16. Hukuk Dairesi 2020/8573 E. , 2020/4414 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ
KANUN YOLU: TEMYİZ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında ... Mahallesi çalışma alanında bulunan 236 ada 411 parsel sayılı 150.042,25 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz ile 236 ada 391 parsel saytılı 50.002,67 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, mera vasfıyla orta malı olarak sınırlandırılmak suretiyle tespit edilmiştir. Davacı ... İdaresi taşınmazların orman sayılan yerleden olduğu iddiasıyla, birleşen 2008/63, 2008/19, 2008/8, 2009/5, 2007/12 ve 2007/1 Esas sayılı dosyalarda birleşen davacılar ise irsen intikal, taksim, satınalma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonucunda birleşen dosya davacıları ... ve ..."in davalarının pasif taraf sıfatı yokluğu nedeniyle reddine, birleşen dosya davacısı ..."in davasının esastan reddine, birleşen dosya davacıları ... ile İsmail Güler"in davalarının kabulüne, davacı ... İdaresinin davasının kısmen kabul kısmen reddine, dava konusu Doğanhisar İlçesi, Konakkale Mahallesi 236 ada 411 parsel numaralı taşınmazın orman niteliğiyle Hazine adına tesciline, dava konusu 236 ada 391 parsel numaralı taşınmazın (A) harfi ile gösterilen 6984,03 metrekarelik bölümünün birleşen dosya davacısı Hasan Dinç adına tesciline, (B) harfi ile gösterilen 5136,31 metrekarelik bölümünün birleşen dosya davacısı Keziban Özkaç mirasçıları adına tesciline, (C) harfi ile gösterilen 1207,52 metrekarelik bölümünün birleşen dosya davacısı İsmail Güler adına tesciline, dava konusu 236 ada 391 parsel sayılı taşınmazın ifrazlardan kalan 36.674,81 metrekare yüzölçümü ile orman nitgeliği ile Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davacılar ..., ..., ... ile davacı ... İdaresi ve davalı Hazine tarafından ayrı ayrı temyiz edilmiştir.
1- Davalı Hazinenin dava konusu 236 ada 411 parsel sayılı taşınmaza yönelik temyiz itirazları yönünden; dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde ve uzman orman bilirkişi tarafından eski tarihli hava fotoğrafları ve memleket haritasına dayalı olarak yöntemine uygun biçimde yapılan inceleme ve araştırmada dava konusu 411 parsel sayılı taşınmazın orman sayılan yerlerden olduğu belirlenerek karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, temyiz itirazlarının reddi ile hükmün 236 ada 411 parsel sayılı taşınmaz yönünden ONANMASINA,
2- Dava konusu 236 ada 391 parsel sayılı taşınmaza yönelik temyiz itirazları yönünden, dosya içeriğine, Kadastro Müdürlüğü aleyhine açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeniytle reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacılar ... ve ...’in temyiz itirazları yerinde değildir.
Davacı ... İdaresinin 391 parsel sayılı taşınmazın (A), (B) ve (C) harflerine yönelik, davacı ..."in 391 parsel sayılı taşınmazın dava konusu ettiği bölümüne yönelik ve davalı Hazinenin 391 parsel sayılı taşınmazın tamamına yönelik temyiz itirazlarına gelince; mahkemece davacı ...’in sunduğu delilleri usulünce toplanıp davasına konu bölüm belirlenmemiş, Hazine ve Orman İdaresinin temyizine konu olan ve birleşen dosya davacıları adına tesciline karar verilen bölümler üzerinde davacı kişiler yararına zilyetlikle mülk edinme koşullarının oluşup oluşmadığı denetlemeye elverişli şekilde araştırılmamış ve davacılar tarafından dava konusu edilen taşınmaz bölümlerinin 6831 sayılı Orman Kanunu"nun 17/2. maddesinde düzenlenen orman içi açıklık vasfında olup olmadığı hususu üzerinde durulmamıştır. Eksik araştırma ve incelemeye dayalı hüküm kurulamaz.
