19. Hukuk Dairesi Esas No: 2017/2531 Karar No: 2018/6575 Karar Tarihi: 13.12.2018
Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2017/2531 Esas 2018/6575 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Dava, bonoların ödenmiş olduğu iddiasına dayalı olarak lehtar ve hamil hakkında açılan menfi tespit davasıdır. Davalılar, bedelsiz bonoları tahsile koydukları gerekçesiyle davanın reddini istemiştir. Mahkeme, davalıların anlaşarak bonoları tahsile koyduklarını belirterek davayı kabul etmiş, asıl alacak üzerinden % 20 oranında hesaplanacak kötü niyet tazminatının davalılardan alınarak davacıya ödenmesine karar vermiştir. Hüküm davalılar vekilince temyiz edilmiştir. Daire, davalı lehtarın temyiz itirazlarını reddettikten sonra, davalı hamil lehine hükmün bozulmasına karar vermiştir. Dava konusu bonoların düzenleyeni davacı, lehtarı davalı, hamili ise diğer davalıdır. Bozma gerekçeleri yerinde olmakla birlikte, davalıların bazı bonoları ciro yoluyla aldıkları ve vadesinin geçtiği anlaşılmıştır. Buna göre, davalı cironun zamanlamasını ispat edemediği takdirde, düzenleyene başvuru hakkı yoktur. Hükmün bu nedenle de eksik yazıldığı görülmüş ve karar düzeltme talebi kabul edilmiştir. TTK. m. 690 (6762 sayılı TTK. m. 602) uyarınca vadenin geçmesinden sonra yapılan ciro, vadeden önce yapılan bir cironun hükümlerini doğurur. Ancak ödenmeme protestosundan veya bu proteston
19. Hukuk Dairesi 2017/2531 E. , 2018/6575 K.
"İçtihat Metni"
19. HUKUK DAİRESİ YARGITAY KARARI
Davacı ... vek. Av. ... ile davalılar ... ve ... vek. Av. ... arasında görülen dava hakkında ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nden verilen 24.12.2015 gün ve 2014/16 E.-2015/734 K. sayılı hükmün bozulmasına ilişkin Dairemizin 23.01.2017 gün ve 2016/3305 E.-2017/306 K. sayılı ilamına karşı davacı vekilince süresi içinde karar düzeltme yoluna başvurulmuş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü
- KARAR -
Dava, dava konusu bono bedellerinin ödenmiş olduğu iddiasına dayalı olarak lehtar ve hamil hakkında açılan menfi tespit davasıdır. Davalılar vekili, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, davalıların aralarında anlaşarak bedelsiz bonoları tahsile koydukları gerekçesiyle davanın kabulüne, davacının ... İcra Müdürlüğü’nün 2007/1619 esas sayılı (yeni esas 2014/240) takip dosyasına konu bonolar nedeniyle borçlu olmadığının tespitine, asıl alacak üzerinden % 20 oranında hesaplanacak kötü niyet tazminatının davalılardan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiş, hüküm davalılar vekilince temyiz edilmiştir. Dairemizin 23.01.2017 gün, 2016/3305 E.-2017/306 K. sayılı ilamının (1) nolu bendi ile davalı lehtar ...’nun yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddine karar verilmiş, (2) nolu bendde açıklanan nedenlerle hükmün davalı hamil ... lehine bozulmasına karar verilmiştir. Dairemiz bozma ilamına karşı davacı vekilince karar düzeltme yoluna başvurulmuştur. (1) Yargıtay ilamında belirtilen gerektirici sebeplere göre, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 440.maddesinde sayılan hallerden hiçbirisine uymayan davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair karar düzeltme itirazlarının reddi gerekmiştir. (2) Dava konusu ... İcra Dairesi’nin 2014/240 esas sayılı (eski 2007/1619) takip dosyasına dayanak bonoların düzenleyeni davacı ..., lehtarı davalı ..., hamili ise diğer davalı ...’dir. Dairemizin 23.01.2017 gün, 2016/3305 E.-2017/306 K. sayılı ilamının (2) nolu bendinde açıklanan bozma gerekçeleri yerinde olmakla birlikte dosya içeriğine göre eksik olduğu anlaşılmıştır. Zira davalılar vekili cevap dilekçesinde açıkça davalı ...’nin takip konusu bonoları, ... İcra Müdürlüğü’nün 2007/1619 esas sayılı dosyasında takip başlatılmadan yaklaşık 1 yıl önce, 2006 yılının yaz aylarında ciro yolu ile diğer davalıdan aldığını beyan etmiştir. Takibe konu edilen bazı bonoların vadesi anılan bu tarihten daha öncedir. Davalı ... vekilinin beyanı ile takibe konulan bazı bonoların vadeden sonra ciro ile alındığı anlaşılmaktadır. TTK. m. 690 (6762 sayılı TTK. m. 602) uyarınca vadenin geçmesinden sonra yapılan ciro, vadeden önce yapılan bir cironun hükümlerini doğurur. Ancak ödenmeme protestosundan veya bu protestonun düzenlenmesi için öngörülmüş sürenin geçmesinden sonra yapılan ciro, sadece alacağın temliki hükümlerine tabidir. Davalı ...’nin, vekilinin beyanında geçen tarihten önceki vadeli bonolarda hak sahibi olması için alacağın temlikinin TBK. m. 184 (818 sayılı BK. m. 163) uyarınca yazılı şekilde yapılması gerekir. Bu sebeple davalı ... öncelikle, vekilinin beyanında geçen tarihten önceki vadeli bonolarda mündemiç olan alacağı temlik aldığını ispat etmelidir. İspat edemediği halde düzenleyene başvuru hakkı bulunmamaktadır. Mahkemece bu hususun da tartışılması gerekmektedir. Mahkeme hükmünün ilave bu gerekçelerle de bozulması gerekirken eksik yazıldığı görülmekle karşı davacı vekilinin karar düzeltme talebinin bu yönden kabulü gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıdaki (1) nolu bend uyarınca davacı vekilinin sair karar düzeltme itirazlarının reddine, (2) nolu bendde açıklanan nedenlerle Dairemizin 23.01.2017 gün, 2016/3305 E.-2017/306 K. sayılı bozma ilamının (2) nolu bendi korunarak yukarıdaki (2) nolu bozma gerekçesinin de eklenmesi ile hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde karar düzeltme isteyen davacıya iadesine, 13/12/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.