Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2021/14445 Esas 2022/4357 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Kadastro

Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı ... Yönetimi; davacı ...; davacılar ..., ..., ..., ..., ..., ..., ...; davacılar ..., ..., ..., ..., ..., ... vekilleri tarafından temyiz edilmiş; asli müdahiller ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... vekillerinin duruşmalı temyiz istemelerinin ise değerden reddine karar verilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Kadastro çalışmaları sırasında, Kahramanmaraş İli Andırın İlçesi ... Köyünde bulunan; 103 ada 13 parsel sayılı, 18.157,98 m2 yüzölçümündeki taşınmaz 29.09.1952 tarihli ve 70 sıra, 51 cilt, 70 sayfa, 91.900,00 m2; 22.09.1964 tarihli ve 25 sıra, 53 cilt, 21 sayfa, 91.900,00 m2 ve 27.02.1987 tarihli ve 3 sıra, 60 cilt, 9 sayfa, 91.900,00 m2 yüzölçümündeki tapu kayıtlarına istinaden kadastro komisyon tutanağı ile ..., ..., ... ile ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... adlarına; 103 ada 23 parsel, 4932,69 m2 yüzölçümündeki taşınmaz tarla vasfıyla kadastro tespit tutanağı ile , ..., ..., ..., , ..., ..., ... adlarına; 103 ada 24 parsel sayılı 10208,18 m2 yüzölçümündeki taşınmaz tarla vasfıyla kadastro komisyon tutanağı ile , ..., , ..., , ..., , ... ile ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... adlarına; 103 ada 25 parsel sayılı 18.432,23 m2 yüzölçümündeki taşınmaz tarla vasfıyla kadastro komisyon tutanağı ile ..., ... (... kızı), , ..., ... (... oğlu), , ... (... kızı), ... (... kızı aynı isim), ..., , , ... (... kızı), ... (... oğlu), ... ile ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... adlarına; 103 ada 26 parsel sayılı 8.847,44 m2 yüzölçümündeki taşınmaz ve 103 ada 27 parsel sayılı 10.179,76 m2 yüzölçümündeki taşınmaz tarla vasfıyla kadastro komisyon tutanağı ile ... ile ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... adlarına; 103 ada 28 parsel parsel sayılı 6.004,42 m2 yüzölçümündeki taşınmaz tarla vasfıyla kadastro komisyon tutanağı ile ..., , ..., , ... ..., ..., ... ile ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... adlarına; 103 ada 29 parsel sayılı 12.971,02 m2 yüzölçümündeki taşınmaz tarla vasfıyla kadastro komisyon tutanağı ile ... ile ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... adlarına; 103 ada 30 parsel sayılı 12.139,67 m2 yüzölçümündeki taşınmaz tarla vasfıyla kadastro komisyon tutanağı ile ..., ... ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ile ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... adlarına; 103 ada 31 parsel sayılı 6.379,31 m2 yüzölçümündeki taşınmaz tarla vasfıyla kadastro komisyon tutanağı ile ... ... ile ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... adlarına; 103 ada 32 parsel sayılı 5.595,23 m2, yüzölçümündeki taşınmaz tarla vasfıyla kadastro komisyon tutanağı ile ..., ..., ..., ..., ... ile ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... adlarına; 103 ada 33 parsel sayılı 29.411,32 m2 yüzölçümündeki taşınmaz tarla vasfıyla kadastro komisyon tutanağı ile ..., ... ile ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... adlarına tespit görmüşlerdir.
Asıl dosya (2000/37 Esas) davacıları ... ve ... 09.10.2000 tarihli müşterek dava dilekçelerinde Andırın İlçesi ... Köyü 103 ada 26 parsel numaralı taşınmazın kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği iddiasıyla kendilerine ait olduğunu kadastro çalışmaları sırasında davalılar adına usulsüz yapılan tespitin iptali ile adlarına hisseleri oranında tespit ve tesciline karar verilmesi talep etmişlerdir.
