Yargıtay 7. Ceza Dairesi 2021/16084 Esas 2022/7856 Karar Sayılı İlamı

5253 sayılı Dernekler Kanunu'nun 32/d maddesine muhalefet etmekten kabahatli ... hakkında ... Valiliği Sivil Toplumla İlişkiler İl Müdürlüğünün 25/02/2020 tarihli ve E.626 sayılı idarî para cezası karar tutanağı ile uygulanan 2018 yılı için 1.046,00 Türk lirası, 2019 yılı için 1.294,00 Türk lirası idari para cezalarına karşı yapılan başvurunun reddine ilişkin ... Sulh Ceza Hâkimliğinin 11/06/2020 tarihli ve 2020/2145 değişik iş sayılı kararına karşı yapılan itirazın reddine ilişkin ... Sulh Ceza Hâkimliğinin 27/07/2020 tarihli ve 2020/5096 değişik iş sayılı kararı aleyhine Yüksek Adalet Bakanlığından verilen 04/01/2021 tarihli kanun yararına bozma istemini içeren dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 29/01/2021 tarihli ve KYB. 2021-5811 sayılı ihbarnamesi ile daireye verilmekle okundu.
Mezkür ihbarnamede;
Dosya kapsamına göre, dernek gelirlerinin tahsilinde kullanılan alındı belgelerinin üzerinde ödenti veya bağışta bulunan gerçek kişilerin T.C kimlik numaralarının ve tüzel kişilerin vergi numaralarının yazılmadığından bahisle idari para cezası uygulanmasına karar verildiği anlaşılmakta ise de;
1-5253 sayılı Kanun'un 17. maddesinde yer alan "Derneklerin iş ve işlemlerinde, bu Kanun ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu ile bunlara dayanılarak çıkarılan yönetmeliklerin hükümlerine aykırılık tespit edilmesi halinde, konusu suç teşkil etmeyen hata ve noksanlıkların mülkî idare amirinin yazılı istemi üzerine, ilgili dernek tarafından otuz gün içerisinde giderilmesi zorunludur." şeklindeki düzenleme uyarınca, eksiklikler bakımından ilgili derneğe hata ve noksanlıkların giderilmesi için belirtilen süre verilmesine rağmen hata ve eksikliğin giderilmemesi halinde idari yaptırım kararı verilebileceği, inceleme konusu dosyada kabahate konu eksiklik ile ilgili mülkî idare amirinin bu şekilde bir bildiriminin olmadığı,
2-5253 sayılı Kanun'un 32/d maddesinde "Derneğe ait tutulması gereken defter veya kayıtları tutmayan veya tasdiksiz defter tutan dernek yöneticileri üç aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Bu defter ve kayıtların usulüne uygun tutulmaması halinde dernek yöneticilerine ve defterleri tutmakla sorumlu kişilere beşyüz Türk Lirası idarî para cezası verilir. Adına yetki belgesi düzenlenmediği halde gelir toplayanlar ile bilerek bu şekilde gelir toplanmasına izin veren yönetim kurulu üyelerine bin Türk Lirası idarî para cezası verilir" ve Dernekler Yönetmeliğinin 45. maddesinde yer alan "Alındı belgeleri, sabit boyalı sert veya sivri uçlu tükenmez kalemle okunaklı bir biçimde silintisiz ve kazıntısız olarak doldurulur." şeklinde yer alan düzenlemelere nazaran, gerçek kişilerin T.C. kimlik numaralarının, tüzel kişilerin de vergi numaralarının alındı belgesinde yer almasının zorunlu olduğuna dair bir hüküm bulunmadığı gibi yer almamasının da yaptırıma bağlanmadığı; alındı belgesinde doldurulması gereken kısımlara dair açık bir düzenlemeye yer verilmediği, sadece alındı belgesinin şeklen nasıl doldurulacağına ilişkin yönteme dair açıklamaya yer verildiği, ayrıca bağışçı olan ve dernek kayıtlarında kişisel bilgileri sınırlı bir şekilde bulunan şahıslara ilişkin özel bilgi mahiyetindeki T.C kimlik ve vergi numaralarına ulaşılmasının hayatın olağan akışına da uygun olmadığı,
Gözetilmeden başvurunun kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiş ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu kanun yararına bozmaya atfen ihbar olunmuş bulunmakla Türk Milleti adına gereği görüşülüp düşünüldü;
5326 sayılı Yasanın '' İdari Yaptırım Kararı'' başlıklı 25. maddesinin '' (1) İdari yaptırım kararına ilişkin tutanakta;
a) Hakkında idari yaptırım kararı verilen kişinin kimlik ve adresi,
b) İdari yaptırım kararı verilmesini gerektiren kabahat fiili,
c) Bu fiilin işlendiğini ispata yarayacak bütün deliller,
d) Karar tarihi ve kararı veren kamu görevlilerinin kimliği,
Açık bir şekilde yazılır. Tutanakta, ayrıca kabahati oluşturan fiil, işlendiği yer ve zaman gösterilerek açıklanır.'' hükümlerini amir olduğu, muteriz hakkında uygulanan idari yaptırım kararının kabahatin konusu kısmında genel kurul toplantısı ve organlara seçilenlerin idareye bildirilmemesi anlatımına yer verilmekle birlikte, kabahat ile ilgili açıklama kısmında, alındı belgelerinde zorunlu kısımların bulunmaması ve yetkili merciden izin alınmadan merkezi yurt dışında bulunan kuruluşların şube açması şeklinde iki farklı kabahat eyleminden bahsedildiği gibi idari para cezası miktarının hangi kabahat nedeni ile ne miktarda olduğuna dair açıklamanın da bulunmadığı, bu hali ile muteriz hakkında uygulanan idari yaptırım kararında idari yaptırım kararı verilmesini gerektiren kabahat fiilinin ne olduğu hususunda tereddüt bulunması nedeni ile 5326 sayılı Yasanın 25. maddesinde belirtilen şartları taşıyıp taşımadığı hususunda da kanun yararına bozma yoluna gelinip gelinmeyeceğinin takriri için dosyanın Adalet Bakanlığı'na sunulmak üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na TEVDİİNE, 18.04.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.