30179 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli Eğitim Merkezleri Kuruluş, Görev ve Çalışma Yönetmeliği'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 1. maddesi ile değiştirilmek suretiyle yeniden düzenlenmiş olup, karar tarihi itibarıyla söz konusu madde yönünden davanın konusuz kaldığı görüldüğünden, ayrıca karar verilmesine yer bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenle, Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli Eğitim Merkezleri Kuruluş, Görev ve Çalışma Yönetmeliğinin 01/02/2011 günlü, 27833 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelik ile değişik 39. maddesinin iptali istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Danıştay Beşinci Dairesinin 13/11/2018 tarih ve E:2018/4298, K:2018/17469 sayılı kararıyla Dairemize devredilen dosyada Danıştay Beşinci Dairesinin bireysel işlem yönünden davanın incelenmeksizin reddine, dava konusu Yönetmelik yönünden davanın süre aşımı nedeniyle reddine dair 24/01/2014 tarih ve E:2014/281, K:2014/495 sayılı kararının dava konusu Yönetmelik yönünden davanın süre aşımı nedeniyle reddine ilişkin kısmının Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 04/04/2016 tarih ve E:2014/3227, K:2016/1403 sayılı kararıyla bozulması üzerine gereği yeniden görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Davacı, Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri personeli iken 04/02/2013 - 19/04/2013 tarihleri arasında, ...Eğitim Merkezi Müdürlüğü'nde 260. dönem öğrencisi olarak eğitimini tamamlamış; ancak henüz ataması yapılmadan 05/07/2013 tarihinde kendi isteğiyle görevden ayrılmıştır.
Adalet Bakanlığı tarafından, 23/08/2013 tarihli dava konusu işlemle, 4769 sayılı Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli Eğitim Merkezleri Kanunu'nun 15. maddesi ve dava konusu Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli Eğitim Merkezleri Kuruluş, Görev ve Çalışma Yönetmeliği'nin 39. maddesi hükmü gereğince, 4.880,48 x 3 = 14.641,44-TL, kişilerden alacaklar hesabı açılarak tahsilatının yapılacağı, ilgili Kanun hükmü gereğince 14.641,44-TL'lik harcama tutarının bu hesaba yatırılması gerektiği hususu davacıya tebliğ edilmiştir. Bunun üzerine, 17/01/2014 tarihinde, 23/08/2013 tarihli bildirimin ve bu bildirimin dayanağı Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli Eğitim Merkezleri Kuruluş, Görev ve Çalışma Yönetmeliği'nin, 01/02/2011 tarih ve 27833 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelikle değişik 39. maddesinin iptali istemiyle, bakılan dava açılmıştır.
Danıştay Beşinci Dairesinin 24/01/2014 tarih ve E:2014/281, K:2014/495 sayılı kararıyla, davacıya eğitim süresince yapılan giderlerin iki katı karşılığı 14.641,44 TL tutarı ödemesi hususunda yapılan 23/08/2013 tarihli bildirim yönünden davanın incelenmeksizin reddine, Ceza İnfaz kurumları ve Tutukevleri Personeli Eğitim Merkezleri Kuruluş, Görev ve Çalışma Yönetmeliğinin değişik 39. maddesinin iptali istemi yönünden davanın süre aşımı yönünden reddine karar verilmiştir.
Danıştay Beşinci Dairesince verilen kararın davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 04/04/2016 tarih ve E:2014/3227, K:2016/1403 sayılı kararıyla; temyiz istemine konu kararın, incelenmeksizin reddine ilişkin kısmının usul ve hukuka uygun bulunduğu gerekçesiyle bu kısmının onanmasına, dava konusu Yönetmelik hükmü yönünden davanın süre aşımı nedeniyle reddine ilişkin kısmının ise, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 7. maddesinin 4. bendi uyarınca süre aşımı bulunmadığı gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir.
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu kararına karşı davacı tarafından karar düzeltme yoluna başvurulmadığından, Beşinci Dairenin bireysel işlem yönünden incelenmeksizin ret kararı kesinleşmiştir.
Danıştay Beşinci Dairesi kararının, Yönetmelik hükmü yönünden davanın süre aşımı nedeniyle reddine ilişkin kısmının bozulması yolundaki İdari Dava Daireleri Kurulu kararına karşı davalı idare tarafından yapılan karar düzeltme isteminin reddedilmesi üzerine de, bozulan kısım yönünden uyuşmazlık yeniden incelenmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE:
05/04/2004 tarih ve 25452 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli Eğitim Merkezleri Kuruluş, Görev ve Çalışma Yönetmeliğin "Yapılan Masrafların Geri Alınması" başlıklı 39. maddesinin 01/02/2011 tarih ve 27833 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelik'le değiştirilen ve dava tarihinde yürürlükte olan hali, 13/09/2017 tarih ve 30179 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli Eğitim Merkezleri Kuruluş, Görev ve Çalışma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 1. maddesiyle değiştirilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dava konusu Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli Eğitim Merkezleri Kuruluş, Görev ve Çalışma Yönetmeliği'nin, 01/02/2011 tarih ve 27833 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelik'le değişik 39. maddesinin, 13/09/2017 tarih ve 30179 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe konulan Yönetmeliğin birinci maddesiyle yeniden düzenlenmiş olması nedeniyle davanın konusuz kaldığı anlaşılmıştır.
Bu durumda, davacının iptalini talep ettiği Yönetmelik hükmü yönünden konusu kalmayan davanın esası hakkında karar verilmesine hukuken olanak bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Konusu kalmayan Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli Eğitim Merkezleri Kuruluş, Görev ve Çalışma Yönetmeliği'nin 39. maddesinin iptali istemi hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2. Davanın kısmen incelenmeksizin reddine, kısmen karar verilmesine yer olmadığına karar verilmek suretiyle sonuçlandığı dikkate alındığında, ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam ...-TL yargılama giderinin (haklılık oranına göre, 1/2'sinin ve kısmen verilen bozma kararından önce yapılan yargılama giderlerinden olan) ...-TL'nin davacı üzerinde bırakılmasına, diğer yarısının ve bozma kararından sonra yapılan yargılama giderleri dahil ...-TL'nin ise davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca ...-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
4. Davalı idare tarafından karar düzeltme aşamasında yapılan toplam ...-TL yargılama giderinin davalı idare üzerinde bırakılmasına,
5. Posta giderleri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
6. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 24/03/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.