O halde; Mahkemece, yöreye ait en eski tarihli memleket haritası ve hava fotoğrafları ile 1980-1985-1990 yıllarına ait hava fotoğrafları ve varsa amenajman planı ilgili yerlerden getirtilip, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan aynı köyde ve komşu köylerde ikamet eden şahıslar arasından seçilecek ayrı ayrı 3’er kişilik yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıkları ile önceki bilirkişiler dışında halen Tarım ve Orman Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman orman mühendisleri arasından seçilecek üç orman mühendisi, bir ziraat mühendisi, bir fen elemanı ve bir jeodezi ve fotogrametri mühendisi aracılığıyla yeniden yapılacak inceleme ve keşifte, çekişmeli taşınmaz ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazın öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı Yasalar karşısındaki durumu saptanmalı; tapu ve zilyedlikle ormandan toprak kazanma olanağı sağlayan 3402 sayılı Yasa"nın 45. maddesinin ilgili fıkraları, Anayasa Mahkemesinin 01.06.1988 gün ve 31/13 Esas, Karar; 14.03.1989 gün ve 35/13 Esas, Karar ve 13.06.1989 gün ve 7/25 Esas, Karar sayılı kararları ile iptal edilmiş ve kalan fıkraları da 03.03.2005 gününde yürürlüğe giren 5304 sayılı Yasa"nın 14. maddesi ile yürürlükten kaldırılmış olduğundan, bu yollarla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi orman olan bir yerin üzerindeki orman bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt orman toprağının orman sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; keşifte, hakim gözetiminde, taşınmazın dört yönden renkli fotoğrafları çektirilip, onaylanarak dosyaya eklenmeli; yukarıda değinilen diğer belgeler fen ve uzman orman bilirkişiler eliyle yerine uygulattırılıp; orijinal-renkli (renkli fotokopi)hava fotoğrafları ve memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği dehava fotoğrafları ve memleket haritası ölçeğine (Net-Cad veya benzeri programlar kullanılarak) çevrildikten sonra komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle, çekişmeli taşınmaz çevre parsellerle birlikte memleket haritası ve hava fotoğrafları üzerinde gösterilmeli, hava fotoğraflarının stereoskop vasıtasıyla üç boyutlu incelemesi yapılarak, temyize konu taşınmazın niteliği ve kullanım durumu ile tasarruf sınırlarını belirgin olarak görünüp görünmediği belirlenmeli, taşınmazın üzerindeki bitki örtüsünün cinsi, yaşı, dağılımı, kapalılık oranı ile taşınmazın imar-ihyaya konu olup olmadığını, olmuş ise imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığını ve imar-ihyanın hangi tarihte tamamlandığını, taşınmazın ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığını ve dava konusu taşınmaz bölümlerinin 6831 sayılı Orman Kanunu"nun 17/2. maddesinmde belirtilen orman içi açıklık vasfında olup olmadığını belirten müşterek imzalı, tereddüte mahal bırakmayacak, şekilde yalnız büro incelemesine değil, uygulamaya ve araştırmaya dayalı, bilirkişilerin onayını taşıyan krokili bilimsel verileri bulunan yeterli rapor alınmalıdır. Ayrıca keşifte dinlenecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazların öncesinin ne olduğu, öncesinin mera, yaylak, kışlak ya da genel harman yeri olup olmadığı, kim veya kimler tarafından, hangi tarihten beri ve ne şekilde kullanıldığı, imar-ihya gerektiren yerlerden olup olmadığı, böyle yerlerden ise imar-ihyaya konu edilip edilmediği ve edilmiş ise imar-ihyasının hangi tarihte tamamlandığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, komşu parsellerin tutanak ve dayanakları getirtilerek uygulanmalı; dava konusu taşınmazları sınır olarak nasıl nitelendirdikleri araştırılmalı; taşınmazların sınırlarında eylemli orman veya mera bulunup bulunmadığı belirlenmeli, yerel bilirkişiler ve tanıkların sözleri arasında doğabilecek çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılarak giderilmeye çalışılmalı; ziraatçi bilirkişiden, taşınmazın evveliyatını, toprak yapısını, niteliğini ve zilyetlikle mülk edinilebilecek yerlerden olup olmadığını, komşu taşınmazlarla karşılaştırmalı şekilde açıklayan, bilimsel esaslara ve somut verilere dayalı, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; fen bilirkişisinden ise, keşfi takibe ve denetlemeye olanak verir rapor ve kroki alınmalı, tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli ve bundan sonra tüm davacıların iddia ve savunmaları çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerip orman ve meraların zilyetlik yoluyla kazanılamayacağı da gözetilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün 236 ada 391 parsel sayılı taşınmaz yönünden BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davacılara iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19.10.2020 gününde oybirliği ile karar verildi.