10. Hukuk Dairesi 2015/9733 E. , 2015/13227 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk(İş) Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma ilamına uyulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum ve ... vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davalılardan Kurum ve...vekillerinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Dava, davacılar murisinin 02.01.1986–14.08.1986, 02.04.1988–15.08.1988 ve 15.11.1988–23.08.1989 tarihleri arasında usta öğretici olarak tam gün ve sürekli olarak çalışmasına rağmen, çalıştığı sürelerin eksik şekilde Kuruma bildirildiğinden bahisle, eksik günlerin tespiti istemine ilişkin olup; Mahkemece, istem gibi kabul kararı verilmiştir.
Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerden; murisin dava konusu dönemde usta öğretici bordrolarına göre ders ücreti karşılığı çalıştığı, günlük çalışma saatine göre aylık çalışma günü hesaplanmak suretiyle sigortalı hizmet olarak Kuruma bildirildiği, çalışmasının tam gün esası ve aylık karşılığı olmayan “kısmi süreli” çalışma olduğu anlaşıldığından, Mahkemece; aylık toplam çalışma saatleri ile davalı Kuruma bildirilen süreler karşılaştırılarak ve çalışma süreleri aylık bazda saat cinsinden belirlenerek, 7,5 saatlik çalışma 1 gün kabul edilmek suretiyle bildirime esas sürelerinin hesaplanması gerekirken, tam gün ve sürekli çalışmanın kabulü ile hüküm tesisi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma sebebidir.
3- Kural olarak bozma kararına uyulmakla, ilamda belirtilen biçimde işlem yapılması yolunda lehine bozma yapılan taraf yararına kazanılmış hak, aynı
doğrultuda işlem yapılması yolunda yerel mahkeme için zorunluluk doğar. Bozma dışında kalan yönler ise kesinleşir. Bu ilkenin sonucu olarak, oluşturulacak yeni hükümde usuli kazanılmış hak ihlal edilerek karşı taraf aleyhine hüküm verilemez. Bu kural, mahkemece verilen hükmün, taraflardan biri tarafından temyiz edilmemesi halinde de uygulanır. Hüküm aleyhine hüküm verilen tarafça temyiz edilmediği takdirde temyiz etmeyen taraf yönünden kesinleşir ve lehine hüküm verilen taraf yararına usuli kazanılmış hak doğar.
Mahkemece, usuli kazanılmış hakka ilişkin bu durum dikkate alınmaksızın, öncesinde hizmetin tespit edilmediği 1988 yılı bakımından, hükmü temyiz etmeyen davacılar yönünden davalılar lehine oluşan usuli kazanılmış hak durumunun gözetilmemiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
Ne var ki; bu hususların düzeltilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden hüküm bozulmamalı, 6217 sayılı Kanun’un 30’uncu maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na eklenen geçici 3’üncü madde atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 438’inci maddesi gereğince düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ: Hüküm fıkrasının tamamen silinerek, yerine; “davanın kısmen kabulü ile,
1-Davacılar murisinin, davalılardan ... nezdinde, Kuruma bildirilen süreler dışında, 02.01.1986-14.08.1986 döneminde 8 gün, 01.01.1989-23.08.1989 döneminde 6 gün olmak üzere toplam 14 gün çalıştığının TESPİTİNE, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Davalı ... yönünden açılan davanın husumetten REDDİNE,
3-Davalılar ... ve ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
4-Davacı tarafından yatırılan 26,20 TL. harç giderinin karar kesinleştiğinde ve istem halinde davacılara iadesine,
5-Kendisini vekil ile temsil ettiren davacı yararına hesap edilen 1.500,00 TL vekalet ücretinin ... ve ..."ndan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Vekil ile temsil olunan ... ve... yararına hesap edilen 1.500,00 TL. vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile bu davalılara verilmesine,
7-Davacılar tarafından yapılan toplam 970,75 TL yargılama giderinden kısmen kabul-red nedeniyle 48,55 TL.nin ...ve ...ndan tahsili ile davacılara verilmesine, kalanının davacılar üzerinde bırakılmasına,
8- Davalılardan...tarafından yapılan 39.00 TL. yargılama giderinden, 37.00 TL.nin davacılardan alınarak davalı ..."na verilmesine, kalanının bu davalı üzerinde bırakılmasına,”
9- Davalılardan ...ı tarafından yapılan 80.00 TL. yargılama giderinden, 76.00 TL.nin davacılardan alınarak davalı ...na verilmesine, kalanının bu davalı üzerinde bırakılmasına,”
10- Davacılar ve davalılarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın kararın kesinleşmesi ve talep halinde taraflara iadesine” ibarelerinin yazılmasına ve hükmün bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, 30.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.