Danıştay 2. Daire 2021/5750 Esas 2021/909 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/5750
Karar No : 2021/909

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Spor Kulubü
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü … Yakası ... Dairesi Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen ... günlü, E:..., K:... sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : İstanbul ili, ... ilçesi, ... Mahallesi ... Mevkinde bulunan ... ada, ... parsel sayılı arsa vasıflı 16.498,00 m2 yüzölçümlü taşınmazın 856,00 m2'lik kısmının, 16/01/2014-16/06/2017 tarihleri arasındaki dönemde zeminde 5 adet dükkan bulunan 2 katlı spor kulübü binası ve bahçe yapılmak suretiyle işgal edildiğinden bahisle 221.529,68TL ecrimisil istenilmesine ilişkin ... günlü ve ... sayılı ecrimisil ihbarnamesinin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : .... İdare Mahkemesince verilen ... günlü, E:…, K:… sayılı kararla; mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yapılarak alınan bilirkişi raporu ile dosyadaki bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle dava reddedilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi Kararının Özeti: İstanbul ... İdari Dava Dairesinin ... günlü, E:..., K:... sayılı kararıyla; davacı tarafın istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacı tarafından, hükme esas alınan bilirkişi raporunda, dosyaya delil olarak sundukları kira sözleşmeleri ile rayiçlerin dikkate alınmadığı, eksik incelemeye dayalı rapor dikkate alınarak karar verilmesinin hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Davalı idarece cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Danıştay Onuncu Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K: 2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY : Bakılan dava, İstanbul ili, ... ilçesi, ... Mahallesi ... Mevkinde bulunan ... ada, ... parsel sayılı arsa vasıflı taşınmazın 856,00 m2'lik kısmının, 16/01/2014-16/06/2017 tarihleri arasındaki dönemde zeminde 5 adet dükkan bulunan 2 katlı spor kulübü binası ve bahçe yapılmak suretiyle işgal edildiğinden bahisle 221.529,68 TL ecrimisil istenilmesine ilişkin ... günlü ve ... sayılı ecrimisil ihbarnamesinin iptali istemiyle açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan haliyle 75. maddesinde, "Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malları, özel bütçeli idarelerin mülkiyetinde bulunan taşınmaz mallar ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ile idare ve temsil ettiği mazbut vakıflara ait taşınmaz malların, gerçek ve tüzelkişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden, bu Kanunun 9. maddesindeki yerlerden sorulmak suretiyle, idareden taşınmaz ve değerleme konusunda işin ehli veya uzmanı üç kişiden oluşan komisyonca tespit tarihinden geriye doğru beş yılı geçmemek üzere tespit ve takdir edilecek ecrimisil istenir. Ecrimisil talep edilebilmesi için, idarelerin işgalden dolayı bir zarara uğramış olması gerekmez ve fuzuli şagilin kusuru aranmaz." hükmüne yer verilmiştir.
2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 74. maddesine dayanılarak çıkarılan Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmeliğin 85. maddesinin 1. fıkrasında: "Hazine taşınmazlarının kişilerce işgale uğradığının tespit edilmesi hâlinde, tespit tarihinden itibaren onbeş gün içinde "Taşınmaz Tespit Tutanağı"na dayanılarak, tespit tarihinden geriye doğru beş yılı geçmemek üzere bedel tespit komisyonunca ecrimisil tespit ve takdir edilir" hükmü; aynı maddenin 2. fıkrasında ise: "Ecrimisilin tespit ve takdirinde; İdarenin zarara uğrayıp uğramadığına ve işgalcinin kusurlu olup olmadığına bakılmaksızın, taşınmazın işgalci tarafından kullanım şekli, fiili ve hukuki durumu ile işgalden dolayı varsa elde ettiği gelir, aynı yer ve mahalde bulunan emsal nitelikteki taşınmazlar için oluşmuş kira bedelleri veya ecrimisiller, varsa bunlara ilişkin kesinleşmiş yargı kararları, ilgisine göre belediye, ticaret odası, sanayi odası, ziraat odası, borsa gibi kuruluşlardan veya bilirkişilerden soruşturulmak suretiyle edinilecek bilgiler ile taşınmazın değerini etkileyecek tüm unsurlar göz önünde bulundurulur..." düzenlemesi yer almış bulunmaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden; idarece mahallinde yapılan inceleme sonucunda düzenlenen ... tarihli taşınmaz tespit tutanağında mülkiyeti Hazineye ait arsa vasıflı, 16.498,00 m2 yüzölçümlü taşınmazın 856,00 m2'lik kısmının, zeminde 5 adet dükkan bulunan 2 katlı spor kulübü binası ve bahçe yapılmak suretiyle davacı tarafından fuzulen işgal edildiğinin tespit edildiği ve ... tarih ve … sayılı Kıymet Takdir Kararıyla, 2014 yılı için 68,59 TL/m2, 2015 yılı için 75,62 TL/m2, 2016 yılı için 79,40 TL/m2 ve 2017 yılı içinse 83,04 TL/m2 bedel üzerinden, 16/01/2014-15/06/2017 tarihleri arasındaki dönem için 221.529,68 TL ecrimisil takdir edildiği anlaşılmıştır.
