Danıştay 6. Daire 2019/14059 Esas 2021/4640 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/14059
Karar No : 2021/4640

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı

VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Samsun İli, Tekkeköy İlçesi, ... Mahallesi, ... parsel sayılı taşınmazda bulunan mevcut binanın üzerine ruhsatsız olarak ilave kat yapıldığından bahisle, 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca söz konusu yapının yıkılması ve aynı Kanunun 42. maddesi uyarınca davacıya para cezası verilmesine ilişkin Tekkeköy Belediye Encümeninin ... günlü, ... sayılı kararının iptali talep edilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararının, Danıştay Ondördüncü Dairesinin 03/04/2018 tarih ve E:2015/8987, K:2018/2222 sayılı kararı ile yıkıma ve 3194 sayılı Kanunun 42. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendi uyarınca belirlenen temel para cezası ile aynı fıkranın (c) bendinin 1., 5. ve 12. alt bentleri uyarınca yapılan artırıma ilişkin kısmının onanması; temel para cezasının 3194 sayılı Kanunun 42. maddesinin 2. fıkrasının (c) bendinin 8. ve 13. alt bentleri uyarınca arttırılmasına ilişkin kısmının ise bozulması üzerine, yapılan yargılama sonucu, temyize konu ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla; 31/12/2017 tarihinden önce yapıldığı tartışmasız olan dava konusu taşınmaza ilişkin, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından düzenlenen ... tarih ve ... belge nolu, ... başvuru sayılı yapı kayıt belgesi alındığı, 3194 sayılı İmar Kanununun Geçici 16. maddesinde de yapı kayıt belgesi verilen yapılarla ilgili İmar Kanunu uyarınca alınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezalarının iptal edileceği hususu açıkça düzenlendiğinden, Samsun ili, Tekkeköy İlçesi, ... Mahallesi, ... parsel sayılı taşınmazda bulunan mevcut binanın üzerine ruhsatsız olarak ilave kat yapıldığından bahisle 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendine göre temel ceza miktarı belirlendikten sonra, (c) bendinin 8. ve 13. alt bentleri uyarınca verilen cezanın artırılmasına ilişkin dava konusu işlemde bu sebeple hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davaya konu taşınmazın ruhsatsız olarak yapıldığının tespit edilmesi üzerine, hukuka uygun olarak para cezası verildiği, verilen Mahkeme kararının usul ve esas yönünden hatalı olduğu belirtilerek, Mahkeme kararının bozulması gerektiği iddia edilmiştir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Mahkeme kararının Dairemiz kararında belirtilen gerekçe ile bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Samsun İli, Tekkeköy İlçesi, ... Mahallesi, ... parsel sayılı taşınmazda bulunan mevcut binanın üzerine ruhsatsız olarak ilave kat yapıldığından bahisle, 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca söz konusu yapının yıkılması ve aynı Kanunun 42. maddesi uyarınca davacıya para cezası verilmesine ilişkin Tekkeköy Belediye Encümeninin ... günlü, ... sayılı kararının tesis edilmesi üzerine, bakılmakta olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
18/05/2018 günlü, 30425 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin 7143 sayılı Kanunun 16. maddesi ile 3194 sayılı İmar Kanununa eklenen Geçici 16. maddenin 1. fıkrasında; "Afet risklerine hazırlık kapsamında ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapıların kayıt altına alınması ve imar barışının sağlanması amacıyla, 31/12/2017 tarihinden önce yapılmış yapılar için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve yetkilendireceği kurum ve kuruluşlara 31/10/2018 tarihine kadar başvurulması, bu maddedeki şartların yerine getirilmesi ve ... tarihine kadar kayıt bedelinin ödenmesi halinde Yapı Kayıt Belgesi verilebilir. Başvuruya konu yapının ve arsasının mülkiyet durumu, yapı sınıf ve grubu ve diğer hususlar Bakanlık tarafından hazırlanan Yapı Kayıt Sistemine yapı sahibinin beyanına göre kaydedilir." hükmüne, 4. fıkrasında ise; "Yapı Kayıt Belgesi verilen yapılarla ilgili bu Kanun uyarınca alınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezaları iptal edilir." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yapı sahiplerinin devletle ihtilaflı durumunun ortadan kaldırılması, ruhsatsız yapıların belli bir harç karşılığında kayıt altına alınarak iskân verilmesi ve bu gelirin kentsel dönüşüm projelerine finans sağlaması amacıyla imar barışı olarak adlandırılan bu uygulama ile 31/12/2017 tarihinden önce inşa edilmiş ruhsatsız ya da ruhsata aykırı yapıların ya da yapıların ilgili kısımlarının sahiplerine Yapı Kayıt Belgesi alma hakkı getirildiği, başvuruya konu yapının ve arsasının mülkiyet durumu, yapı sınıf ve grubu ve diğer hususlar, Bakanlık tarafından hazırlanan Yapı Kayıt Sistemine yapı sahibinin beyanına göre kaydedileceği ve tahsil edilemeyen para cezaları ile yıkım kararların da iptal edileceği anlaşılmaktadır.
Ancak yukarıda da belirtildiği gibi Yapı Kayıt Belgelerinin yapı sahibinin beyanına göre düzenlendiği, ilgili Kurumlarca herhangi bir inceleme ve değerlendirme yapılmadığı, idare tarafından, taşınmazın ruhsatsız olduğundan bahisle verilen yıkım kararları ile tahsil edilemeyen para cezalarının iptal edilip edilmemesi konusunda, ilgili mevzuat çerçevesinde bir inceleme ve değerlendirme yapıldıktan sonra bir karar verileceği, yargı mercilerinin ise yalnızca yapı kayıt belgesinin varlığına dayanarak karar veremeyeceği, bu konuda ilgili idare tarafından yeni bir karar alınması durumunda, sonucuna göre karar verilmesi gerekmektedir.
Bu durumda, Danıştay Ondördüncü Dairesinin 03/04/2018 tarih ve E:2015/8987, K:2018/2222 sayılı bozma kararı doğrultusunda inceleme ve değerlendirme yapılarak karar verilmesi gerekirken, salt yapı sahibinin beyanına göre düzenlenen yapı kayıt belgesinin varlığı nedeniyle para cezasının hukuka aykırı olduğu yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne,
2.... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 30/03/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.