Yargıtay 13. Hukuk Dairesi 2013/17764 Esas 2013/21022 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
13. Hukuk Dairesi
Esas No: 2013/17764
Karar No: 2013/21022
Karar Tarihi: 10.09.2013

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi 2013/17764 Esas 2013/21022 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Davacı bankanın yaptığı kesintilerin iadesi istemiyle açılan itirazın iptali davasında ilk derece mahkemesi, duruşma yapılmadan dosya üzerinden karar vererek davanın kısmen kabulüne karar vermiştir. Ancak savunma hakkı Anayasanın 36. maddesi ve HMK'nun 27. maddesiyle güvence altına alınmıştır ve davalıya savunma hakkını kullanma olanağı verilmeden hüküm kurulamaz. Bu nedenle, dosya üzerinden karar verilmesi hatalı olup, kararın bozulmasına hükmedilmiştir.
Kanun maddeleri:
- Anayasanın 36. maddesi: Savunma hakkı
- HMK'nun 27. maddesi: Tarafların hukuki dinlenilme hakkı
- HMK'nun 297/1-c maddesi: Gerekçeli kararlarda tarafların iddia ve savunmalarının özeti ve delillerin tartışılması gerektiği belirtilmektedir.
- HMK'nun 320/1 maddesi: Mahkemenin dosya üzerinden karar verebileceği ancak mümkün olan hallerde belirtilmiştir.
13. Hukuk Dairesi         2013/17764 E.  ,  2013/21022 K.

    "İçtihat Metni"



    MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

    Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.

    KARAR
    Davacı, davalı bankanın yaptığı kesintilerin iadesi istemi ile ... Merkez Tüketici Hakem Heyeti Başkanlığına başvurduğunu, hakem heyetinin 16/10/2012 tarihli kararı ile yapılan kesintinin iadesine karar verdiğini, ... 4.İcra Müdürlüğünün 2012/3431 Esas sayılı dosyası ile takipte bulunduğunu ancak davalı tarafından takibe itiraz edildiğini belirterek, itirazın iptali ile davalının takip konusu alacağın %40’ından aşağı olmamak icra inkar tazminatına mahkum edilmesini istemiştir.
    Davalı, davanın reddini dilemiştir.
    Mahkemece, HMK."nın 320.maddesi uyarınca taraflar duruşmaya davet edilmeden dosya üzerinden karar verilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, bu karar davalı tarafından temyiz edilmiştir.
    Savunma hakkı Anayasanın 36.maddesinde güvence altına alındığı gibi, karar tarihinde yürürlükte bulunan HMK.nun 27.maddesi hükmüne göre de, davanın tarafları, müdahiller ve yargılamanın diğer ilgilileri, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahip olup, başka bir anlatımla, davalıya savunma hakkını kullanma olanağı verilmeden hüküm kurulamaz. HMK."nın 320/1.maddesinde "mahkeme mümkün olan hallerde tarafları duruşmaya davet etmeden dosya üzerinden karar vereceği" belirtilmişse de bunun ancak ön inceleme aşamasında ve "mümkün olan hallerde" olduğu belirtilmek suretiyle yasanın uygulama alanı dar bir çerçeve ile belirlenmiştir. HMK"nın 27.maddesinde
    belirtildiği üzere davanın taraflarının, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakları mevcut olup, bu hak çerçevesinde tarafların açıklama ve ispat hakkını kullanabilmeleri gerekmektedir. Hukuki dinlenilme hakkının usul hukukundaki bir diğer yansıması ise, HMK madde 297/ 1-c bendinde yer almış olup buna göre, Mahkemelerin gerekçeli kararlarında, tarafların iddia ve savunmalarının özeti, anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususlar, çekişmeli vakıalar hakkında toplanan deliller, delillerin tartışılması ve değerlendirilmesi ile sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebeplerin belirtilmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Bu bağlamda, tarafların hukuki dinlenilme hakkı kapsamında ilk derece mahkemesince duruşma yapılması kural olup, mahkemece tarafların iddia ve savunmalarının toplanarak duruşma açılması ve tarafların açıklamaları dinlenildikten sonra sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken dosya üzerinde karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirir.
    2-Bozma nedenine göre, davalının sair temyiz itirazlarının incelenmesine bu aşamada gerek görülmemiştir.
    SONUÇ: Yukarıda 1.bentte açıklanan nedenle kararın davalı yararına BOZULMASINA, 2.bentte açıklanan nedenle, davalının sair temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/III-2 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 10.09.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.

    Bu web sitesi, sisteminin bir üyesidir.