Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2016/16813 Esas 2020/1432 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : GAİPLİK


Taraflar arasında görülen gaiplik davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacı Hazine tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ..."ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;

-KARAR-

Dava, gaiplik istemine ilişkindir.
Davacı, ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/80 E sayılı dosyası ile; 193 ada 1 parsel sayılı taşınmaz paydaşı Kamil kızı Leman’ın tüm aramalara rağmen bulunamadığından Leman’ın gaipliğine karar verilmesi, banka hesabında bulunan paranın hazineye irat kaydedilmesi ve taşınmazdaki payının iptali ile hazineye tescil edilmesi için dava açtığını ancak mahkemece gaiplik istemine ilişkin ayrı bir dava açmak üzere yetki ve süre verildiğini belirterek; eldeki davada, 193 ada 1 parsel sayılı taşınmaz paydaşı Kamil kızı Leman’ın gaipliğine karar verilmesini istemiştir.
Dava, hasım gösterilmeden açılmıştır.
Mahkemece, ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/80 E sayılı dosyasının halen görülmekte olduğu gerekçesiyle davanın usulden reddine dair verilen karar 18. Hukuk Dairesince, ‘’... Türk Medeni Kanununun 588. maddesi uyarınca gaip olduğu ileri sürülen kişilerin adlarına olan taşınmaz hissesinin tapusunun iptali ile Hazine adına tescili istemiyle açılan ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/80 E. Sayılı dosyasında tapu iptal tescil talebi yönünden görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesi olup, gaiplik talebi hakkında sulh hukuk mahkemesi kararının bekletici mesele yapılıp sonucu uyarınca işin esası hakkında bir karar verilmek üzere davacıya süre ve yetki verilmesinde bir isabetsizlik yoktur. Bu nedenle mahkemece işin esası hakkında karar verilmesi gerekirken davanın derdest olduğu gerekçesiyle dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.‘’ gerekçesi ile bozulmuş, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda mahkemece bu kez husumetin kayyıma yöneltilmediği gerekçesiyle pasif husumet yokluğundan davanın reddine karar verilmiştir.



Dosya içeriği ve toplanan delillerden; davacının 27.02.2014 tarihinde gaiplik, iptal-tescil ve irat kaydı istemi ile ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/80 Esas sayılı dosyası ile dava açtığı, mahkemece, davacıya gaiplik istemi yönünden ayrı bir dava açması için yetki ve süre verildiği ve bu hususun bekletici mesele yapıldığı; bu suretle açılan eldeki davanın ilk olarak derdestlik nedeni ile reddedildiği, kararın Yargıtay 18. Hukuk Dairesince işin esasına girilmesi gerektiğinden bahisle bozulduğu, mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama neticesinde bu kez davanın pasif husumet yokluğu gerekçesi ile reddedildiği; UYAP üzerinden yapılan sorgulamada ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2014/80 Esas sayılı dosyasında eldeki davanın bekletici mesele yapılmasına ilişkin ara karardan rücu edilerek gaiplik, iptal-tescil ve irat kaydı istemlerinin kabulüne karar verildiği, hükmün temyiz edilmeksizin 22.11.2014 tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda, ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/80 Esas sayılı dosyası ile açılan davanın TMK 588 kapsamında kaldığı ve bu tür davalarda öncelikli olarak gaiplik yönünden gerekli araştırma ve ilanların yapılması ondan sonra bir karar verilmesi gerekirken davacıya sulh hukuk mahkemesinde gaiplik talebi için ayrı bir dava açmak için yetki ve süre verilmiş olması doğru değil ise de; asliye hukuk mahkemesinde açılan davada davacının gerek gaiplik gerek tapu iptal-tescil gerekse de irat kaydı taleplerinin kabul edilmiş olduğu anlaşılmaktadır.
Hal böyle olunca eldeki davanın konusunun kalmadığı bu hususta “karar verilmesine yer olmadığına” kararı verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile davanın sıfat yokluğundan reddine karar verilmiş olması doğru değildir.
Davacının yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün açıklanan nedenlerden ötürü (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, 02.03.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.