Abaküs Yazılım
13. Hukuk Dairesi
Esas No: 2013/13533
Karar No: 2013/21392
Karar Tarihi: 16.09.2013

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi 2013/13533 Esas 2013/21392 Karar Sayılı İlamı

Özet:


Dava, bir tellalın emlak komisyon sözleşmesine dayalı ücret alacağına ilişkindir. Taraflar arasındaki sözleşmede, sözleşmeden vazgeçilmesi halinde %6 oranında cezai şart ödenmesi hüküm altına alınmıştır. Mahkeme, cezai şartın tamamına hükmetmiş, ancak Ceza koşulunun fahiş olup olmadığının belirlenmemesi nedeniyle kararı bozmuştur. Borçlar Kanunu'nun 161/son maddesi gereği hakim fahiş gördüğü cezaları tenkis ile mükelleftir ve bu hükmü hakimin resen gözetmesi gerekmektedir. Kararda geçen kanun maddeleri Borçlar Kanunu'nun 161/son maddesi (6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 182/son maddesi) ve HUMK'nun 440/III-2 maddesidir.
13. Hukuk Dairesi         2013/13533 E.  ,  2013/21392 K.

    "İçtihat Metni"


    MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

    Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalılar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.

    KARAR
    Davacı, davalının satıcı sıfatıyla aralarında 07.03.2010 tarihli tellallık sözleşmesi tanzim ettiklerini, 105.000,00 TL satım bedeli ve satım şartlarında anlaştıklarını ve satış gününün belirlendiğini, davalının satış günü satış işlemleri için hazır olmadığını ve davalının satıştan vazgeçtiğini, sözleşmeye konu taşınmazın dava dışı üçüncü bir kişiye satıldığın, tellallık sözleşmesi ile üzerine düşen yükümlerini yerine getirdiğini, ancak ücretinin ödenmediğini, tahsili için başlattığı icra takibinede itiraz ettiğini ileri sürerek, itirazın iptaline, takibin devamına ve %40"dan az olmamak üzere icra inkar tazminatına karar verilmesini istemiştir.
    Davalı, davanın reddini dilemiştir.
    Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davacı ve davalı tarafından temyiz edilmiştir.
    1-Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının tüm, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
    2-Dava, emlak komisyon sözleşmesine dayalı tellallık ücreti alacağına ilişkindir. 07.03.2010 tarihli sözleşmenin 3. maddesinde “komisyon bedeli satış bedelinin %3"dür” hükmüne yer verilmiş olup, 3.000,00 TL olarak kararlaştırılmıştır. Aynı sözleşmenin 9. maddesinde “vazgeçen taraf her iki tarafın komisyon ücreti olan satış bedelinin
    %6"sını ödemekle yükümlüdür.” hükmüne yer verilmiş, Mahkemece 6.300,00 TL asıl alacak üzerinden davanın kabulüne karar verilmiştir. Sözleşmede yer alan hükümler dikkate alındığında sözleşmeden vazgeçme halinde ödenmesi istenen %6"lük ücretin %3"lük komisyon alacağı dışındaki kısmı cezai şarttır. Borçlar Kanununun 161/son maddesi (6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 182/son maddesi) hükmünce hakim fahiş gördüğü cezaları tenkis ile mükelleftir. Bu hükmü hakimin resen gözetmesi gerekir. Ceza koşulunun fahiş olup olmadığı tarafların ekonomik durumu, özel olarak borçlunun ödeme kabiliyeti ile beraber borcunu yerine getirmemiş olması nedeniyle sağladığı menfaat, borçlunun kusur derecesi ve borca aykırı davranışının ağırlığı ölçü olarak alınarak tayin edilmeli ve hüküm altına alınacak ceza miktarı hak, ... ve nesafet kurallarına uygun olarak tesbit edilmelidir. Mahkemece bu yönler gözetilmeden yazılı şekilde cezai şartın tamamına hükmedilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
    SONUÇ:Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davacının tüm davalının sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/III-2 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 16.09.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.


    Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.

    Son Eklenen İçtihatlar   AYM Kararları   Danıştay Kararları   Uyuşmazlık M. Kararları   Ceza Genel Kurulu Kararları   1. Ceza Dairesi Kararları   2. Ceza Dairesi Kararları   3. Ceza Dairesi Kararları   4. Ceza Dairesi Kararları   5. Ceza Dairesi Kararları   6. Ceza Dairesi Kararları   7. Ceza Dairesi Kararları   8. Ceza Dairesi Kararları   9. Ceza Dairesi Kararları   10. Ceza Dairesi Kararları   11. Ceza Dairesi Kararları   12. Ceza Dairesi Kararları   13. Ceza Dairesi Kararları   14. Ceza Dairesi Kararları   15. Ceza Dairesi Kararları   16. Ceza Dairesi Kararları   17. Ceza Dairesi Kararları   18. Ceza Dairesi Kararları   19. Ceza Dairesi Kararları   20. Ceza Dairesi Kararları   21. Ceza Dairesi Kararları   22. Ceza Dairesi Kararları   23. Ceza Dairesi Kararları   Hukuk Genel Kurulu Kararları   1. Hukuk Dairesi Kararları   2. Hukuk Dairesi Kararları   3. Hukuk Dairesi Kararları   4. Hukuk Dairesi Kararları   5. Hukuk Dairesi Kararları   6. Hukuk Dairesi Kararları   7. Hukuk Dairesi Kararları   8. Hukuk Dairesi Kararları   9. Hukuk Dairesi Kararları   10. Hukuk Dairesi Kararları   11. Hukuk Dairesi Kararları   12. Hukuk Dairesi Kararları   13. Hukuk Dairesi Kararları   14. Hukuk Dairesi Kararları   15. Hukuk Dairesi Kararları   16. Hukuk Dairesi Kararları   17. Hukuk Dairesi Kararları   18. Hukuk Dairesi Kararları   19. Hukuk Dairesi Kararları   20. Hukuk Dairesi Kararları   21. Hukuk Dairesi Kararları   22. Hukuk Dairesi Kararları   23. Hukuk Dairesi Kararları   BAM Hukuk M. Kararları   Yerel Mah. Kararları  


    Avukat Web Sitesi