Danıştay 8. Daire 2018/2500 Esas 2021/1781 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/2500
Karar No : 2021/1781

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Ticaret Borsası
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … Ticaret Borsasında proje koordinatörü olarak görev yapan davacının re'sen emekliliğe sevk edilmesine dair … tarih ve … sayılı yazı ile tebliğ edilen … tarih ve … sayılı yönetim kurulu kararının iptali ile yoksun kaldığı parasal haklarının işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davacının genel sekreterlik görevinden alınarak proje koordinatörü olarak OSB Bürosunda görevlendirilmesine ilişkin ... Ticaret Borsası Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararının … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile iptal edildiği, idare hukuku ilkelerine göre iptal kararlarının, iptali istenilen işlemi, tesis edildiği tarih itibariyle tüm hüküm ve sonuçlarıyla ortadan kaldırarak, o işlemin tesisinden önceki hukuki durumu ortaya koyacağı, bu halde anılan iptal kararı gereğince davacının 18.02.2015 tarihinden itibaren genel sekreter olarak kabul edilmesi gerektiğinden, ... Ticaret Borsası Meclisi'nin … tarih ve … sayılı kararı ile davacını görev yapmakta olduğu "proje koordinatörlüğü" kadrosunun kaldırılması sebebiyle ... Ticaret Borsası Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararı ile davacının re'sen emekliliğe sevk edilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacının görev yaptığı "proje koordinatörlüğü" kadrosunun kaldırılmasına yönelik ... Ticaret Odası Meclisi kararının … tarihinde, davacının re'sen emekliye sevkine yönelik ... Ticaret Odası
Yönetim Kurulu kararının ise 08.03.2016 tarihinde alındığı, davacının proje koordinatörü olarak görevlendirilmesine ilişkin 18.02.2015 tarihli ... Ticaret Borsası Yönetim Kurulu kararının iptaline yönelik … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:… sayılı kararının davalı idareye 13.06.2016 tarihinde tebliğ edildiği, dava konusu işlemin tesis edildiği tarih itibariyle hukuka uygun olduğu belirtilerek, Bölge İdare Mahkemesince verilen ret kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 24/03/2021 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY :
(X)- Dava, ... Ticaret Borsasında proje koordinatörü olarak görev yapan davacının re'sen emekliliğe sevk edilmesine dair ... Ticaret Borsası Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararının iptali ile yoksun kaldığı parasal haklarının işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince; davacının genel sekreterlik görevinden alınarak proje koordinatörü olarak OSB Bürosunda görevlendirilmesine ilişkin ... Ticaret Borsası Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararının … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile iptal edildiği, idare hukuku ilkelerine göre iptal kararlarının, iptali istenilen işlemi, tesis edildiği tarih itibariyle tüm hüküm ve sonuçlarıyla ortadan kaldırarak, o işlemin tesisinden önceki hukuki durumu ortaya koyacağı, bu halde anılan iptal kararı gereğince davacının 18.02.2015 tarihinden itibaren genel sekreter olarak kabul edilmesi gerektiğinden, ... Ticaret Borsası Meclisi'nin … tarih ve … sayılı kararı ile davacının görev yapmakta olduğu "proje koordinatörlüğü" kadrosunun kaldırılması sebebiyle ... Ticaret Borsası Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararı ile davacının re'sen emekliliğe sevk edilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; davacının 1991 yılında gıda mühendisi olarak davalı idarede çalışmaya başladığı, 1997 yılında idari şef, akabinde tescil müdürü olarak görev yaptığı, 1999 yılında genel sekreter yardımcılığı vekilliğine, 2000 yılında genel sekreter yardımcılığına, 2010 yılında ise ... Ticaret Borsası'na genel sekreter olarak atandığı, 2013 yılında davalı idarede yönetim değişikliği olduğu, 2014 yılında davacının genel sekreterlik görevinden alınarak başkan danışmanlığına atandığı, davacının başkan danışmanlığına atanması işleminin … İdare Mahkemesi'nin …. tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile iptal edildiği, bu kez davacının 18.02.2015 tarihinde genel sekreterlik görevinden alınarak proje koordinatörlük görevine atandığı, davacının proje koordinatörlüğüne atanması işleminin … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile iptal edildiği, davacının son olarak görev yaptığı proje koordinatörlüğü kadrosunun ... Ticaret Borsası Meclisi'nin … tarih ve … sayılı kararı ile kapatıldığı ve kadro kapatılması neticesinde görev süresi de dikkate alınarak ... Ticaret Borsası Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararı ile davacının re'sen emekliliğe sevk edilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
