Danıştay 4. Daire 2016/18957 Esas 2021/1865 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2016/18957
Karar No : 2021/1865

TEMYİZ EDEN TARAFLAR : 1- …
2- … Vergi Dairesi Müdürlüğü

İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek taraflarca aleyhlerine olan hüküm fıkralarının bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle kesilen vergi ziyaı cezalı tarh edilen 2010/9 ilâ 12. dönemleri katma değer vergilerinin kaldırılması istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Vergi Mahkemesince verilen kararda; davacının, 2010 yılı içerisinde Kızılbey Vergi Dairesi mükellefleri ... Gıda Ltd. Şti , 19 Mayıs Vergi Dairesi mükellefi … ile … Madencilik Ltd. Şti. ' den fatura aldığı, adı geçen şirket hakkında vergi tekniği raporundan komisyon karşılığı fatura düzenlemek amacıyla faaliyet gösterdiği, düzenlemiş olduğu faturaların tamamının sahte olarak değerlendirilmesi gerektiği, davacı hakkında tesis edilen üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi tarhiyatında hukuka aykırılık bulunmadığı, 2010/9 dönemine ilişkin olarak anılan dönemde Kale Vergi Dairesinin mükellefi olan davacı adına, dava konusu cezalı tarhiyatı yapma konusunda kendisine yetki verilmeyen Site Vergi Dairesince karar alındığı anlaşıldığından, dava konusu 2010/9 dönemine ilişkin cezalı tarhiyatta hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabul, kısmen reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDEN DAVACININ İDDİALARI : Davacı tarafından, defter ve belgelerinin Ankara 8. Asliye Hukuk Mahkemesi'ne sunulmuş olması nedeniyle incelemeciye verilemediği, bu hususun tutanağa geçirilmediği, alt firma hakkında düzenlenen vergi inceleme raporunun kendisine tebliğ edilmediği, elektronik ortamda tutulan defterlerin incelemeciye sunulduğu, ileri sürülmektedir.

TEMYİZ EDEN DAVALININ İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacının hesaplarının sahte belge kullanımı yönünden incelenmek üzere defter ve belgelerinin yazılı olarak istenilmesine rağmen verilen süre içerisinde ibraz edilmediği gibi ibraza engel herhangi bir mücbir sebebin de gösterilmediği, bu durum üzerine tarh dosyası üzerinden yapılan incelemeye göre düzenenlenen vergi inceleme raporu uyarınca dava konusu cezalı tarhiyatların yapıldığı, 2010/9 ayla ilgili olarak ise nakil terk kaydının 8. ayda, nakil işe başlama kaydının ise 9. Ayda yapıldığı, işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.

DAVACININ SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.