Birleşen dosya (2000/41 Esas) davacıları ... ... ve ... ... 18.10.2000 tarihli müşterek dava dilekçelerinde Andırın ilçesi ... köyü 103 ada 33 parsel numaralı taşınmazın kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği iddiasıyla kendilerine ait olduğunu kadastro çalışmaları sırasında davalılar adına usulsüz yapılan tespitin iptali ile adlarına hisseleri oranında tespit ve tesciline karar verilmesi talep etmişlerdir.
Birleşen dosya (2000/39 Esas) davacısı ... 18.10.2000 tarihli dava dilekçesinde Andırın ilçesi ... köyü 103 ada 28 parsel numaralı taşınmazın irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği iddiasıyla kendisine ait olduğunu kadastro çalışmaları sırasında davalılar adına usulsüz yapılan tespitin iptali ile adlarına tespit ve tesciline karar verilmesi talep etmiştir.
Birleşen dosya (2000/42 Esas) davacıları ..., ..., ... 13.10.2000 tarihli müşterek dava dilekçelerinde Andırın ilçesi ... köyü 103 ada 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33 parsel numaralı taşınmazların murisleri ... Lütfi Tekerek'in hissesinin olduğunu, kadastro tespiti sırasında taşınmazda hak sahibi olmayanlara da hisse verildiğini, murisleri yani kendilerine hisse verilmediğini, taşınmaza ait Mayıs 316, Cilt: 9, sayfa: 99, no: 36 ile 29.2.1952 tarih cilt: 51, sayfa: 100, No: 72 nolu tapu kayıtlarının olduğunu, yapılan bu tespitin iptali ile murisleri ... Lütfi Tekerek payının mirasçıları adlarına tapuya tesciline karar verilmesi talep etmişlerdir.
Birleşen dosya (2000/38 Esas) Davacı ... 18.10.2000 tarihli dava dilekçelerinde Andırın İlçesi ... Köyü 103 ada 24 parsel numaralı taşınmazın kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği iddiasıyla kendisine ait olduğunu kadastro çalışmaları sırasında davalılar adına usulsüz yapılan tespitin iptali ile adına tespit ve tesciline karar verilmesi talep etmiştir.
Birleşen dosya (2000/40 Esas) davacısı ... 17.10.2000 tarihli dava dilekçesi ile Andırın İlçesi ... Köyü 103 ada 30 parsel numaralı taşınmazın kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği iddiasıyla kendisine ait olduğunu kadastro çalışmaları sırasında davalılar adına usulsüz yapılan tespitin iptali ile adına tespit ve tesciline karar verilmesi talep etmiştir.
Birleşen dosya (2000/107 Esas) davacısı Orman Yönetimi vekili 23.10.2000 tarihli dava dilekçesi ile Andırın İlçesi ... Köyü 103 ada 24 parsel numaralı taşınmazın orman vasfında olduğu iddiasıyla tespitinin iptali ve orman vasfı ile Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen dosya (2000/108 Esas) davacısı Orman Yönetimi vekili 23.10.2000 tarihli dava dilekçesi ile Andırın İlçesi ... Köyü 103 ada 25 parsel numaralı taşınmazın orman vasfında olduğu iddiasıyla tespitinin iptali ve orman vasfı ile Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen dosya (2000/43 ESas) davacısı ... 09.10.2000 tarihli dava dilekçelerinde Andırın İlçesi ... Köyü 103 ada 29 parsel numaralı taşınmazın kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği iddiasıyla kendisine ait olduğunu kadastro çalışmaları sırasında davalılar adına usulsüz yapılan tespitin iptali ile adına tespit ve tesciline karar verilmesi talep etmiştir.
Müdahil davacı ... 11.01.2002 tarihli dilekçesi ile dava konusu 103 ada 30 parsel; Müdahil davacılar ..., ..., ..., ... ve ... ... 21/06/2002 tarihli müşterek dilekçeleri ile dava konusu 103 ada 32 parsel; Müdahil davacı ... 12.02.2002 tarihli dilekçesi ile dava konusu 103 ada 31 parsel sayılı taşınmazlar yönünden davaya müdahil olmuşlar, müdahillik talepleri de mahkemece kabul edilmiştir.
