BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ : ... Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılardan ... Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, davacının, ... Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğünün asıl işveren konumunda bulunduğu, ... Barajı inşaatında diğer davalı sigortalısı olarak inşaat teknikeri olarak çalıştığını, davacının maaş+prim usulü çalıştığını, maaşların banka aracılığıyla ödendiğini, davacının 2014/Ocak ayı maaş+prim net ücretinin 25.350,00 TL, Şubat ayı ücretinin 20.110,00 TL, Mart ayı 5.110,00 TL civarında ödenmeyen ücret alacağı bulunduğunu, davacının diğer davalı ... San. İnş. ve Tic. Ltd. Şti.’nin alt işveren olduğu işyerinde çalışırken ... Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğünün asıl işveren olduğunu, davacının çalıştığı süre boyunca talimatları direkt olarak ... yetkililerinden aldığını, davacının 3 aylık maaş alacağından davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğunu beyanla fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 100,00 TL ücret alacağının temerrüt tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte tahsilini talep etmiştir.
Davalılar Cevabının Özeti:
Davalı ... San. İnş. ve Tic. Ltd. Şti. cevap dilekçesinde özetle; davacının asıl işvereni ... Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü ve şirketin yüklenicisi olduğu ... Barajı inşaatında çalıştığını, davalı şirketin Mart 2013/Temmuz 2014 tarihleri arasında yüklenici olarak faaliyet gösterdiğini, Aralık 2014 tarihi itibariyle de söz konusu inşaattaki varlığının son bulduğunu, şirketin içine düşmüş olduğu ekonomik nedenlerle işçilik alacaklarının hak edişlerinden kesilerek ödenmesi için diğer davalı ... Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğüne başvuruda bulunduklarını, bilindiği kadarı ile ... Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından alacakların ödendiğini beyanla davanın reddini talep etmiştir.
Davalı ... Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının alacaklarının zamanaşımına uğradığını, davacının kurum işçisi olmadığını, diğer davalının işçisi olduğunu, kurum ile davacı arasında hizmet akdi bulunmadığını, davalı şirket ile kurum arasında asıl işveren alt işveren ilişkisinin olmadığını, ihale edilen işin hizmet alım işi olmayıp, baraj ikmal işi olduğunu beyanla davanın reddini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu :
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalı ... Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Bölge Adliye Mahkemesi tarafından, davacının ... Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğünün ihale makamı olduğu diğer davalı şirketin ise yüklenici olarak üslendiği ... Barajı inşaatı işinde çalıştığı ve İlk Derece Mahkemesi kabulünde de olduğu gibi ihale makamı olan davalı genel müdürlüğün davacının son 3 aylık ücret alacağından diğer davalı yüklenici şirket ile birlikte sorumlu olduğu, ödeme yapıldığının ispatlanamadığı ve mahkeme kararında isabetsizlik bulunmadığı gerekçesi ile davalı ... Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 353/(1) b)1. maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Kararı davalı ... Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalı ... Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü"nün aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-İhale makamının işçilik alacaklarından sorumluluğu konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu"nun 36"ncı maddesinde, “Genel ve katma bütçeli dairelerle mahalli idareler veya kamu iktisadi teşebbüsleri yahut özel kanuna veya özel kanunla verilmiş yetkiye dayanılarak kurulan banka ve kuruluşlar; asıl işverenler müteahhide verdikleri her türlü bina, köprü, hat ve yol inşası gibi yapım ve onarım işlerinde çalışan işçilerden müteahhit veya taşeronlarca ücretleri ödenmeyenlerin bulunup bulunmadığının kontrolü, ya da ücreti ödenmeyen işçinin başvurusu üzerine, ücretleri ödenmeyen varsa müteahhitten veya taşeronlardan istenecek bordrolara göre bu ücretleri bunların hakedişlerinden öderler” şeklinde kurala yer verilmiştir. Bu düzenlemeye göre ihale makamı, işçi ücretlerinin ödenip ödenmediğini kontrol etmek durumundadır. Yapılacak olan kontrol ya da işçinin başvurusu üzerine ödenmeyen ücretlerin bulunduğunun tespit edilmesi halinde, belli şartlarla ihale makamının sorumluluğu söz konusu olur. İhale makamının yapmış olduğu ilan üzerine işçilerin başvuruda bulunmamış olmaları, kamu kurumunun anılan madde kapsamındaki sorumluluğunu ortadan kaldırmayacaktır.

Aynı maddenin ikinci fıkrasında ise, işçilerin her hak ediş dönemi için olan ücret alacaklarının üç aylık tutarından fazlası hakkında adı geçen idarelere herhangi bir sorumluluk düşmeyeceği öngörülmüştür. Maddede sözü edilen ücret her hak ediş dönemi için “son üç aylık temel ücret” olarak değerlendirilmelidir. Yine ihale makamının ihbar ve kıdem tazminatı ile kullandırılmayan izinler sebebiyle herhangi bir sorumluluğu söz konusu değildir.
İhale makamı olan kamu kurumunun, her hak ediş dönemine ilişkin son üç aylık ücretten sorumluluğu, Yasadan doğan bir sorumluluktur. İşverenle ihale makamının birlikte dava edilmesi durumunda, müştereken müteselsilen sorumluluğa dair karar verilmelidir. İhale makamının tek başına dava edildiği durumlarda, işçinin mükerrer yararlanmasını önlemek için işverence sözü edilen ücretlerin ödenip ödenmediği araştırılmalıdır.
Somut uyuşmazlıkta, mahkemece ... Barajı ikmal inşaatı işine ait sözleşme gereğince davalılardan ... Büyükşehir Belediyesi diğer davalı şirkete ... Barajı ikmal inşaatı yapım işini ihale ettiği ve geçici kabul 05.03.2014 tarihinde yapıldığı,4857 sayılı İş Kanunu"nun 36"ncı maddesindeki kurala göre; ... Büyükşehir Belediyesinin taşerona vermiş olduğu yapım işi nedeni ile işçilerin ücretlerinin ödenip ödenmediğinin kontrol görevi yanında ücreti ödenmeyen işçinin başvurusu üzerine temin edilecek bordrolara göre bu ücretleri taşeronun hakedişlerinden ödemesi gerekmekte olduğu, bu düzenlemeye göre ihale makamının işçilerin ücretlerinin ödenip ödenmediğini kontrol etmek durumunda olduğu, geçici kabul tarihi gözetilerek ... Büyükşehir Belediyesine bildirilen listelere ve davacının banka hesap kayıtlarının incelendiği bilirkişi raporuna göre dava konusu edilen son üç aylık döneme ilişkin her hangi bir ücret ödenmediği tespit edilerek davanın kabulüne karar verildiği anlaşılmaktadır. Mahkemece davalılar arasındaki ilişkinin ihale ilişkisi olduğu ve son üç aylık döneme ilişkin ücretten davalıların müteselsilen sorumlu olduğunun kabulü isabetli ise de davacının 2014 yılı Ocak, Şubat ve Mart aylarına ilişkin bordrolarında tahakkuk eden çıplak ücreti üzerinden hesaplama yapılıp çıkacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken ücret tespitinde sair ödemelerin (prim) de dikkate alınması hatalı olup kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının ve bu karara karşı istinaf başvurusunu esastan reddeden Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin ise kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 15.02.2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.







.