DAVALININ SAVUNMASI : Davacının temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Vergi Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
Davalı idarenin, 2010/9 vergi ziyaı cezalı katma değer vergisine ilişkin temyiz isteminde;
Davacının Kale Vergi Dairesindeki mükellefiyetine 05/07/2005 tarihinde başlayıp 01/10/2010 tarihinde son vererek aynı tarih itibariyle davalı idare Site Vergi Dairesine nakil geldiği, vergi dairelerine ait vergi bilgileri incelendiğinde katma değer vergisi yönünden 2010/8 ayda nakil terk, 2010/9 ayda nakil işe başlama yapıldığı ve mükerrerlik olmadığı tespiti yapıldığından dava konusu 2010/9 dönemine ilişkin cezalı tarhiyat ile ilgili mahkeme kararında hukuka uyarlık görülmemiştir.
Öte yandan, Mahkemece yeniden verilecek kararda, ilgili dönemde fatura aldığı Kaletepe Vergi Dairesi mükellefi … Petrol ve Pet. Ür. İle Kim. Mad. İnş. Nak. Tic. Ltd. Şti. Hakkındaki tespitlerle ilgili bir değerlendirme yapılması gerekmektedir.
Davacının, kararın vergi ziyaı cezalı katma değer vergisine ilişkin kısmına yönelik temyiz istemine gelince;
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 30. maddesinde, re’sen tarhın tanımı ve nedenlerine yer verilerek, maddenin 3. bendinde, bu kanuna göre tutulması mecburi olan defterlerin hepsi veya bir kısmının tutulmamış veya tasdik ettirilmemiş olması veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlara herhangi bir sebeple ibraz edilmemesi re’sen takdir sebebi olarak sayılmıştır.
Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun 08/02/2019 tarih ve E:2013/3, K:2019/1 sayılı kararıyla; davacılar tarafından, mücbir sebep olmaksızın inceleme elemanına ibraz edilmeyen yasal defterler ve belgelerin mahkemeye sunulabileceğinin ileri sürülmesi halinde, bu defter ve belgeler davacıdan istenilip, defterlerdeki kayıtlar incelenip, bu kayıt ve belgeler hakkında davanın diğer tarafı olan vergi dairesinin görüşü ve saptamaları da alınarak yapılacak hukuki değerlendirmeye göre karar verilmesi gerektiği sonucuna ulaşıldığından, oluşan içtihat aykırılığının bu doğrultuda birleştirilmesine karar verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden davacı adına düzenlenen ve dava konusu edilen ihbarnamelerin dayanağının … tarih ve … sayılı Vergi İnceleme Raporu olduğu, söz konusu raporda, mükellefin, 2010 yılında sahte belge düzenlediği tespit edilen … Madencilik Ltd. Şti,' den 10.500,00-TL, … Gıda Ltd. Şti' den 104.390,00-TL, … den 65.300,00-TL tutarında belge aldığı, yasal defter ve belgeleri inceleme elemanına ibraz etmediği, defter ve belgelerini sunmaması nedeniyle 2010 yılına ilişkin tüm KDV indirimlerinin reddedilmesi üzerine görülmekte olan davanın açıldığı, tarhiyatın defter-belge sunulmamış olması nedeniyle yapılmış olmasına rağmen, Vergi Mahkemesi'nce davacıya fatura düzenleyen … Madencilik Ltd. Şti, ... Gıda Ltd. Şti, Fatih Çengel hakkında düzenenlenen vergi tekniği raporu incelenerek, anılan şirketin sahte fatura düzenlediği gerekçesiyle davanın kısmen kabul, kısmen reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, davacının ilk derece mahkemesince yapılan yargılama aşamasında ... Asliye Hukuk Mahkemesi'ne sunduğunu belirttiği defter ve belgeler istenilerek, Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu'nun anılan kararında belirtilen inceleme yapılarak karar verilmesi gerektiğinden, mahkeme kararında hukuka uyarlık görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyize konu … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
2. Dosyanın anılan Vergi Mahkemesine gönderilmesine,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 29/03/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY :
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 20. maddesinde "Danıştay, bölge idare mahkemeleri ile idare ve vergi mahkemeleri, bakmakta oldukları davalara ait her türlü incelemeyi kendiliğinden yapar. Mahkemeler belirlenen süre içinde lüzum gördükleri evrakın gönderilmesini ve her türlü bilgilerin verilmesini taraflardan ve ilgili diğer yerlerden isteyebilirler. Bu husustaki kararların, ilgililerce, süresi içinde yerine getirilmesi mecburidir. Haklı sebeplerin bulunması halinde bu süre, bir defaya mahsus olmak üzere uzatılabilir." hükmü yer almış olup, bu madde hükmüne göre İdari Yargılama Usulü Hukukunda re'sen araştırma ilkesi benimsenmiş bulunmaktadır. Buna göre idari yargı yerleri, uyuşmazlık konusu olayın hukuki nitelendirilmesini yapmak, olaya uygulanması gereken hukuk kuralını belirlemek ve sonuçta hukuki çözüme varmak yönlerinden tam bir yetkiye sahiptirler.
Davacı adına düzenlenen Vergi İnceleme Raporunda, mükellefin, sahte belge düzenlediği tespit edilen … Madencilik Ltd. Şti,' den 10.500,00-TL, … Gıda Ltd. Şti' den 104.390,00-TL, … den 65.300,00-TL tutarında belge aldığı, yasal defter ve belgeleri inceleme elemanına ibraz etmediği, defter ve belgelerini sunmaması nedeniyle 2010 yılına ilişkin KDV indirimlerinin tamamının reddedildiği, tarhiyatın defter-belge sunulmamış olması nedeniyle yapılmış olmasına rağmen, Vergi Mahkemesi'nce davacıya fatura düzenleyen … Madencilik Ltd. Şti, ... Gıda Ltd. Şti, … hakkında düzenenlenen vergi tekniği raporları incelenerek, anılan şirketin sahte fatura düzenlediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi yerinde görülmemiştir.
Mahkemece davacının defter ve belgelerinin … Asliye Hukuk Mahkemesi'nde olduğuna ilişkin iddiası hakkında herhangi bir inceleme, tespit ve değerlendirme yapılmaksızın eksik inceleme yapıldığı ve kararın bu gerekçe ile bozulması gerektiği görüşüyle karara katılmıyorum.