Müdahil davacılar ..., ..., ..., ..., ... , ..., ... vekili 05.02.2016 tarihli dilekçeleri ile tüm taşınmazlara yönelik müdahale tabilinde bulunmuşlar müdahale talebi 10.05.2016 tarihli celsede; karar aşamasına gelinmiş olması ve müdahilliklerinde hukuki yararları olmadığı gerekçesiyle ara karar ile taleplerinin ayrı ayrı reddine karar verilmiştir.
Mahkemece tüm dava dosyaları birleştirildikten sonra yapılan yargılama neticesinde, birleşen dosya davacıları ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ve ...'nın; Davacılar ... ve ...'nun davalarının sübut bulmadığından ayrı ayrı reddine, birleşen dosya davacısı Orman İdaresinin davasının kısmen kabulüne, dava konusu ... Köyü 103 ada 24 ve 25 nolu parsellerin tespit tutanağının iptaline, fen bilirkişisinin 24.12.2015 tarihli raporunda A harfi ile gösterilen kısımlarının tespit gibi, B harfi ile gösterilen kısımlarının ise orman vasfı ile Hazine adına tescillerine, dava konusu 103 ada 13, 23, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33 parsel numaralı taşınmazların, kadastro tespitindeki gibi aynı vasıf ve mahiyette tespit malikleri adına tapuya kayıt ve tescillerine karar verilmiş, hüküm, davacı ... Yönetimi; davacı ...; davacılar ..., ..., ..., ..., ..., ..., ...; davacılar ..., ..., ..., ..., ..., ... vekilleri; asli müdahiller ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermek için yeterli olmadığı gibi usülüne uygun müdahillik talepleri bulunmasına rağmen davanın geldiği aşamadan bahsedilmek suretiyle müdahillik taleplerinin reddine karar verilmesi doğru olmamıştır. Dosyada bulunan 29.02.1952tarihli ve no: 70 ile no: 72 de kayıtlı iki adet tapu kaydı ile müdahiller tarafından müdahillik dilekçelerinde bahsedilen no: 71 de kayıtlı tapu kayıtlarının dayanağı kök tapu kayıtları ilk tesisinden itibaren tüm tedavülleri ve ... gittileri ile birlikte dosya arasına getirilmemiş ve tapuların dava konusu taşınmazlara sınırları itibariyle nasıl ve ne şekilde uyduklarıda açıklanmamıştır. Tapu kayıt malikleri ile bu kayıtlara dayanan davacılar arasında akdi veya irsi irtibat bulunup bulunmadığı araştırılmamış, hükme dayanak yapılan ziraat ve orman bilirkişi raporlarında dava konusu taşınmazların eğiminden bahsedilmiş ise de eğimin neye göre belirlendiği, klizimetre ile ölçülüp ölçülmediği açıklanmamış; çekişmeli taşınmazların niteliğinin saptanması bakımından bulundukları yeri kapsar en eski tarihli ve dava tarihinden önceki dönemlere ilişkin streoskopik ... fotoğrafları üzerinde usulünce inceleme yapılmamış; taşınmazların çevresinin fiili durumunun ne olduğu raporlarda açıklanmamış; taşınmazları dıştan çevreleyen komşu parsellerin kadastro tutanak suretleriyle dayanağı olan belgeler ve oluşmuş ise tapu kayıtları getirtilerek mahalline uygulanarak bilirkişi ve tanık sözleri ile denetlenemeyen soyut içerikli ve denetime elverişsiz bilirkişi raporları ile yetinilmiştir.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için mahkemece, öncelikle tüm taşınmazlar yönünden usulüne uygun müdahillik talebinde bulunan ..., ..., ..., ..., ..., ..., ...'nun müdahillik talepleri kabul edilerek savunma ve delilleri sorulmalı, bildirdikleri takdirde delilleri toplanmalı; çekişmeli taşınmazlara uydukları iddia edilen 29.02.1952 tarih, no:70, 71 ve 72'de kayıtlı üç adet tapu kaydının ilk tesisinden itibaren bütün tedavüllerinin, plan, harita ve krokilerinin, ifraz görmüş ise ifraz haritalarının ilk tesisi mahkeme ilamına dayanıyorsa ilam örneği ile haritalarının, kadastro sırasında revizyon görmüş ise revizyon gördüğü