21. Hukuk Dairesi 2013/1690 E. , 2013/2237 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, Danış ... Barajı ve Tesisleri inşaatı işyerinde geçen çalışmalarının iptal edilmesi yönündeki Kurum işleminin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, eldeki dava dosyası ile ... İş Mahkemesinin 2009/522 E. sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava, sigortalı hizmetin aidiyeti istemine ilişkindir.
Mahkemece, eldeki dava ile ... İş Mahkemesinin 2009/522 Esas sayılı davasının birleştirilmesine karar verilmiştir.
6100 sayılı HMK"nın "Davaların Birleştirilmesi" başlıklı 166.maddesine göre;
"(1) Aynı yargı çevresinde yer alan aynı düzey ve sıfattaki hukuk mahkemelerinde açılmış davalar, aralarında bağlantı bulunması durumunda, davanın her aşamasında, talep üzerine veya kendiliğinden ilk davanın açıldığı mahkemede birleştirilebilir. Birleştirme kararı, ikinci davanın açıldığı mahkemece verilir ve bu karar, diğer mahkemeyi bağlar.
(2) Davalar, ayrı yargı çevrelerinde yer alan aynı düzey ve sıfattaki hukuk mahkemelerinde açılmış ise bağlantı sebebiyle birleştirme ikinci davanın açıldığı mahkemeden talep edilebilir. Birinci davanın açıldığı mahkeme, talebin kabulü ile davaların birleştirilmesine ilişkin kararın kesinleşmesinden itibaren, bununla bağlıdır.
(3) Birleştirme kararı, derhâl ilk davanın açıldığı mahkemeye bildirilir.
(4) Davaların aynı veya birbirine benzer sebeplerden doğması ya da biri hakkında verilecek hükmün diğerini etkileyecek nitelikte bulunması durumunda, bağlantı var sayılır.
(5) İstinaf incelemesi ayrı dairelerde yapılması gereken davaların da bu madde hükmüne göre birleştirilmesine karar verilebilir. Bu hâlde istinaf incelemesi, birleştirilen davalarda uyuşmazlığı doğuran asıl hukuki ilişkiye ait kararı inceleyen bölge adliye mahkemesi dairesinde yapılır."
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, 1974 yılında Danış ... Barajı ve Tesisleri ... Müteahhit İnşaatı/İslahiye işyerinde geçen 80 günlük sigortalı çalışmanın davacıya ait olmadığı gerekçesiyle Kurumun yaşlılık aylığını iptal ederek yersiz ödeme nedeniyle borç çıkartması üzerine davacının ... İş Mahkemesinin 2009/522 Esas sırasında kayıtlı dava dosyasında Kurum işleminin iptalini talep ettiği, davacının eldeki
davada ise ... Barajı ve Tesisleri ... Müteahhit İnşaatı işyerindeki çalışmasının iptal edilmesi yönündeki Kurum işleminin iptalini ve sigortalı hizmetin aidiyetinin tespitine karar verilmesini talep ettiği, Mahkemece Kurum işleminin iptali davasının aidiyet davasını da kapsadığı, dava konusunun ... İş Mahkemesinin 2009/522 Esas sayılı dosya davasının özünü oluşturduğu, Mahkemece aidiyet uyuşmazlığı çözümlendikten sonra Kurum işleminin yerinde olup olmadığına karar verilmesi gerektiği, her iki dava arasında fiili ve hukuki bağlantının ötesinde dava dosyasındaki uyuşmazlığın ... İş Mahkemesindeki dava dosyasının konusunu oluşturduğu gerekçesiyle eldeki davanın ... İş Mahkemesinde görülen dava ile birleştirilmesine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda, davaların ayrı yargı çevrelerinde yer alan Mahkemelerde açılması nedeniyle bağlantı sebebiyle birleştirmenin, ikinci davanın açıldığı Mahkemeden talep edilmesi gerekirken tarafların bu yönde herhangi bir istemi bulunmadığı halde Mahkemece re"sen birleştirme kararı verilmek suretiyle 6100 sayılı HMK"nın 166.maddesinde yazılı birleştirme usulüne uyulmaması, aidiyetinin tespiti istenen çalışmanın ... Barajı ve Tesisleri ... Müteahhit İnşaatı/İslahiye işyerinde geçmesi nedeniyle Anayasa"nın 141/son ve HMK"nın 30.maddesinde yer alan "Davaların en az giderle ve mümkün olan süratle sonuçlandırılması" ilkesine uygun biçimde yargılama yapma ve delilleri toplama imkanına sahip olan Mahkemenin ... İş Mahkemesi olmasına rağmen birleştirme kararı verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözetilerek işin esasına girilerek yapılacak yargılama ve toplanacak deliller çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken yerinde olmayan gerekçeyle yazılı biçimde birleştirme kararı verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazların kabul edilmeli, hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalı Kurumun diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, 13/02/2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.