5174 sayılı Kanun'un "Ticaret borsaları" başlıklı 28. maddesinde; "Ticaret borsalarının, bu Kanunda yazılı esaslar çerçevesinde borsaya dahil maddelerin alım satımı ve borsada oluşan fiyatlarının tespit, tescil ve ilânı işleriyle meşgul olmak üzere kurulan kamu tüzel kişiliğine sahip kurumlar" olduğu, "Borsada ehliyet, temsil ve imza yetkisi" başlıklı 33. maddesinin ikinci ve üçüncü fıkrasında; "Borsanın hukukî temsilcisi yönetim kurulu başkanı olduğu, borsayı, yönetim kurulu başkanı ile en az bir yönetim kurulu üyesinin veya genel sekreterin ortak imzalarının bağlayacağı", "Borsa yönetim kurulunun görevleri" başlıklı 41/d maddesinde; " Borsa personelinin işe alınmalarına ve görevlerine son verilmesine, yükselme ve nakillerine usulüne uygun olarak karar
vermenin" borsa yönetim kurulunun görevleri arasında sayıldığı, "Borsa yönetim kurulunun yetkilerinin devri" başlıklı 42. maddesinde; "Borsa yönetim kurulunun, gerekli hallerde, yetkilerinden bir kısmını başkana, üyelerinden birine veya birkaçına yahut genel sekretere devredebileceği", hükme bağlanmıştır.
05.08.1983 tarih ve 18126 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Ticaret ve Sanayi Odaları, Ticaret Odaları, Sanayi Odaları, Deniz Ticaret Odaları, Ticaret Borsaları, Türkiye Ticaret Sanayi, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği Personel Yönetmeliği'nin ''işten çıkarma ve görevin sona erme halleri'' başlıklı 24/6 maddesinde; "Şahsın kendi isteği ile emekli olması, kuruluşlarınca sicil veya kuruluşun teşkilat yapısında meydana gelen değişiklikler nedeniyle re'sen emekli edilmesi, mamullük veya yaş haddine uğraması", işten çıkarma ve görevin sona erme halleri olarak düzenlenmiştir.
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri çerçevesinde; oda ve borsa genel sekreteri olacak kişinin belirlenmesi ve atanması konusunda idareye takdir yetkisi tanındığı, kuruluşun teşkilat yapısında meydana gelen değişiklikler nedeniyle re'sen emekli edilme yoluna başvurulabileceği anlaşılmakta olup, bu yetkinin ancak kamu yararı ve hizmet gereklerinin göz ardı edilerek kullanıldığının kanıtlanması ya da idari yargı merciince saptanması halinde, sözkonusu durumun, hukuka aykırılık nedeniyle dava konusu idari işlemin iptalini gerektireceği yerleşmiş yargısal içtihatlarla kabul edilmiş bulunmaktadır.
Öte yandan, bir göreve yapılan atamalarda idarenin takdir yetkisinin sınırı veya genişliği belirlenirken, söz konusu görevin idari teşkilat içerisindeki yeri, önemi, düzeyi, sınava tabi olup olmadığı, atama usulü gibi bir çok unsurun göz önünde bulundurulması ve ayrıca, bir göreve yapılan atamada idarenin sahip olduğu takdir yetkisinin genişliğinin, söz konusu görevden alınmada da kabul edilmesi gerekmektedir.
Olayda; davacının daha önce ifa ettiği "genel sekreterlik" görevinin, davalı kurum teşkilatı içerisindeki yeri, önemi ve bu göreve atama usulü birlikte göz önüne alındığında, idarenin anılan bu göreve atama konusunda sahip olduğu takdir yetkisinin geniş olduğunun anlaşıldığı, davacının atandığı proje koordinatörlüğü kadrosunun kaldırılarak davacının re'sen emekliye sevki yönünde tesis edilen dava konusu işlemin de davalı idarenin takdir yetkisinde bulunduğu, somut olayda idarenin bu yetkisini kamu yararı ve hizmet gereklerini göz ardı ederek kullandığı yolunda bir tespit bulunmadığı da dikkate alındığında, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu sonuç ve kanaatine varılmaktadır.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu işlemde hukuka aykırılık, mahkeme kararında hukuka uyarlık bulunmadığından kararın bozulması gerektiği oyuyla aksi yöndeki çoğunluk kararına katılmıyoruz.