taşınmazlara ait kadastro tutanak örnekleri, tedavüller sırasında kayıtların yüzölçümü ve sınırlarında değişiklik olmuşsa sebebinin açıklanarak buna ilişkin belgelerin onaylı örnekleri okunaklı ve tapu ... gittileri bilgisayar çıktılı olmak şartıyla denetime elverişli olacak şekilde dosya içine alınmalı; dava konusu taşınmazların bulunduğu yeri gösterir en eski tarihlide dahil tüm memleket haritası ve ... fotoğraflarının tamamının ve varsa amenajman planı; çekişmeli taşınmazlar ve çevresini gösterir geniş çaplı krokisi dosya arasına alınarak taşınmazlara bitişik ya da yakın komşu parsellerin kadastro tespit tutanak örnekleri ve bu parsellere uygulanan tapu ve vergi kayıtları ile davalı iseler dava dosyaları ve dayanakları olan tüm kayıt ve belgeler ilgili yerlerden getirtilip, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan aynı köyde ve komşu köylerde ikamet eden şahıslar arasından seçilecek ayrı ayrı 3’er kişilik yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıkları ile önceki bilirkişiler dışında halen Tarım ve Orman Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman orman mühendisleri arasından seçilecek üç orman mühendisi, bir ziraat mühendisi, bir fen elemanı ve bir jeodezi ve fotogrametri mühendisi aracılığıyla yeniden keşif yapılmalıdır. Keşifte getirtilen belgeler çekişmeli taşınmaz ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazın öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı Kanunlar karşısındaki durumu saptanmalı; zilyedlikle veya hukuki değeri kalmamış olan tapu kayıtlarıyla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi orman olan bir yerin üzerindeki orman bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt orman toprağının orman sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; keşifte, hakim gözetiminde, taşınmazın dört yönden renkli fotoğrafları çektirilip, onaylanarak dosyaya eklenmeli; yukarıda değinilen diğer belgeler fen, jeodezi ve fotogrametri ile uzman orman bilirkişiler eliyle yerine uygulattırılıp; orijinal-renkli (renkli fotokopi) ... fotoğrafları ve memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de ... fotoğrafları ve memleket haritası ölçeğine (Net-Cad veya benzeri programlar kullanılarak) denetime elverişli olacak şekilde çevrildikten sonra komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle çekişmeli taşınmaz, çevre parsellerle birlikte memleket haritası ve ... fotoğrafları üzerinde gösterilmeli; taşınmazın gerçek eğimi klizimetre aletiyle ölçülerek memleket haritalarındaki münhanilerden (yükseklik eğrilerinden) de faydalanılmak suretiyle belirlenmeli; stereoskopik ... fotoğraflarının stereoskop vasıtasıyla üç boyutlu incelemesi yapılarak, temyize konu taşınmazın niteliği ve kullanım durumu ile tasarruf sınırlarını belirgin olarak görünüp görünmediği belirlenmeli, taşınmazın üzerindeki bitki örtüsünün cinsi, yaşı, dağılımı, kapalılık oranı ile taşınmazın imar-ihyaya konu olup olmadığını, olmuş ise imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığını ve imar-ihyanın hangi tarihte tamamlandığını, taşınmazın ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığını ve dava konusu taşınmazın 6831 sayılı Orman Kanunu'nun 17/2. maddesinde belirtilen orman içi açıklık vasfında olup olmadığını belirten müşterek imzalı, tereddüte mahal bırakmayacak şekilde, yalnız büro incelemesine değil, uygulamaya ve araştırmaya dayalı, bilirkişilerin onayını taşıyan krokili bilimsel verileri bulunan yeterli ve dosyadaki belgeler ile karşılaştırıldığında denetime elverişli rapor alınmalıdır.