Uyuşmazlığın çözümü için Mahkemece mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yapılarak düzenlenen bilirkişi raporunda; davacı tarafın taşınmazdan elde ettiği kiralara ilişkin sözleşmeler ile kiralama emsalleri ve emsal bilirkişi raporları üzerinden emsal kıyas yöntemi kullanılmak suretiyle, dava konusu taşınmazın 2018 yılı birim m2 bedelinin 100,00TL/m2 olarak tespit edildiği ve ek bilirkişi raporuda ise bu tutara yeniden değerleme oranı uygulanarak, toplam 234.043,53 TL ecrimisil alınabileceğinin belirtildiği, ancak taşınmazın önceki dönemlerde işgaline ilişkin ecrimisil istemleri sebebiyle aynı taraflar arasında yargılaması devam eden dava dosyalarının ve anılan dosyalara sunulmuş bulunan bilirkişi raporlarının değerlendirilmemiş olduğu anlaşılmaktadır.
Bilirkişiye başvurulmasındaki amacın, hukuka uygun karar verebilmek için gerekli verilere ulaşmak olduğu göz önünde tutulduğunda, bilirkişilerin uyuşmazlık konusunda özel ve teknik bilgiye sahip olan kişiler arasından seçilmesi gerektiği kuşkusuz olup, bilirkişi veya bilirkişilerce düzenlenen raporda, sorulara verilen cevapların şüpheye yer vermeyecek şekilde açık, rapor içeriğinin ise hükme esas alınabilecek nitelikte olması gerekmektedir.
Dava dosyasının, aynı taraflar arasında, aynı alanın işgali sebebiyle ecrimisil istemine ilişkin, Dairemizin, E:2021/12932, E:2021/12613 ve E:2021/13705 esasına kayıtlı dosyalarıyla birlikte incelenmesinden; temyiz incelemesine esas davaya konu 16/01/2014-15/06/2017 tarihleri arasındaki işgal döneminden öncesine ilişkin E:2021/12932 ve E:2021/12613 sayılı dosyalarda temyize konu Mahkeme kararlarının onanmasına ve 2012 yılı için birim m2 bedelinin yargı kararlarıyla aylık 2.330,22 TL (32,67 TL/m2) olarak saptandığından, E:2021/13705 sayılı dosyasında ise 2012 yılı için belirtilen bu bedele yeniden değerleme oranı uygulanmak suretiyle Mahkemece hesaplama yapılarak bir karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle bozulmasına karar verildiği ve eldeki uyuşmazlığın da 2014 yılının kalan kısmından başladığı anlaşılmıştır.
Bu durumda Mahkemece; önceki dönem kullanımlarına ilişkin yargı kararları dikkate alınarak ve yeniden değerleme oranı kullanılmak suretiyle hesaplama yapılması sonucunda bir karar verilmesi gerektiğinden; eksik inceleme ile hazırlanan bilirkişi raporu esas alınmak suretiyle davanın reddi yolunda verilen .... İdare Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun reddine ilişkin temyize konu İstanbul ... İdari Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen ... günlü, E:..., K:... sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 6545 sayılı Kanun'la değişik 50. maddesinin 2. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın, kararı veren ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'na 6545 sayılı Kanun'un 27. maddesi ile eklenen Geçici 8. maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 29/03/2021 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.