BAM Hukuk Mahkemeleri Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi 2021/1875 Esas 2021/1485 Karar Sayılı İlamı

T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN;
MAHKEMESİ :DENİZLİ ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ:21/04/2021
MAHKEMESİ :DENİZLİ 6.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ:20/01/2021
DAVANIN KONUSU:Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ:26/11/2021
İSTİNAF KARAR YAZIM TARİHİ:26/11/2021

Tarafların İddia ve Savunmalarının Özeti:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, davacı ... hakkında, davalı ... tarafından Denizli 3. İcra Müdürlüğünün ... esas dosyasından 86.358 TL miktarlı haciz istendiği öğrenilmiş olup, ilgili icra dosyasında yaptıkları araştırmada bu dosyada 1. Haciz ihbarnamesi, 2. Haciz ihbarnamesi ve 3. Haciz ihbarnamesi gönderilerek müvekkili hakkındaki alacağın bu yollar ile kesinleştirilmeye çalışıldığının anlaşıldığını, ilgili icra dosyasında alacaklının ... olduğu, borçlunun ise ... olduğu ve borç dayanağının ise 01.07.2016 tanzim tarihli, 07.11.2016 vade tarihli 50.000 TL miktarlı bonoya dayalı kambiyo senetlerine dayalı bir takip olduğunun görüldüğünü, yani dosya borcu ile müvekkilinin doğrudan hiçbir ilgi ve alakasının olmadığını, icra dosya borçlusu olan ...'ın davacının kardeşi olduğunu, icra dosyasında alacaklı taraf müvekkili ve diğer yakın akrabalar hakkında haciz ihbarnameleri göndererek yakın akrabaları birbiri ile ilişkilendirmeye çalıştığını, davalının icra dosyasında bu işlemi yapar iken de, herhangi bir delil veya belgeye de dayanmadığını, davacı ile icra dosya borçlusu ... arasında herhangi bir alacak, borç ilişkisi yoktur ve hiç olmadığını, davacı hakkında icra dosyasında yapılan 1. haciz ihbarnamesinin 30.04.2018 tarihindeki tebligatı, 2. Haciz ihbarnamesi 13.08.2018 tarihindeki tebligatı ve 3. Haciz ihbarnamesinin 12.11.2018 tarihindeki tebligatları olmak üzere her 3 tebligatta incelendiğinde muhatabın o anda evde olmadığı yazılmış, ancak nerede olduğunun ise hiç yazılmadığını, tebligatlara sonradan kaşe basıldığı ve bu konuda herhangi bir açıklamanın da olmadığını, bu nedenle de müvekkilinin menfi tespit davası açma süresinin ancak tebligatı öğrenmesi ile başladığını, takip dosyası incelendiğinde davalının bu borçlandırıcı işlem nedeniyle müvekkilinin neden ve nasıl ...'a borcu olduğuna daire belge ve herhangi bir açıklamada da bulunmadığını, davacı ile borçlu kardeşi arasında ne bir kira akdi, ne hizmet akdi, ne ortak hissedarlık, ne de hukuki ve fiili ilişki bulunmadığını belirterek davacının Denizli 3.İcra Müdürlüğü'nün ... Esas sayılı dosyasında 86.358,00 TL borcunun olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava ettiği, yapılan yargılama sonucunda Denizli 6.Asliye Hukuk Mahkemesi ... esas ... karar ve 20/01/2021 tarihli kararıyla davaya bakmakla görevli ve yetkili mahkemenin Denizli Asliye Ticaret Mahkemesi olduğu kanaatiyle görevsizlik kararı verildiği, Denizli Asliye Ticaret Mahkemesi ise ... esas ... karar ve 21/04/2021 tarihli kararıyla davaya bakmakla görevli ve yetkili mahkemenin Denizli 6.Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu kanaatiyle karşı görevsizlik kararı verildiği, her iki mahkeme arasında görev uyuşmazlığının doğduğu, sorunun merci tayini yoluyla çözülebileceği tespit edilmiştir.
Delillerin Değerlendirilmesi İle Hukuki Sebepler ve Gerekçe:
Dava İİK’nın 89/3 maddesine göre 3. Kişi tarafından açılan menfi tespit istemine ilişkindir.
Bir davanın ticari nitelikte olup olmadığı, bir diğer ifade ile asliye ticaret mahkemesinde görülüp görülmeyeceği hususundaki değerlendirme Türk Ticaret Kanununun 4 üncü maddesinde gösterilen ilkelere göre yapılmalıdır. Öğretide de benimsenen görüşe göre ticari davalar mutlak ticari davalar ve nispi ticari davalar olarak iki gruba ayrılmaktadır. Türk Ticaret Kanununun 4 üncü maddesinin 1 inci bendinin (a) alt bendi uyarınca bu Kanunda düzenlenen hukuk davaları mutlak ticari davalardır. Nispi ticari davalar ise konusu ne olursa olsun, her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davalarıdır (TTK.m.4/1). Kanuni düzenleme uyarınca sadece mutlak ya da nispi ticari davalar asliye ticaret mahkemesinde görülürken, bunlar dışında kalan davalar (istisnalar saklı kalmak kaydıyla) asliye hukuk mahkemelerinde görülmelidir.
Somut olayda dava dilekçesindeki açıklamalar, davaya dayanak oluşturan icra takip dosyası, ve tüm dosya kapsamına göre davaya dayanak oluşturan Denizli 3. İcra Müdürlüğü'nün ... esas sayılı icra takibi kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip olup, davaya konu ihbarnamelerin gönderildiği icra dosyalarındaki borcun sebebi kambiyo senedi olduğuna göre uyuşmazlığın asliye ticaret mahkemelerinde görülmesi gerekir. Nitekim benzer bir uyuşmazlık hakkında Yargıtay 19. Hukuk Dairesi'nin ... Esas, ... Karar sayılı ilamında da ihbarnamenin gönderildiği takibin kambiyo senedine istinaden yapılmış bir takip olduğu, ticari iş niteliğindeki takip dosyasından gönderilen ihbarnameye karşı açılan menfi tespit davasının ticaret mahkemesinde görülmesi gerektiği, asliye hukuk mahkemesi ile asliye ticaret mahkemesi arasındaki ilişki görev ilişkisi olduğundan mahkemece görevsizlik kararı verilmesi gerekirken işin esasına girilmesi doğru görülmeyerek ilk derece mahkemesince verilen esasa ilişkin hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Açıklanan nedenlerle davaya Asliye Ticaret Mahkemesince bakılması gerekirken Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu belirtilerek görevsizlik kararı verilmesi doğru görülmediğinden Denizli Asliye Ticaret Mahkemesinin ... esas ... karar ve 21/04/2021 tarihli kararının kaldırılmasına dair aşağıdaki şekilde karar verilmesi gerekmiştir.
H Ü K Ü M/: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davaya Denizli Asliye Ticaret Mahkemesi’nce bakılması gerektiği halde davaya Denizli 6.Asliye Hukuk Mahkemesi'nce bakılması gerektiği belirtilerek görevsizlik kararı verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, HMK.nın 353/1-a, 353/3 maddeleri gereğince Denizli Asliye Ticaret Mahkemesinin ... esas ... karar ve 21/04/2021 tarihli görevsizlik kararının KALDIRILMASINA,
2-Denizli Asliye Ticaret Mahkemesinin yargı yeri olarak belirlenmesine,
Dosyanın, davanın yeniden görülmesi için dosyanın Denizli Asliye Ticaret Mahkemesi’ne iadesine dosya üzerinden oy birliği ile KESİN olmak üzere karar verildi. 26/11/2021

...