Dava konusu taşınmazlara ait olduğu ileri sürülen tapu kayıtları mahalli bilirkişi eliyle mahallinde uygulanmalı, ilk tesisi mahkeme ilamına dayanıyorsa ilam örneği ile haritası uygulanmalı, sınır denetimi yapılmalı, dayanılan tapu kayıtlarının mahalline uyup uymadığı tespit edilerek kayıtlar mahalline uyuyor ise kayıtların kapsadığı taşınmazları sınırları ile birlikte gösterir teknik bilirkişiler tarafından düzenlenecek denetlemeye elverişli krokili rapor alınmalı, kayıt malikleri ile bu kayıtlara dayanan davacılar arasında akdi veya irsi irtibat bulunup bulunmadığı araştırıldıktan sonra, dosyada bulunan orman bilirkişi raporu ve rapora ekli memleket haritası ve ... fotoğraflarındaki konumu dikkate alınarak tapu kayıtlarının 4785 ve 5658 sayılı Kanunlar kapsamında hukuki değerini yitirip yitirmediği araştırılmalı sonucuna göre karar verilmelidir.
Ayrıca taşınmazların tapu kaydı kapsamında kalmadığının anlaşılması halinde keşifte dinlenecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazların öncesinin ne olduğu, kim veya kimler tarafından, hangi tarihten beri ve ne şekilde kullanıldığı, imar-ihya gerektiren yerlerden olup olmadığı, böyle yerlerden ise imar-ihyaya konu edilip edilmediği ve edilmiş ise imar-ihyasının hangi tarihte tamamlandığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, komşu parsellerin tutanak ve dayanakları uygulanmalı; dava konusu taşınmazları sınır olarak nasıl nitelendirdikleri araştırılmalı; ziraatçi bilirkişiden taşınmazın evveliyatını, toprak yapısını, niteliğini ve zilyetlikle mülk edinilebilecek yerlerden olup olmadığını, komşu taşınmazlarla karşılaştırmalı şekilde açıklayan, bilimsel esaslara ve somut verilere dayalı, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; fen bilirkişisinden ise, keşfi takibe ve denetlemeye olanak verir rapor ve kroki alınmalı, tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli 3402 sayılı Kanun'un 14. maddesi uyarınca, adına tescil kararı verilecek kişi ya da kişiler ile diğer mirasçılar ve onların miras bırakanları adına aynı çalışma alanı içerisinde kayıtsız ve belgesizden başkaca taşınmaz mal tesbit ya da tescil edilip edilmediği tapu müdürlüğü ve ilgili kadastro müdürlüğü ile hukuk mahkemeleri yazı işleri müdürlüğünden sorulup, aynı Kanun'un 03.07.2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ile değiştirilen 14/2. maddesi hükmü gözetilerek sulu ve susuz olarak kazanılmış toprak miktarı belirlenip, Kanunun getirdiği sınırlamanın aşılıp aşılmadığı saptanarak, toplanacak tüm kanıtlar birlikte değerlendirilip, ulaşılacak sonuca göre bir hüküm kurulmalıdır.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle;davacı ... Yönetimi; davacı ...; davacılar ..., ..., ..., ..., ..., ..., ...; davacılar ..., ..., ..., ..., ..., ... vekilleri; asli müdahiller ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... vekillerinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün 6100 sayılı HMK'nin Geçici 3. maddesi yollaması ile 1086 sayılı HUMK'un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK'un 440/I maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, 3402 sayılı Kanun'un 36/A maddesi gereğince harç alınmasına mahal olmadığına, 10.05.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.