10. Hukuk Dairesi 2021/1735 E. , 2021/10726 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :İş Mahkemesi
No : 2018/306-2020/253
Dava, sigortalılık başlangıcının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, (kapatılan) 21. Hukuk Dairesi"nin bozma ilamına uyularak ilâmında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava, sigortalılık başlangıç tarihinin 04.02.1981 olarak düzeltilmesi ve davalıya ait iş yerinde asgari ücretle en az 1 gün çalışmış olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
İlk derece Mahkemesince, davanın kabulü ile, davacının 134910.35 sicil numaralı iş yerinde 04/02/1981 tarihinde hizmet akdine dayalı olarak asgari ücret ile en az (1 ) gün fiilen çalıştığının ve sigortalılık başlangıç tarihinin 04/02/1981 olduğunun tespitine, davanın niteliği gereği, davalı ... hakkında hüküm kurulmasına yer olmadığına dair hüküm tesis edilmiştir.
İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince, İzmir 14. İş Mahkemesi"nin 06.04.2017 tarihli, 2015/419 Esas, 2017/93 Karar numaralı hükmüne yönelik davalı SGK Başkanlığı vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 353/1-b.1. maddesi gereğince esastan reddine dair karar verilmiştir. Davalı Kurum vekilinin temyizi neticesinde hükmün (kapatılan) 21. Hukuk Dairesince bozulması üzerine bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama neticesinde İlk derece Mahkemesince, davanın Kabulü ile davacının ..... sicil numaralı iş yerinde 04/02/1981 tarihinde hizmet akdine dayalı olarak asgari ücret ile en az (1 ) gün fiilen çalıştığının ve sigortalılık başlangıç tarihinin 04/02/1981 olduğunun tespitine, davanın niteliği gereği, davalı ... hakkında hüküm kurulmasına yer olmadığına dair karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince (kapatılan) 21. Hukuk Dairesi tarafından verilen bozma kararına uyulmuş ise de, bozma gereğinin yerine getirildiğinden bahsedilmesi mümkün değildir.
Önceki bozma ilamında "...Somut olayda dinlenen tanıkların işyeri adresleriyle davalı işyerinin adresini karşılaştırarak, tanıkların komşu işyeri sıfatına haiz olup olmadıklarını sorgulamak, komşu işyeri olarak nitelendirilememeleri halinde yeni komşu işyeri araştırması yapmak ve tespit edilen kişilerin tanık olarak beyanlarına başvurmak, aksi halde tanıklardan tekrar davacının çalışmasının niteliğini sormak, talep tarihinde 11 yaşında olan davacının o tarihte öğrenci olup olmadığını araştırmak suretiyle çalışma olgusunu irdelemek, davacının sigorta sicil numarasının Kurumun hangi ünitesince verildiği ve hangi yılın serilerinden olduğunu sormak, işe giriş bildirgesinin aslını getirtip imza incelemesi yaptırtmak, çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde 506 sayılı Yasanın 2, 6, 9 ve 79/8. maddeleri gereğince ortaya koyduktan sonra davanın nitelikçe kamu düzenini ilgilendirdiği nazara alınıp araştırma yapılmalı gerekçeleriyle bozulmuştur.
Davacının, talep konusu dönemde, 11 yaşında olduğu belirgin olup motor sarımı ve bobinaj mahiyetli iş yerinde üretime yönelik çalışmanın varlığının kabulüyle mahkemece yazılı şekilde karar verilmiş ise de; davacının yaşı dikkate alınarak öncelikle öğrenim durumunun irdelenmesi gerekmektedir. Ayrıca, yine davacının yaşı gözetilerek, iş yerinin motor sarımı, bobinaj işi gibi teknik gerektiren bir işle ilgili olduğunun dosya kapsamı ile belirgin bulunması karşısında dinlenen tanık beyanları da gözetilip davacının bu iş yerindeki çalışmasının anılan nitelikteki işin üretimine katılacak tarzda olup olmadığının titizlikle değerlendirilmesi gerektiği, davacının yaşının ve işin niteliğinin buna imkan verip vermeyeceği hususu açıklığa kavuşturulup bu kapsamda da çalışmanın meslek ve sanat öğrenimi mi yoksa üretime yönelik mi olup olmadığı açık ve net belirlenmelidir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hüküm yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 22.09.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.