Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan ilave iş bedelinin tahsili istemine ilişkin olup, mahkemece davanın reddine dair verilen hüküm davacı vekilince temyiz olunmuştur.
Davacı vekili, müvekkili şirket ile davalı arasında 27.08.2012 tarihinde Van İlinin muhtelif yerlerinde 10 km kanalizasyon hattı yenilenmesine ilişkin birim fiyat sözleşme aktedildiğini, yüklenilen işin zamanında ve sözleşmeye uygun olarak yerine getirildiğini, hakedişlerle sadece teknik şartnamede belirtilen iş kalemleri üzerinden hesaplama ve ödeme yapıldığını, ancak fazladan yapılan kazı, tuvenan, kırmataş, kesilen asfalt miktarı, kazı, moloz miktarları yönünden fazla imalâtı bulunduğunu, fazla yapılan iş bedelinin 816.842,02 TL olduğunu, fazlaya ilişkin haklarının saklı kalmak kaydıyla 500.000,00 TL"nin davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı ise, sözleşmede yapılacak işin mahallinde yapılacak ölçüm sonucu çıkan miktarlar ile birim fiyatının çarpılması sonucu oluşan değerler üzerinden hakedişlerin ödendiğini, yüklenici ile birlikte hazırlanan ve beraber imza altına alınan metraj ataşmanında belirtildiği gibi iş mahallinde yapılan ölçüm sonucu çıkan bedelin ödendiğini, fazla iş yapılmadığını, davacının fazladan kazı yapıldığı iddiasınında doğru olmadığını, keza yine yüklenicinin kesmiş olduğu asfalt miktarı yerleri ve metrajlarının 286,26 m3 olup, davacıya ödendiğini davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, hakedişlere uygun şekilde itirazda bulunulmadığından bahisle dava reddedilmiştir.
Taraflar arasında imzalanan 27.08.2012 tarihli sözleşmenin 8.2.1. maddesi uyarınca Yapım İşleri Genel Şartnamesi sözleşmenin ekleri arasında sayılmış olup, HMK"nın 193.
maddesi uyarınca delil sözleşmesi niteliğinde olduğundan hakim tarafından re"sen gözetilmesi zorunludur. Esasında Mahkemece de hakedişe uygun şekilde itirazda bulunulmadığından bahisle dava reddedilmiştir. Ne var ki, davalı ilave iş bedelini istemiştir. Yapım İşleri Genel Şartnamesi"nin 39 ve 40. maddeleri kesin ve geçici hakedişlerin düzenlenmesi ile ilgili olup, sözleşme dışı işler ya da ilave işler konusunda şartnamenin itirazın şekli ile ilgili hükümlerinin uygulanması doğru değildir. Diğer bir anlatımla hakedişlere girmeyen imalât kalemleri ve metraj ile kalemlerinin hakedişlere girse dahi sözleşme dışı olduğu için ve metraj yönünden de Dairemizin uygulamalarına göre, hakedişlere itiraz gerekmediğinden itiraz gerekli değildir. Bu nedenlerle öncelikle mahkemece mahallinde inşaat ve makine mühendisinden ve kesin hesap uzmanından oluşturulacak 3 kişilik heyeti aracılığıyla keşif yapılıp, dava dilekçesinde açıklanan ilave işlerin belirlenerek bu işlerin yapılıp yapılmadığı ve idare kayıtları da incelenip miktarı saptanmalı, ilave işin ve hakedişe giren imalât kalemleri yönünden itiraz gerekirse de, açıklanan hususlar gözetildiğinden ilave iş ve metraj ihtilâflı olduğunda itiraz gerekmediğinden değerlendirme yapılmalı, Şartname"nin 21. maddesi gözetilmeli, birim fiyat sözleşmelerde % 20"ye kadar işin sözleşme fiyatlarıyla, artan kısmın ise, TBK"nın 529 (mülga 818 sayılı BK"nın 413. md.) hükmü uyarınca vekâletsiz iş görme hükümleri uyarınca, iş sahibinin yararına olduğu taktirde yapıldığı yıl mahalli serbest piyasa fiyatıyla hesaplama yapılmalı, alınacak rapora itirazlar karşılanmalı ve oluşacak kanaat doğrultusunda karar verilmelidir.
Eksik inceleme ve hatalı değerlendirmeyle karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün davacı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 27.03.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.