Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2021/9290 Esas 2022/4911 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu İptali Ve Tescil

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece davanın kısmen kabulüne kısmen reddine karar verilmiş olup, hükmün Yargıtayca duruşmalı olarak incelenmesi davalı ... mirasçısı ... tarafından istenilmiştir. Dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 24.05.2022 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmiştir. Duruşma günü temyiz eden ... ve ... vekili Avukat ... ile karşı taraftan davacı Hazine vekili avukat ... ... ...' nun katılımıyla duruşmaya başlanarak temyiz isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan ve hazır bulunanların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek, dosyanın incelenip karara bağlanması için 25.05.2022 Çarşamba gününe bırakılması uygun görüldüğünden dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R

Kadastro sırasında, Kaş ilçesi ... Köyü çalışma alanında bulunan 199 ada 2 ve 4 parsel sayılı sırasıyla 6.700 ve 13.791,02 m2 yüzölçümündeki taşınmazlar kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle davalılar adına tespit edilmiştir.
Davacı Hazine, taşınmazların devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğunu ve davalılar yararına zilyetlikle kazanma koşullarının oluşmadığını belirterek dava açmıştır.
Mahkemece yapılan yargılama sonunda, davacı Hazinenin 199 ada 2 parsel sayılı taşınmaza yönelik davasının reddine, 199 ada 4 parsel sayılı taşınmazın 29.12.2010 hakim havale tarihli orman bilirkişi raporuna ekli ifraz krokisinde B rumuzu ile gösterilen 2.642,60 m²'lik kısma yönelik açılan davanın reddine, aynı krokide A rumuzu ile gösterilen 111.048,42 m²'lik kısmının tapusunun iptali ile orman vasfı ile Hazine adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı Hazine ile davalı ... mirasçısı ... tarafından temyiz edilmiştir.
1. Davacı Hazinenin, çekişmeli 199 ada 2 parsel sayılı taşınmaza ilişkin hükme yönelik temyiz itirazları yönünden; Mahkemece, dava konusu 199 ada 2 parsel sayılı taşınmaza yönelik Hazinenin açtığı davanın reddine karar verilmiş ise de, yapılan keşif sonucu düzenlenen bilirkişi raporunda taşınmazın makilikle kaplı ve kayalık vasfında olduğu ve imar ihya çalışmalarının bulunmadığı yönünden tespitte bulunulduğu anlaşılmış olup, davalı yararına zilyetlikle kazanma koşulları oluşmayan çekişmeli taşınmaza yönelik davacı Hazinenin davasının kabulüne karar verilmesi gerekirken aksi düşünce ile yanılgı sonucu davanın reddine karar verilmesi hatalıdır.
2. Davacı Hazinenin ve davalı ... mirasçısı ...'nın dava konusu 199 ada 4 parsel sayılı taşınmaza ilişkin hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; Mahkemece, dava konusu 199 ada 4 parsel sayılı taşınmazın B harfli bölümü yönünden davanın reddine, A harfi ile gösterilen bölümü yinden davanın kabulüne karar verilmiş ise de, taşınmazda davalı yararına zilyetlikle kazanma koşullarının oluşup oluşmadığının denetlemeye elverişli şekilde bilirkişi raporlarına aktarılması sağlanmamış, hüküm kurulurken farklı tarihli bilirkişi raporuna atıfta bulunulmuş ve taşınmazın A harfi ile gösterilen bölümünün yüzölçümü hatalı biçimde hüküm fıkrasına aktarılmıştır.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece, öncelikle yöreye ait en eski tarihli memleket haritası ve ... fotoğraflarının tamamı ile varsa amenajman planı ve komşu parsellere ait kadastro tutanakları, tutanaklar kesinleşmiş ise tapu kayıt örnekleri ve tapu kayıtları mahkeme kararı sonucu oluşmuş ise mahkeme karar örnekleri ilgili yerlerden getirtilip dosya ikmal edildikten sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan aynı köyde ve komşu köylerde ikamet eden şahıslar arasından seçilecek ayrı ayrı üçer kişilik yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıkları ile önceki bilirkişiler dışında halen Tarım ve Orman Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman orman mühendisleri arasından seçilecek üç orman mühendisi bilirkişi, üç ziraat mühendisi bilirkişi, bir fen bilirkişi ve bir jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve bu keşifte, getirtilen belgeler çekişmeli taşınmaz ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazın öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı Yasa'lar karşısındaki durumu saptanmalı; zilyetlikle veya hukuki değeri kalmamış olan tapu kayıtlarıyla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi orman olan bir yerin üzerindeki orman bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt orman toprağının orman sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; hakim gözetiminde, taşınmazın dört yönden renkli fotoğrafları çektirilip, onaylanarak dosyaya eklenmeli; yukarıda değinilen diğer belgeler fen, jeodezi ve fotogrametri ile uzman orman bilirkişiler eliyle yerine uygulattırılıp, orijinal-renkli (renkli fotokopi) ... fotoğrafları ve memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de ... fotoğrafları ve memleket haritası ölçeğine (Net-Cad veya benzeri programlar kullanılarak) denetime elverişli olacak şekilde çevrildikten sonra komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle çekişmeli taşınmaz, çevre parsellerle birlikte memleket haritası ve ... fotoğrafları üzerinde gösterilmeli; taşınmazın gerçek eğimi, klizimetre aletiyle ölçülerek memleket haritalarındaki münhanilerden (yükseklik eğrilerinden) de faydalanılmak suretiyle belirlenmeli; ... fotoğraflarının stereoskop aletiyle üç boyutlu incelemesi yapılarak, temyize konu taşınmazın niteliği ve kullanım durumu ile tasarruf sınırlarının belirgin olarak görünüp görünmediği tespit edilmeli; taşınmazın üzerindeki bitki örtüsünün cinsi, yaşı, dağılımı, kapalılık oranı ile taşınmazın imar-ihyaya konu olup olmadığını, olmuş ise imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığını ve imar-ihyanın hangi tarihte tamamlandığını, taşınmazın ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığını belirten müşterek imzalı, tereddüte mahal bırakmayacak şekilde, yalnız büro incelemesine değil, uygulamaya ve araştırmaya dayalı, bilirkişilerin onayını taşıyan krokili bilimsel verileri bulunan yeterli ve dosyadaki belgeler ile karşılaştırıldığında denetime elverişli rapor alınmalı; ayrıca keşifte dinlenecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazın öncesinin ne olduğu, kim veya kimler tarafından, hangi tarihten beri ve ne şekilde kullanıldığı, imar-ihya gerektiren yerlerden olup olmadığı, böyle yerlerden ise imar-ihyaya konu edilip edilmediği ve edilmiş ise imar-ihyasının hangi tarihte tamamlandığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, komşu parsellerin tutanak ve dayanakları uygulanmak suretiyle dava konusu taşınmazları sınır olarak nasıl nitelendirdikleri araştırılmalı ve bu yolla yerel bilirkişiler ve tanık beyanları denetlenmeli; yeril bilirkişi ve tanık sözleri arasında doğabilecek çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılarak giderilmeye çalışılmalı; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan, taşınmazın evveliyatını, toprak yapısını, niteliğini ve zilyetlikle mülk edinilebilecek yerlerden olup olmadığını, komşu taşınmazlarla karşılaştırmalı şekilde açıklayan, bilimsel esaslara ve somut verilere dayalı, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; fen bilirkişisinden ise, keşfi takibe ve denetlemeye olanak verir rapor ve kroki düzenlemesi istenilmeli; tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli; 3402 sayılı Kanunun 14. maddesi uyarınca, adına tescil kararı verilecek kişi ya da kişiler ile diğer mirasçılar ve onların miras bırakanları adına aynı çalışma alanı içerisinde kayıtsız ve belgesizden başkaca taşınmaz mal tesbit ya da tescil edilip edilmediği ilgili tapu müdürlüğü ve kadastro müdürlüğü ile hukuk mahkemeleri yazı işleri müdürlüğünden sorulup, aynı Kanun'un 03.07.2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ile değiştirilen 14/2. maddesi hükmü gözetilerek sulu ve susuz olarak kazanılmış toprak miktarı belirlenip, Kanun'un getirdiği sınırlamanın aşılıp aşılmadığı saptanmalı, toplanacak tüm kanıtlar birlikte değerlendirilip, ulaşılacak sonuca göre bir hüküm kurulmalıdır.
Mahkemece, bu hususlar gözetilmeksizin, eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilmesi isabetsiz olduğu gibi, kabule göre de; hüküm fıkrasında 29.10.2010 havale tarihli orman bilirkişi raporuna atıfta bulunulmasına rağmen adı geçen raporda yer almayan harf rumuzları ve yüzölçümleri üzerinden hüküm kurulması ve taşınmazın A harfi ile gösterilen bölümünün yüzölçümünün hatalı biçimde 111.048,42 m2 olarak yazılması da hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün 6100 sayılı HMK'nin Geçici 3.maddesi yollaması ile 1086 sayılı HUMK'un 428.maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK'un 440/I maddesi gereğince Yargıtay ilamının tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, peşin harcın istek halinde temyiz eden davalı ... mirasçısı ...' ya iadesine, 24.05.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.