Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2021/8569 Esas 2022/4053 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil, Tapusuz Taşınmazın Tescili

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olup, hükmün davacı ... vekili, davalı Hazine vekili ve davalı ... İdaresi vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Mahkemenin verdiği önceki tarihli karar ... tarafından bozulmuş olup, ... ilamında, Orman İdaresinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddine karar verildiği belirtilmiş; davalı Hazinenin temyiz itirazları bakımından ise "çekişmeli taşınmaz üzerinde davacı yararında zilyetlikle edinme koşullarının oluştuğu belirlendiği gerekçesi ile hüküm kurulmuş ise de yapılan inceleme araştırmanın hükme yeterli olmadığı belirtilerek eski tarihli ayrıca dava tarihinden 20 yıl öncesine ait memleket haritası, ... fotoğrafları ve varsa amenajman planının ilgili yerlerden getirtilip bilirkişiler vasıtasıyla usulünce uygulanarak, tüm deliller birlikte değerlendirip oluşacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi" gereğine değinilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne 06.01.2016 tarihli fen bilirkişisi ...’nun raporunda ve ekindeki krokide D harfi ile gösterilen 363,08 m²'lik kısmının tapu kaydının iptaline, "C harfi ile gösterilen 353,88 m² yüzölçümünde" ve "D harfi ile gösterilen 363,08 m² yüzölçümündeki" taşınmazların son parsel numarasından sonra gelmek üzere yeni bir parsel numarası verilerek toplam 716,96 m² yüzölçümüyle bir bütün olarak, "zeytinlik" vasfı ile davacı ... oğlu 1965 doğumlu ... adına tapuya kayıt ve tesciline, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş; hüküm, davacı ... vekili, davalı Hazine vekili ve davalı ... İdaresi vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1. Davalı ... İdaresi vekilinin temyiz itirazları bakımından; önceki karara karşı temyiz itirazları reddedildiği ve temyize konu hükümde aleyhine yeni bir durum yaratılmadığı anlaşıldığından temyiz itirazlarının reddine,
2. Davacı ... vekili ve davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları bakımından; Mahkemece yazılı şekilde karar verilmişse de ziraatçi bilirkişi kurulundan taşınmazın niteliği, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şekli ve süresi yönünden ayrıntılı rapor alınmamış; yine söz konusu hususların tespiti amacıyla yöntemine uygun şekilde ... fotoğrafı incelemesi yaptırılmamış olması nedeniyle yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır.
Hal böyle olunca; sağlıklı sonuca varılabilmesi için Mahkemece mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile 1 jeodezi ve fotogrametri mühendisi, 3 ziraat mühendisi ve fen bilirkişinin katılımıyla yeniden keşif icra edilmeli ve yapılacak bu keşif sırasında dinlenilecek yerel bilirkişi ve tanıklardan; dava konusu taşınmaz bölümünün geçmişte ne durumda bulunduğu, ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandığı, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın ne zaman başlayıp bitirildiği hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli; dinlenen yerel bilirkişi ve tanık beyanlarının çelişmesi halinde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişkiler giderilmeye çalışılmalı; ... fotoğraflarının uzman jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisi tarafından streoskopik yöntemle incelenmesi suretiyle taşınmazların önceki ve şimdiki niteliğinin, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığının ve tamamlandığının, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılmalı; ziraatçı bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmazın eğimini, niteliğini, toprak yapısını, bitki örtüsünü, taşınmazın imar-ihyasının hangi tarihte başlanıp tamamlandığını, üzerindeki ekonomik amaca uygun zilyetliğin hangi tarihten beri ve hangi tasarruflarla sürdürüldüğünü ve kullanım durumunu kesin olarak belirleyen, bilimsel esaslara ve somut verilere dayalı, önceki ziraatçi bilirkişi raporunu da irdeleyen ve sınırındaki taşınmazlarla mukayeseli değerlendirmeyi içeren, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; HMK'nin 290/2. maddesi uyarınca birlikte keşfe götürülecek bir fotoğrafçı aracılığıyla raporlarda belirtilen hususların somutlaştırılması için, taşınmazlar ve çevresini tüm yönleriyle gösterecek şekilde taşınmaz ve çevresinin yakın plan fotoğrafları çektirilip fotoğraflar üzerinde çekişmeli taşınmazlar kabaca işaretlettirilmeli; fen bilirkişisine, keşfi takibe ve yerel bilirkişi ile tanık sözlerini denetlemeye elverişli rapor ve kroki düzenlettirilmeli, zilyetlikle kazanma şartlarının davacı taraf lehine oluşup oluşmadığı kesin olarak belirlenmeli, 3402 sayılı Kadastro Kanun'un 14. maddesinde öngörülen zilyetlik yoluyla belgesizden edinilebilecek 40-100 dönümlük miktar sınırlaması da dikkate alınmak suretiyle, tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir.
Mahkemece bu hususlar gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir
SONUÇ: Yukarıda (1.) bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... İdaresi vekilinin temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacı ... vekili ve davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün 6100 Sayılı HMK'nin Geçici 3.maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK'un 440/I maddesi gereğince ... ilamının tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine,
istek halinde peşin harcın temyiz eden davacıya iadesine, 7139 sayılı Kanun'un 33. maddesi uyarınca Orman İdaresinden harç alınmasına yer olmadığına 26.04.2022
tarihinde oy birliğiyle karar verildi.