MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TESCİL
KANUN YOLU: TEMYİZ


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ..., ... Köyü çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında tespit harici bırakılan iki parça taşınmaz hakkında, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak, adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece verilen önceki tarihli hüküm, Dairemizin 13.10.2015 tarih ve 2014/22424-2015/11686 Esas, Karar sayılı ilamı ile, "....tescil davasının Hazine yanında taşınmazın bulunduğu ... Büyükşehir Belediye Başkanlığına da yöneltilmesi ve hava fotuğraflarının getirtilerek yeniden keşif yapılması" gereğine değinilerek bozulmuştur. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, fen bilirkişisi ve orman bilirkişisi tarafından düzenlenmiş 21.02.2017 tarihli ortak raporda (A) harfi ile gösterilen 8.839,87 metrekare yüzölçümlü taşınmazın ve raporda (B) harfi ile gösterilen 4.912,42 metrekare yüzölçümlü taşınmazın davacı ... adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, hükme esas alınan fen bilirkişi ve orman bilirkişi tarafından düzenlenen ortak raporda (A) ve (B) harfleriyle gösterilen taşınmaz bölümleri üzerinde, davacı yararına, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile taşınmaz edinme koşullarının gerçekleştiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermek için yeterli bulunmamaktadır. Çekişmeli taşınmaz bölümlerinin hangi tarihte ve hangi nedenle tescil harici bırakıldıkları ve evveliyatları itibarıyla imar-ihya gerektiren yerlerden olup olmadıkları araştırılmamış, komşu parsellerin tutanakları ve varsa dayanakları getirtilerek çekişmeli taşınmaz bölümlerinin yönünü ne okudukları saptanmamış taşınmaz bölümlerinin imar planı kapsamına alınıp alınmadıkları, alınmışlarsa imar planının hangi tarihte onaylanarak kesinleştiği belirlenmemiş, zilyetlik süresinin belirlenmesinde esaslı unsur olan hava fotoğraflarından yöntemine uygun şekilde yararlanılmamış, taşınmaz bölümleri üzerinde imar-ihya işlemlerinin tamamlanıp tamamlanmadığının ve tamamlanmış ise tamamlandığı tarihten itibaren 20 yıllık kazandırıcı zamanaşımı süresinin belirlenmesi amacıyla dava tarihinden ya da taşınmaz bölümlerinin imar planı kapsamında bulunmaları ve imar planının dava tarihinden önce kesinleşmiş olması halinde imar planının kesinleştiği tarihten 20-25 yıl öncesine ait en az 3 adet hava fotoğrafının incelenmesi gerektiği halde bu konuda kanaat vermeye elverişli döneme ait teke hava fotoğrafının incelenmesiyle yetinilmiş ve taşınmaz bölümlerinin evveliyatı, kullanım süresi, niteliği ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlanıp tamamlanmadığı hususlarına ilişkin açıklama içermeyen yetersiz bilirkişi (orman ve ziraat) raporuna dayanılarak hüküm kurulması cihetine gidilmiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak hüküm kurulması usul ve yasaya uygun düşmemektedir.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece öncelikle, çekişmeli taşınmaz bölümlerinin hangi tarihte ve niçin tescil harici bırakıldıkları Kadastro Müdürlüğünden, imar planı kapsamında kalıp kalmadıkları ilgili belediyelerden sorularak belirlenmeli, imar planı kapsamında kaldıklarının anlaşılması halinde imar planının onaylı bir örneği dosyaya getirtilmeli taşınmaz bölümlerine komşu taşınmazlara ait tespit tutanakları ve varsa dayanak belgeleri ile taşınmaz bölümleri imar planı kapsamında kalmakta ve imar planının onay tarihi dava tarihinden önce ise imar planının onay tarihinden aksi halde dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ilişkin farklı evrelerde çekilmiş en az 3 adet stereoskopik hava fotoğrafı Harita Genel Müdürlüğünden getirtilmeli, ayrıca bulunabilecek en eski tarihli yüksek çözünürlüklü hava fotoğrafları da celbedilerek dosya keşfe hazır hale getirildikten sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, daha önce yapılan keşiflerde beyanına başvurulan mahalli bilirkişiler ve taraf tanıkları ile fen bilirkişisi, 3 kişilik ziraat mühendisleri bilirkişi kurulu ve jeodezi-fotogrametri mühendisi bilirkişisinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve yapılacak bu keşifte taşınmaz bölümlerinin önceki nitelikleri tespit edilerek, imar-ihyaya muhtaç yerlerden olmaları halinde, taşınmaza ev yapmanın imar-ihya anlamına gelmeyeceği, ancak önceki keşifte taşınmaz bölümlerinin ev, bahçe ve tarla olarak kullanıldıklarının belirtildiği dikkate alınarak, dinlenilecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmaz bölümlerinin geçmişte ne durumda bulundukları, ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandıkları, imar-ihyaya konu edilip edilmedikleri, edilmişlerse imar-ihyalarının ne zaman tamamlandığı ve kullanımın imar-ihyanın tamamlandığı tarihten itibaren 20 yıla ulaşıp ulaşmadığı, taşınmaz bölümlerinin kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettikleri, taşınmaz bölümleri üzerinde sürdürülen zilyetliğin mevcut olup olmadığı, mevcut ise zilyetliğin hangi tasarruflarla sürdürüldüğü hususlarında olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, beyanları arasında çelişki doğması halinde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişkinin giderilmesine çalışılmalı; komşu parsellerin dayanak kayıtlarının çekişmeli taşınmaz bölümlerinin yönünü ne okuduğu belirlenmeli; jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisinden hava fotoğrafları üzerinde stereoskopik inceleme yaptırılmak suretiyle, dava konusu taşınmaz bölümlerinin sınırlarını ve niteliklerini, taşınmazda imar-ihyaları tamamlanmış ise tamamlandığı tarih ile üzerlerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini belirtir şekilde rapor düzenlenmesi ve dava konusu taşınmaz bölümlerinin konumunun hava fotoğrafları üzerinde gösterilmesi istenmeli; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmaz bölümlerinin önceki ve şimdiki niteliklerini, üzerlerindeki bitki örtüsünü, zirai durumlarını, imar-ihyaya konu edilmişlerse imar-ihyanın tamamlandığı tarihi ve ne kadar süredir tarım arazisi olarak kullanıldıklarını bildirir, çekişmeli taşınmazın değişik yönlerden çekilecek fotoğrafları ile desteklenmiş, somut verilere ve bilimsel esaslara dayanan, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; fen bilirkişisine keşfi takibe ve denetlemeye elverişli krokili rapor düzenlettirilmeli; mahalli bilirkişi ve tanık beyanları bilimsel esaslara göre hazırlanmış bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli ve bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece belirtilen hususlar yerine getirilmeden hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19.10.2020 gününde oybirlğiyle karar verildi.